Een voorbeeld hiervan uit het primair onderwijs is het thema wonen in groep 4-5 van de basisschool. De docent zet samen met de leerlingen verschillende brillen op. Welke vragen komen bij je op en wat zou je graag willen weten als je bijvoorbeeld de plaatsbril opzet? Kinderen vragen zich af hoe huizen eruitzien op andere plekken op de wereld, en wat de invloed van het weer is op hoe je huis eruitziet.

Vanuit de meest populaire brillen van de leerlingen worden twee vervolgopdrachten aangeboden waar leerlingen uit mogen kiezen. Een verdiepende opdracht over woningen van dieren, of een verbredende opdracht over het ontwerpen van een droomhuis op een zelfgekozen plek op de wereld. Hierbij moeten leerlingen rekening houden met het klimaat en beschikbare grondstoffen om huizen mee te bouwen, en met hoe huizen er vroeger uitzagen en er nu uitzien.

Een leuk voorbeeld uit het voortgezet onderwijs is een vakoverstijgend project over social media in 4 havo. Leerlingen formuleren met behulp van de verschillende perspectieven vragen over social media. Een voorbeeld van een vraag vanuit het biologisch perspectief is: hoe verandert het slaapritme door het gebruik van social media in de slaapkamer? Of vanuit het economisch perspectief: hoe kan ik geld verdienen met behulp van social media? Docenten van diverse vakken maken met de leerlingen een keuze welke vragen worden uitgewerkt, zodat belangrijke leerdoelen (eindtermen) van het vak behaald worden. Vervolgens gaan de leerlingen tijdens de vaklessen deze vragen uitwerken.
Ter afsluiting wordt een bijeenkomst georganiseerd voor leerlingen en hun ouders waarbij leerlingen een presentatie geven over wat ze hebben geleerd over social media en wat dit betekent voor hun eigen gedrag op social media.

Hoe bied je leerlingen meer structuur en diepgang bij praktijkgerichte projecten?

De praktijkgerichte programma’s voor de havo zijn een interessante ontwikkeling om havo-onderwijs betekenisvoller te maken. Technasia stoeien al jaren met uitdagingen die horen bij praktijkgerichte opdrachten, zoals een effectieve balans tussen loslaten en sturen bij complexe vraagstukken. 

Leerlingen komen verder met een complex vraagstuk door er vanuit meerdere perspectieven naar te kijken, dat is het resultaat van een recente Technasium-pilot. Scholen ervaren dat leerlingen meer structuur en diepgang vinden door de blik te verruimen én te versmallen. Door een vraag of probleem te benaderen vanuit verschillende perspectieven worden vragen scherper en is er tijdswinst voor de leerlingen (zie het artikel op didactiefonline). Dit kan evengoed helpen bij maatschappijgerichte opdrachten.

De perspectiefgerichte aanpak is een krachtige tool die leerlingen helpt om vanuit 20 verschillende vakgebieden, zoals biologie, geschiedenis, psychologie en economie naar een opdracht te kijken en deze opdracht vanuit één of meerdere vakgebieden verder te onderzoeken en verdiepen.

Aan de slag met deze aanpak?

Het ICLON verzorgt workshops en trainingen over de perspectiefgerichte aanpak voor Technasium en Havo-P scholen. Advies op maat kan ook.  Nieuwsgierig wat perspectiefgericht onderwijs kan betekenen in jouw onderwijs? Neem contact op met perspectieven@iclon.leidenuniv.nl.

Al het materiaal en de kennis ontwikkeld door Perspectiefgericht Onderwijs valt onder copyright van de Universiteit Leiden. Niets van Perspectiefgericht Onderwijs mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in zoeksystemen of in welke vorm dan ook worden verzonden, elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of anderszins zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het ICLON. Niets van Perspectiefgericht Onderwijs mag zonder schriftelijke toestemming van het ICLON worden vertaald in een andere taal.