Verantwoord onderzoek met dieren

Een dierproef doe je niet zomaar: je werkt met wezens met gevoel. Als wetenschappers hebben we een grote verantwoordelijkheid om zorgvuldig met proefdieren om te gaan. Lees hier hoe we dit afwegen en verantwoorden.

Afwegingen voorafgaand aan onderzoek met proefdieren

Een wetenschapper maakt voorafgaand aan een dierproef de volgende afwegingen:

• Kan ik de onderzoeksvraag ook op een andere manier beantwoorden, zonder proefdieren te gebruiken?
• Weegt het belang van het onderzoek op tegen het verwachte ongerief voor het dier? Deze ethische afweging doen we niet alleen zelf, ook de onafhankelijke dierexperimentencommissie maakt deze afweging. Deze commissie toetst elk voorgenomen onderzoek.
• Hoe houd ik zo goed mogelijk rekening met de 3V's bij proefdierexperimenten: Vervanging, Vermindering en Verfijning. Lees hierover mee onder het kopje Alternatieven voor dierproeven.

Onderzoek met proefdieren voldoet aan strenge voorwaarden

Verder moet al het onderzoek met proefdieren voldoen aan strenge voorwaarden:

• De onderzoeker dient bevoegd te zijn voor het uitvoeren van dierproeven volgens artikel 9 van de Wet op de Dierproeven.
• Elk onderzoek met proefdieren moet voldoen aan wettelijke regels en een vergunning hebben van de Centrale Commissie Dierproeven (CCD). De CCD geeft alleen een vergunning na een positief advies van een onafhankelijke dierenexperimentencommissie (DEC). De Universiteit Leiden maakt meestal gebruik van de DEC Leiden.

Onze Instantie voor Dierenwelzijn (IvD Leiden) speelt hierin een belangrijke rol: de IvD Leiden adviseert wetenschappers over de opzet van hun onderzoek met proefdieren, over de toepassing van de 3 V's en over dierenwelzijn. De IvD is formeel adviseur van de DEC Leiden en controleert en rapporteert over proefdieren en dierproeven.

Toezicht en controle van dierproeven

Er is intern en extern toezicht op de uitvoering van dierproeven. De universiteit heeft een interne toezichthouder, tevens hoofd van de IvD, die toezicht houdt op het welzijn en de verzorging van de dieren en de correcte uitvoering van de dierexperimenten. Daarnaast wordt de universiteit meerdere keren per jaar bezocht door inspecteurs van de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit, die controleren of aan alle wettelijke regels en eisen wordt voldaan.