Klimaatverandering en de transitie naar een duurzame samenleving
De gevolgen van klimaatverandering worden elke dag beter zichtbaar. Berichten over overstromingen, extreme hagelbuien, hittegolven en droogtes bereiken ons vrijwel dagelijks. De gevolgen zijn groot. Er is schade aan de natuur (mede leidend tot een afname van de biodiversiteit), maar ook aan de economie (klimaatschade, afname BBP), bijvoorbeeld. In deze cursus wordt eerst ingegaan op de oorzaken van klimaatverandering. Vervolgens worden de gevolgen besproken, niet alleen voor ons weer, maar ook voor de natuur en de samenleving. Hierbij komen ook de gevolgen voor de gezondheidszorg aan de orde. De zorg komt onder toenemende druk te staan, als één van de grootste vervuilers en omdat er meer en nieuwe ziektebeelden worden verwacht.
Om de klimaatcrisis het hoofd te bieden zal klimaatbeleid gevoerd moeten worden. Daarvoor is het noodzakelijk om in beeld te brengen hoe het klimaat (en de gevolgen daarvan – denk aan de zeespiegelstijging) zich in de komende 100 jaar zal ontwikkelen. Hierbij zal gebruik worden gemaakt van de meest recente IPCC klimaatrapporten, die elke 7 jaar door de Verenigde Naties worden gepubliceerd. Gewapend met deze kennis zal vervolgens een aantal elementen van het nationale en Europese klimaatbeleid worden besproken. Het doel van dit beleid is om in de periode 2040-2050 een klimaat-neutrale, duurzame samenleving te realiseren, waarbij lasten en lusten eerlijk verdeeld zijn (klimaatrechtvaardigheid). Om dit doel te bereiken zijn systeemveranderingen nodig in veel onderdelen van onze samenleving. Dit vormt het laatste onderdeel van deze cursus.
College 1
Inleiding.
De wetenschap van klimaatverandering. Wat is de oorzaak: het versterkte broeikaseffect. Hoe ontwikkelt de uitstoot van broeikasgassen zich door de eeuwen heen? Waarom leidt klimaatverandering tot meer extreem weer? En hoe zal het klimaat zich in de komende 100 jaar verder ontwikkelen: de IPCC (Intergovernemental Panel on Climate Change) rapporten. Wat zijn de belangrijkste conclusies? Wat betekent dit voor Nederland.
College 2
De gevolgen van klimaatverandering.
Wat gebeurt er met de natuur, de biodiversiteit en de leefbaarheid van onze planeet? Wat betekent dit voor de gezondheidszorg: hoe kan de zorg zich aanpassen? Maar ook de economie zal de gevolgen ondervinden: hoe kun je de schade veroorzaakt door klimaatverander-ing inschatten? Zijn er grenzen aan de groei: degrowth.
College 3
Klimaatbeleid.
Het klimaatakkoord van Parijs (2015). Het verschil tussen mitigatie en adaptatie. De energietransitie en de complexiteit daarvan. Is er draagvlak voor klimaatbeleid: klimaatbewustzijn. Het Nederlandse en Europese klimaatbeleid. De klimaatdoelen voor 2030.
College 4
Systeemveranderingen.
Wat is er nodig om tot een klimaatneutrale, weerbare, circulaire en duurzame samenleving te komen in 2040-2050? Wat is een systeemverandering, en waarom is deze onvermijdelijk? Voorbeeld uit de landbouw. Zien we lichtpuntjes? Wat kun je zelf doen? Afronding.
Docent
Prof. dr. Gerard van der Steenhoven is natuurkundige. Hij was van 2014 tot 2023 hoofddirecteur van het KNMI. Hij is nu werkzaam als bestuurder en adviseur van diverse nieuwe klimaatinitiatieven en bestaande kennisorganisaties. Hij is tevens als deeltijdhoogleraar verbonden aan de Universiteit Twente
Praktische infromatie
4 woensdagen
2, 9, 16, 23 april
13.15-15.00 uur
Leiden, een collegezaal
Hoorcolleges met gelegenheid tot vragen stellen.
Thuis circa 2 uur studeren per bijeenkomst.
De colleges zijn bedoeld voor geïnteresseerd leden van onze samenleving die op zoek zijn naar een verdieping van zijn of haar kennis op het gebied van klimaatverandering en klimaatbeleid. De docent verwacht dat u regelmatig de krant leest en geen probleem heeft met het lezen van Engelse teksten.
Colleges € 172,- (incl. koffie/thee)
Aanmelden
U krijgt de mogelijkheid te betalen via Ideal, credit card of door middel van een factuur.
U ontvangt na verzending van een ingevuld formulier een bevestiging, zodat u kunt controleren of de aanmelding is verwerkt.
De mogelijkheden om aan te melden met korting of met een fanpas voor grootverbruikers/veelplegers vindt u op de pagina Aanmelden.