Strafrecht & Criminologie
Strafrechtonderwijs in Leiden
Strafrecht wordt gerekend tot een van de kerngebieden van het recht, naast onder andere civiel recht en staats- en bestuursrecht. Kennis van het strafrecht is dan ook onontbeerlijk voor elke rechtenstudent.
Strafrecht is naast een bijzonder technisch en uitdagend vakgebied, vooral een heel interessant onderdeel van het recht. Meer dan andere rechtsgebieden staat het strafrecht volop in de belangstelling. De media berichten vaak over strafrecht, maar doen lang niet altijd recht aan de complexiteit van dit rechtsgebied. In het strafrechtelijk onderwijs in Leiden worden, vaak aan de hand van actuele en alledaagse voorbeelden, de regels en dragende beginselen van het (Nederlands) straf- en strafprocesrecht uiteengezet. In Leiden wordt sinds het collegejaar 2013/2014 in alle jaren van de bachelor strafrecht gedoceerd. Na afronding van de bachelor kan worden gekozen voor de afstudeerrichting straf- en strafprocesrecht.
Straf- en strafprocesrecht in de bachelor
In het eerste jaar beoogt het vak Inleiding strafrecht (5 EC) een inleiding op zowel het materiële strafrecht (de regels van strafrechtelijke aansprakelijkheid) als het formele strafrecht (de regels van het strafproces) te bieden. Zodoende bereidt het vak u voor op de meer verdiepende strafrechtelijke vakken in het tweede jaar (materieel strafrecht) en het derde jaar (formeel strafrecht) van de bachelor. In dit vak nemen we een aantal dragende beginselen en uitgangspunten van het materiële en formele strafrecht als vertrekpunt en stellen van daaruit een aantal meer concrete thema’s en leerstukken aan de orde. Hiermee beoogt het vak niet alleen in te leiden op de strafrechtelijke vakken in de latere jaren van de bachelor, maar ook direct de nodige academische verdieping te bieden.
In het tweedejaarsvak Materieel strafrecht (10 EC) staan de algemene leerstukken van strafrechtelijke aansprakelijkheid centraal. Leerstukken als wederrechtelijkheid, causaliteit, opzet, culpa, poging en voorbereiding, daderschap en deelneming en de strafuitsluitingsgronden passeren de revue. Aan de hand van wetgeving, jurisprudentie en literatuur worden deze verschillende leerstukken bestudeerd. Daarbij gaat het om kennis van de (inter)nationale herkomst van algemene leerstukken, alsmede het belang daarvan in het licht van het strafrecht binnen een democratische rechtsstaat, om het begrijpen van de inhoud van de algemene leerstukken en om het toepassen van deze leerstukken in concrete casus.
In Strafprocesrecht (10 EC), dat in het derde jaar van de bachelor wordt aangeboden, staat het strafprocesrecht centraal. Het strafprocesrecht biedt het kader waarbinnen strafrechtelijke aansprakelijkheid kan worden vastgesteld. Deze cursus is gericht op het verkrijgen van inzicht in de grondslagen, dragende beginselen en systematiek van het straf(proces)recht. Daarbij wordt uitdrukkelijk aandacht besteed aan de verschillende rollen van procesdeelnemers in het strafproces en het oplossen van concrete casusposities vanuit die rol. Tevens is er aandacht voor de Europese regelgeving met betrekking tot opsporing en bewijs en wordt stilgestaan bij de betekenis van de jurisprudentie van het EHRM voor de gangbare wijze van procederen in Nederland.
Naast de reguliere strafrechtelijke vakken kan ook de scriptie die aan het eind van de bachelor wordt geschreven een strafrechtelijk onderwerp behelzen. De onderwerpen waaruit kan worden gekozen betreffen vaak actuele thema’s op het terrein van het straf- en strafprocesrecht. Ook sluiten de thema’s vaak aan bij het wetenschappelijk onderzoek dat door de begeleidende docent wordt verricht. De komende jaren zullen ook verschillende keuzevakken op het terrein van het straf- en strafprocesrecht worden ontwikkeld en aangeboden.
Straf- en strafprocestrecht in de master
Na de bachelor kan ervoor worden gekozen de afstudeerrichting straf- en strafprocesrecht in Leiden te volgen.
De strafrechtelijke master is om meerdere redenen zeer interessant. Studenten worden verder en diepgaander onderwezen in (nog niet eerder behandelde onderdelen van) het straf- en strafprocesrecht. Dat geschiedt op een andere wijze dan in de bachelor. Studenten worden getraind in praktische en academische vaardigheden, waaronder het schrijven van processtukken, het houden van een referaat en het voorzitten van wetenschappelijke bijeenkomsten. De masterspecialisatie biedt op allerlei manieren verdieping, niet alleen in het positieve strafrecht, maar door vakken als Ideeëngeschiedenis van het strafrecht en Veiligheid in de rechtsstaat ook in respectievelijk de strafrechtstheorie en –filosofie en de criminologie.
Tevens worden studenten in staat gesteld om kennis te maken met de praktijk doordat het Instituut voor Strafrecht en Criminologie nauwe banden onderhoudt met de rechtbanken in Den Haag en Haarlem en het Openbaar Ministerie in Den Haag. Rechters en officieren van justitie verzorgen geregeld lezingen, vaak in samenwerking met de zeer actieve studievereniging SOS. De studenten kunnen door bemiddeling van het Instituut voor Strafrecht een intensieve stage lopen bij die instanties.
Meer informatie
- over de afstudeerrichting straf- en strafprocesrecht
- over de afzonderlijke mastervakken in de studiegids.