Hoe ontwikkelen mensen zich en hoe leren ze? Hoe heeft de omgeving invloed daarop? En hoe kunnen we zorgen dat de ontwikkeling zo goed mogelijk verloopt? Wat kunnen we doen als het niet goed loopt? Dat zijn vragen waarop de medewerkers van het Instituut Pedagogische Wetenschappen antwoorden zoeken.

Midden in de samenleving

Met de focus op opvoeding, ontwikkeling, (klinische) hulpverlening en onderwijs staan de onderzoekers van Pedagogische Wetenschappen midden in de samenleving. Ze hebben veel contact met overheidsinstellingen, scholen, kinderopvangorganisaties, zorginstellingen, adoptiebureaus en pleegzorgorganisaties. Hun wetenschappelijk onderzoek draagt bij aan kennis die direct maatschappelijk effect kan hebben.

Zo ontwikkelden en toetsten ze een video-feedback interventie voor het bevorderen van Positive Parenting, een ondersteunend programma voor opvoeders van jonge kinderen en doen ze onderzoek naar bijvoorbeeld reken- en leesmethoden, de ontwikkeling en preventie van agressie en antisociaal gedrag bij kinderen, en leren in een digitale wereld. Veel van de kennis wordt direct vertaald en toegepast in bijvoorbeeld het Leids Universitair Behandel- en Expertise Centrum (LUBEC). Verder gaan bachelorstudenten tijdens hun eindprojecten op zoek naar antwoorden op vragen van organisaties uit het werkveld. Zo oefenen ze wetenschappelijke kennis te vertalen naar de maatschappelijke praktijk.

Brede focus

De onderzoeksthema’s binnen het instituut zijn breed. Onderzoekers richten zich op de opvoeding en ontwikkeling van kinderen en jongeren met en zonder (ontwikkelings)problemen, in biologische en niet-biologische gezinnen, kinderopvang, onderwijs en zorginstellingen. Belangrijke aandachtsgebieden zijn neuropedagogiek, forensische pedagogiek (o.a. kindermishandeling), gezinspedagogiek en onderwijs.

In het onderzoek wordt gebruik gemaakt van een brede variatie aan onderzoeksmethoden en er is ruime expertise op het gebied van data-analyse. Een team van statistici en onderzoeksmethodologen versterkt het onderzoek waar nodig. Verschillende onderzoekstechnieken worden gebruikt, zoals MRI, EEG, oogbewegings- en gedragsmetingen, hormoonbepalingen en (gestandaardiseerde) tests. Observatieonderzoek wordt gedaan in eigen labs met faciliteiten, maar ook in de leefomgeving van de kinderen, opvoeders en leerkrachten zelf. Masterstudenten denken en doen mee met het onderzoek tijdens hun afstudeerprojecten.

De samenwerking met andere vakgebieden wordt steeds intensiever. Zo is bijvoorbeeld de pedagogische context essentieel voor de rechtspositie van minderjarigen. Hoe beslis je bij de dreigende uithuisplaatsing van kinderen of een kind thuis kan wonen, of juist niet? Er zijn samenwerkingsverbanden met verschillende andere instituten en faculteiten (bijvoorbeeld met het instituut Psychologie, en met de faculteiten Rechtsgeleerdheid, Geesteswetenschappen, Governance and Global Affairs en Geneeskunde) en onderzoekers werken samen met vele andere partners binnen en buiten de Leidse regio, en binnen en buiten Nederland.

Fundamenteel en toegepast

Het onderzoek van Pedagogische Wetenschappen bestrijkt het hele spectrum van fundamenteel tot toegepast. Onderzoekers bestuderen bijvoorbeeld neurobiologische processen die een verklaring kunnen vormen voor ontwikkelings-, leer-, en opvoedingsproblemen. Tegelijkertijd wordt onderzocht hoe verworven kennis kan worden toegepast in de praktijk. Ook wordt veel experimenteel onderzoek gedaan, bijvoorbeeld in het lab of op scholen. Door die combinatie van fundamenteel en toegepast onderzoek ondersteunt het instituut  ouders, verzorgers, leraren en andere professionals bij hun inspanningen om kinderen en volwassenen zich zo goed mogelijk te laten ontwikkelen.