Dit onderzoek draagt onder andere bij aan de volgende Duurzame Ontwikkelingsdoelen:

Vasculaire en Regeneratieve Geneeskunde

Herstel van beschadigde organen

Behandelmethoden voor chronische ziekten zijn beperkt. Artsen en onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en de Universiteit Leiden werken aan nieuwe therapieën als alternatief voor orgaantransplantatie. Doel is om organen te herstellen in hun oorspronkelijke functie en op die manier de ziektes te genezen. Stamcellen spelen hierbij een belangrijke rol.

Nieuwe aanpak

Patiënten met chronische aandoeningen zoals diabetes en arteriosclerose genezen zelden van hun ziekte. Meestal kunnen artsen voor hen niet veel meer doen dan de ziekte onder controle houden en de schade aan organen zo veel mogelijk beperken. De regeneratieve geneeskunde streeft naar een heel nieuwe aanpak, namelijk om beschadigde organen te herstellen in hun oorspronkelijke staat en functie. Via vasculair onderzoek proberen Leidse wetenschappers ziekte-indicatoren te ontdekken, om in een vroeg stadium te kunnen voorspellen wanneer mensen ziek worden.

Organen herstellen in plaats van vervangen

In het verleden werd een compleet orgaan, zoals een hart of nier, vervangen door middel van transplantatie. Tegenwoordig wordt steeds vaker bekeken of er een mechanisme in het lichaam zelf aanwezig is dat de schade kan herstellen. Vaak is die capaciteit er namelijk wel, maar functioneert dit mechanisme niet goed. Het activeren van het herstelmechanisme kan bijvoorbeeld door het toedienen van stamcellen. Dit zijn cellen die nog de potentie hebben om uit te groeien tot verschillende soorten lichaamscellen. Binnen het LUMC wordt veel onderzoek gedaan naar de mogelijke therapeutische toepassingen van dergelijke stamcellen om weefsels te regenereren. Het gaat bijvoorbeeld om de behandeling van patiënten met Graft-versus-Host ziekte en diabetes type 1.

Organ-on-a-chip

Behalve voor therapeutische toepassingen zijn stamcellen ook belangrijk voor wetenschappelijk onderzoek naar nieuwe geneesmiddelen. Onderzoekers laten met behulp van de zogenaamde organ-on-a-chip technologie stamcellen uitgroeien tot een klein stukje van een orgaan. Hierop kunnen stoffen getest worden die kunnen leiden tot de ontwikkeling van nieuwe medicijnen.

Voorloper

Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) beschikt over veel onderzoeksfaciliteiten op het gebied van regeneratieve geneeskunde. Het LUMC was in 2011 bijvoorbeeld de eerste met een faciliteit voor het kweken van geïnduceerde pluripotente stamcellen en beschikt over een zeer uitgebreide Good Manufacturing Practice faciliteit voor de productie van stamcellen voor therapeutische toepassingen. Binnen de Universiteit Leiden en het LUMC is een goede interactie tussen celbiologen, artsen en technici van de omliggende technische universiteiten.

Meer informatie:
Vascular and Regenerative Medicine LUMC