Papyrologisch Instituut
De papyruscollectie
Op 19 januari 1935 werd de Stichting ‘Het Leids Papyrologisch Instituut’ opgericht. De drie oprichters – J.C. van Oven (1881-1963, hoogleraar Romeins recht), B.A. van Groningen (1894-1987, hoogleraar Grieks) en M. David (1898-1986, hoogleraar Rechtsgeschiedenis) – gaven toen al enkele jaren colleges Griekse papyrologie aan de Leidse universiteit.
De aanleiding was een schenking van 21 Griekse papyri uit Egypte door de Amerikaanse verzamelaar E.P. Warren, vooral bekend door de Warren Cup. Onder één voorwaarde: de papyri mochten niet in handen komen van een overheidsinstantie zoals een universiteit. In 1941 zijn de Warren-papyri gepubliceerd in het eerste deel van de nieuwe serie Papyrologica Lugduno-Batava. Dat was het begin van de collectie van het Papyrologisch Instituut.
In de loop der jaren is de verzameling door aankopen (met name door Van Groningen in Egypte in 1939/1940 en van de Amsterdamse uitgever en antiquair Hakkert in 1971) en schenkingen uitgebreid tot een bescheiden maar zeer gevarieerde studiecollectie van ruim 600 teksten uit Grieks-Romeins Egypte. In januari 2016 is de collectie van de Stichting 'Het Leids Papyrologisch Instituut' nog verrijkt met een schenking van 20 Demotische ostraca, 1 Grieks ostracon en het loden tabletje met de Griekse liefdesbetovering dat zich al langer als bruikleen in de collectie bevond. De schenkers zijn Rob en Cocky Demarée uit Oegstgeest. De 21 ostraca kregen als inventarisnummers Leiden Pap. Inst. inv. O 59-79. Ze zullen worden gepubliceerd in een toekomstig deel van de serie Papyrologica Lugduno-Batava. Zie ook de beschrijving van de collectie van het Papyrologisch Instituut op de website van Trismegistos.
De collectie bestaat niet alleen uit teksten die op papyrus staan geschreven, maar bevat ook teksten op potscherven, wastabletten, houten plankjes, linnen, perkament en dus zelfs op een loden plaatje. Het Papyrologisch Instituut toont deze stukken regelmatig aan een groter publiek tijdens tentoonstellingen, open dagen en rondleidingen van schoolklassen.
Ter gelegenheid van het 80-jarig bestaan van het Papyrologisch Instituut is ook een online tentoonstelling ingericht met digitale foto’s en beschrijvingen van de meest bijzondere teksten met links naar de Griekse tekst en vertalingen. Ondanks het feit dat veel papyri uit de collectie van het Papyrologisch Instituut fragmentarisch of beschadigd zijn, geven zij, na uitvoerig gepuzzel door papyrologen, toch een boeiend inkijkje in het leven in Egypte van ca. 300 voor Chr. tot 800 na Chr.