Alternatieven voor dierproeven: Vervanging, Vermindering en Verfijning

We doen zo min mogelijk dierproeven. We zijn constant op zoek naar manieren om dierproeven te Vervangen, Verminderen en Verfijnen. Dit zijn de zogeheten drie V's. Ook toetsen we bij elk onderzoek of er zoveel mogelijk is geprobeerd de 3V's te implementeren. De Instantie voor Dierenwelzijn adviseert wetenschappers hierin.

1. Vervanging van dierproeven

Soms is het mogelijk om een dierproef geheel te vervangen door een alternatief. Door middel van nieuwe technieken en methodes, kunnen we de onderzoeksvraag steeds vaker zonder proefdieren beantwoorden. Bijvoorbeeld door DNA te onderzoeken. Ook kunnen onderzoekers soms celkweken gebruiken in plaats van proefdieren, of met menselijk materiaal gebruiken. Een voorbeeld hiervan is het onderzoek naar vaatproblemen. Verder bedenken we slimme manieren zonder proefdieren de kwaliteit en veiligheid van vaccins te testen. Daarnaast ontwikkelen onze wetenschappers ook computermodellen die proefdieren kunnen vervangen, bijvoorbeeld bij de onderzoeksgroep Predictive Pharmacology.

Een laatste voorbeeld is het gebruik van vislarven in plaats van volwassen zebravissen. De zenuwen van deze larven zijn nog niet volledig ontwikkeld. Hierdoor ervaren ze geen of minder pijn en is het ongerief lager dan wanneer we volwassen dieren zouden gebruiken. Pas wanneer er veelbelovende resultaten uit het onderzoek met vislarven komen, overwegen we om nader onderzoek te doen met volwassenen vissen of andere diersoorten. Omdat vislarven nog niet volledig ontwikkeld zijn, vallen zij niet onder de Wet op de dierproeven.

2. Vermindering van dierproeven

We willen voorkomen dat we meer proefdieren gebruiken dan strikt noodzakelijk is om een onderzoeksvraag te beantwoorden. Daarom zorgen we voor een optimale opzet en uitvoering van de proef. Verder gebruiken we veel geavanceerde beeldtechnieken om een dier voor langere tijd te kunnen volgen. Door het maken van een MRI scan is het bijvoorbeeld niet meer nodig om een dier te opereren, en kunnen we een dier op verschillende momenten in zijn leven bekijken. Hierdoor voorkomen we dat we meerdere dieren nodig hebben om op verschillende tijdpunten resultaten te verkrijgen.

3. Verfijning van dierproeven

We zijn altijd bezig onze dierproeven te verfijnen om zo het ongerief voor proefdieren verminderen en hun welzijn zo optimaal mogelijk te maken. Onze proefdiervoorzieningen voldoen aan alle eisen voor huisvesting van dieren. Een dierenarts ondersteunt het gezondheidsbewakingsprogramma voor de verschillende proefdieren. Het welzijn van de dieren wordt dagelijks gecontroleerd. Adequate verdoving en pijnbestrijding zijn belangrijke aandachtspunten bij ingrepen bij de proefdieren.