Minerva in haar studeerkamer
De Universiteit Leiden koos al snel na haar oprichting in 1575 voor de Romeinse godin Minerva als beeldmerk. Daarom tonen we Rembrandts Minerva uit 1635 voor het Academiegebouw, dat al sinds 1581 in gebruik is bij de universiteit. Op deze plek, in de Senaatskamer, werden nieuwe studenten ingeschreven. Mogelijk kwam Rembrandt hier ook toen hij zich op 20 mei 1620 aanmeldde als student.
Godin van de wijsheid
Blozende bolle wangen, lange blonde haren en een menselijke blik. Zelden zag Minerva, de Romeinse godin van de wijsheid, oorlog, vrede en kunsten, ondanks alle pracht en praal er zo ‘Hollands’ uit als Rembrandts Minerva. Ze doet denken aan Rembrandts vrouw Saskia, maar deze Minerva is een geïdealiseerde vrouw, een type dat Rembrandt al eerder schilderde vóór zijn huwelijk met Saskia. Niet de oorlog maar de wijsheid staat voorop in deze voorstelling. Minerva is gehuld in stralend licht. Belangrijke blikvanger is haar hand die op een groot boek rust. Op de achtergrond staan meer boeken, een wereldbol en haar gouden helm, speer en schild. De opdrachtgever van dit schilderij is
onbekend.
Universiteitszegel
Deze godin van de wijsheid maar ook van de oorlog was een heel toepasselijk symbool voor een universiteit in een stad die nog maar net bevrijd was. Al in het eerste grootzegel van de universiteit zien we een lezende Minerva, haar schild en speer rustend op de grond. Van deze Minerva werden ook stempels gemaakt en haar afbeelding is op boekbanden, titelpagina’s en zegels van bullen gedrukt. Grote kans dat Rembrandt het beeld van deze pacifistische Minerva in het universiteitszegel kende uit zijn Leidse tijd. Rond 1631 schilderde hij zijn eerste bekende Minerva die bestemd was voor stadhouder Frederik Hendrik (die Wiskunde had gestudeerd in Leiden). Ook Rembrandts Leidse leerling Isaac Jouderville schilderde deze godin.
