Meesters van ons lot?! (najaar 2022)
Ín samenwerking met De Ekklesia Leiden
Opnames
12 september: Kwetsbaarheid versus Maakbaarheid
27 september: Mededogen versus Verklaringen
10 oktober: Vertrouwen versus Wantrouwen
24 oktober: Zelfbeschikking versus Bescherming
Maandag 12 september: Kwetsbaarheid versus Maakbaarheid
Dr. Peter van der Putten, docent en AI-onderzoeker, LIACS, Universiteit Leiden en werkzaam in de AI-industrie
Existentiële crises hebben ons met de neus op feiten gedrukt. Onze wereld is minder maakbaar dan we denken. Onzekerheid over een bestaan van plezier, groei en welvaart begint te knagen. Het dringt tot ons door dat we kwetsbare mensen zijn die zomaar door een niet te helen ramp getroffen kunnen worden. Kunnen we met data, AI en technologie alles weer rond maken? Of is technologie ook kwetsbaar of zelfs hulpeloos? En zit daar zelfs de oplossing?
Deze lezing vindt plaats tijdens de Art & Science Week van het Leiden European City of Science programma.
Dinsdag 27 september: Mededogen versus Verklaringen
Dr. Ad van Nieuwpoort was predikant in Amstelveen, aan de Amsterdamse Zuidas en in Bloemendaal. Sinds 2020 is hij verbonden aan de Haagse Duinzichtkerk. Zijn boek ‘Leven zonder oplossing’ over de parabel van Job als levensles, verschenen in 2020, kreeg een vierde druk in 2022
Elke poging tot een antwoord op het menselijk lijden is ten diepste een miskenning ervan. In de parabel Job uit de Hebreeuwse Bijbel gaat het over de vraag wat er van een mens overblijft als hij alles wat hij heeft, verliest. Job is daarin een voorbeeld van een lijdende mens die niet geholpen is met antwoorden en religieuze verklaringen, maar zich door de diepte heen oefent in een leven zonder oplossingen.
Maandag 10 oktober: Vertrouwen versus Wantrouwen
Prof.dr. Ruud Koole, hoogleraar politieke wetenschappen aan de Universiteit Leiden
Samenleven is onmogelijk zonder vertrouwen in elkaar. Met name het vertrouwen in overheden heeft de laatste tijd een ernstige knauw gekregen. In extremis komt dit tot uiting in complotdenken. Maar ook het vervangen van de menselijke maat door ondoorzichtige algoritmen heeft diverse groepen ernstige schade berokkend. Transparantie heeft daarbij het loodje gelegd.
Maandag 24 oktober: Zelfbeschikking versus Bescherming
Dr. Iris Hartog, ethicus in een van de Regionale Toetsingscommissies Euthanasie, als onderzoeker bij het Expertisecentrum Palliatieve Zorg van het LUMC, en als docent medische ethiek in het ErasmusMC
Met betrekking tot ons levenseinde zijn er allerlei keuzes te maken. Cremeren of begraven? Wel of niet reanimeren? Een levensbedreigende ziekte behandelen of niet?
Bij ernstige ziekte is er inmiddels de mogelijkheid van euthanasie en hulp bij zelfdoding. Als er sprake is van ondraaglijk lijden en een arts is tot euthanasie bereid, kan het leven worden beëindigd op een zelfgekozen moment.
Voor sommigen gaat de invloed op het eigen levenseinde hiermee nog niet ver genoeg. Zij vinden dat iedereen die niet meer het leven kan leiden dat hij of zij wenst, uit het leven zou moeten kunnen stappen: de ultieme zelfbeschikking.
In het wetsvoorstel over 'Voltooid leven' van D66 wordt dan ook een regeling voorgesteld waarbij ouderen hulp bij zelfdoding kunnen krijgen, ook als zij niet ziek zijn.
Is zo'n 'dood op recept' wel een goed idee? Zal de overheid hiermee nog wel voldoen aan de plicht om kwetsbare burgers te beschermen? En welke mogelijke negatieve gevolgen zijn er nog meer?
In deze lezing wordt het 'voltooid leven-vraagstuk' ethisch tegen het licht gehouden door alle argumenten vóór en tegen deze regeling te bespreken.
