Latijn voor Gymnasiasten: Horatius Carmen saeculare & Oden IV
U kunt voor deze colleges nog niet aanmelden.
De dichter Horatius spreekt tot de verbeelding van velen. In elk geval tot die van keizer Augustus: hij vroeg Horatius een hymne te componeren voor het eeuwfeest waarmee hij in 17 v.Chr. de relatieve rust in het rijk wilde vieren. De tot ‘dichter des vaderlands’ gebombardeerde Horatius ging weer aan de slag met het vervaardigen van lyrische poëzie, en liet op het carmen saeculare een boek met vijftien oden volgen.
In deze collegereeks lezen wij gezamenlijk het carmen saeculare en een ruime selectie uit het vierde boek oden. We maken gebruik van de commentaar van Richard F. Thomas (zie Literatuur). In de gedichten die wij lezen staat reflectie op (het belang van) poëzie centraal, en zullen wij tevens de dichter op leeftijd (Horatius zou inmiddels in aanmerking gekomen zijn om een Hovo-cursus te kunnen volgen) zijn levenswijsheid zien inzetten, eerst en vooral waar het gaat om de liefde…
Er wordt in deze cursus uitgegaan van kennis van morfologie en syntaxis van het Latijn op het niveau van het centraal examen. De cursisten bestendigen en vermeerderen hun kennis van de vormleer en de zinsbouw van het Latijn, alsmede hun ervaring met het lezen van originele Latijnse poëzie met gebruikmaking van alle hun ten dienste staande hulpmiddelen (woordenboek, een grammatica, vertaling). Doordat wij gebruik maken van een commentaar, zullen aspecten van de tekst waarmee de huidige lezer minder vertrouwd is dan de luisteraar/lezer van destijds, ons niet ontgaan. Natuurlijk zullen wij ook aandacht hebben voor de verscheidene versvormen die wij zullen tegenkomen.
- carmen saeculare
- ode 4.1
- ode 4.2
- ode 4.3
- ode 4.6
- ode 4.7
- ode 4.8
- ode 4.9
- ode 4.10
- ode 4.12
Docent
Michel Buijs is als docent Latijn en Grieks verbonden aan de Faculteit Geesteswetenschappen der Universiteit Utrecht en verzorgt lessen op het gebied van de Klassieke Talen namens zijn bedrijf Classix. Zijn onderzoeksbelangstelling gaat uit naar discourse linguïstiek en Latijnse/Griekse taalbeschrijving.
Kennismaken met Michel Buijs
Michel Buijs vertelt op Youtube over de Griekse historische grammatica grammatica.
Praktische informatie
10 donderdagen
6, 13, 20, 27 maart
3, 10, 17, 24 april
1, 8 mei
13.15-15.00 uur
Leiden, een collegezaal
Werkcolleges; gezamenlijk lezen van teksten.
Thuis ca. 4 uur bestuderen van de behandelde stof en lezen van de Latijnse tekst voor het volgende college.
Voor het goed kunnen volgen en voorbereiden van de colleges is nodig: kennis van morfologie en syntaxis van het klassiek Latijn op niveau van het centraal examen (gymnasium).
Doelgroep
De cursus richt zich op eenieder die het centraal examen Latijn – hoe lang geleden ook – met voldoende resultaat heeft afgelegd. Potentiële cursisten die twijfelen of ze op grond van hun kennis van het Latijn in staat zijn om aan de cursus deel te nemen, kunnen voorafgaand aan de cursus hun ervaring met het lezen van Latijnse teksten ‘opfrissen’ op vier donderdagen, van 13:15-15:00 uur, van 6 t/m 27 februari 2025. In deze reeks worden, in oplopende moeilijkheidsgraad, teksten van Hyginus, Seneca, Catullus en Horatius gelezen. Wanneer tijdens de bespreking van voorbereide lectuur op college bij de deelnemers lacunes op het gebied van de morfologie en de syntaxis aan het licht komen, zal de benodigde kennis op peil worden gebracht.
Zelf aan te schaffen of te lenen
- Thomas, Richard F., ed., 2011. Horace. Odes Book IV and Carmen saeculare, Cambridge: Cambridge University Press [Cambridge Greek and Latin Classics, vulgo: ‘de Green and Yellow-serie’], ISBN: 978-0-521-58766-2 (Paperback)
- Woordenboek (bij voorkeur Woordenboek Latijn/Nederlands, Harm Pinkster (red.), Amsterdam University Press, zevende herziene druk 2018, ISBN 978-90-8964-073-4; eventueel via: logeion.uchicago.edu);
- Grammatica (geen voorkeur);
- Perseus site
Aangeraden als aanvulling op de achtergrondliteratuur van Thomas
- Gregor Bitto, 2012. ‘REGINA ODARUM? Zur Publikation des Carmen Saeculare’, Rheinisches Museum für Philologie 155.2, 166-184.
- Armand D’Angour, 2012. ‘Horace’s ‘Victory Odes’: Artifices of Praise, Bulletin of the Institute of Classical Studies 55, Issue Supplement 112 (Receiving the Komos: Ancient & Modern Receptions of the Victory Ode), 57–71.
- Joseph E. Fontenrose, 1939. ‘Apollo and Sol in the Latin Poets of the First Century B.C.’, Transactions and Proceedings of the American Philological Association 70, 439-455.
- Margaret Foster, 2015. ‘The Double Chorus of Horace Odes 4.1: a Paeanic Performance in morem salium’, The American Journal of Philology 136.4, 607-632.
- Tenney Frank, 1921. ‘The Carmen Saeculare of Horace’, The American Journal of Philology 42.4, 324-329.
- G. Karl Galinsky, 1967. ‘Sol and the Carmen Saeculare’, Latomus 26.3, 619-633.