Eén van de vragen die je kunt hebben bij het maken van een studiekeuze is wat je met de opleiding kunt doen op de arbeidsmarkt. Voor de ene studie is dat duidelijker dan voor de ander. Kijk wat je hierover al te weten kunt komen. Dat helpt bij het maken van je studiekeuze. Bekijk relevante websites, stel je vragen op open dagen en praat met mensen uit het werkveld.

Baanmogelijkheden onderzoeken
Het werkende leven kan op het moment van je studiekeuze nog ver weg en erg abstract lijken. Met onderstaande vragen helpen we je vast op weg. Praat onder andere met mensen met interessante functies om antwoord op de vragen en een beter beeld te krijgen.

• Welke functies kan je doen met je opleiding?
• Waar komen afgestudeerden terecht?
• Hoe makkelijk vind je een baan?
• Welke (beroeps)vaardigheden ontwikkel je tijdens je studie?
• Wat kun je allemaal doen om je kansen op een baan te vergroten?

Opleidingen van de Universiteit Leiden en de arbeidsmarkt
Het is voor het maken van een studiekeuze handig om een beeld te hebben van het werk dat je kunt doen nadat je een opleiding aan de Universteit Leiden hebt afgerond. Daarom kun je bij elke opleiding informatie over de arbeidsmarkt vinden. Zoek bij de bacheloropleidingen en de masteropleidingen de opleiding van jouw interesse en ga naar het onderdeel ‘Na je studie’ of ‘Career prospects’.

Maar kijk zeker ook op de Leiden University Career Zone waar Leidse afgestudeerden terecht zijn gekomen.

Baankansen versus interesses
Baankansen zijn belangrijk, maar je motivatie en interesse voor een studie zijn minstens zo belangrijk. Het kan zijn dat je teveel naar je baankansen kijkt waardoor je een studie gaat doet die je minder aanspreekt. De kans is dan aanwezig dat de studie tegenvalt en je minder gemotiveerd bent. Bovendien ga je daarna misschien in een werkveld werken dat je eigenlijk niet aanspreekt.

Maar het kan ook zijn dat een studie helemaal bij je interesses past maar dat de baankansen ongunstig zijn. Zorg dan dat je je binnen en naast je studie zo veel mogelijk verder ontwikkelt. Maak slimme keuzes waar je je baankansen mee vergroot en die jou kunnen helpen bij het vinden van die passende baan.

Neem de baankansen absoluut in je overwegingen mee, maar laat het niet je enige motivatie zijn. Kies vooral voor een studie waar je enthousiast van wordt.

Handige websites met informatie over de arbeidsmarkt

Op deze websites vind je relevante informatie over beroepen en de arbeidsmarkt.

• Studiekeuze123.nl: informatie over de arbeidsmarkt, arbeidsmarktprognose en meest gekozen beroepen voor hbo en wo opleidingen
• Tkmst.nl: oriënteer je per opleiding of per sector op wat beroepen inhouden
• Opleidingenwerk.nl: filmpjes en interviews over allerlei beroepen
• Youchooz.nl: beroepenoriëntatie in de zorg, welzijn en sportsector
• Nationaleberoepengids.nl: lees alles over verschillende beroepen

Het is handig om een beeld te krijgen bij de mogelijke functies die aansluiten op je studie. Vaak kom je er tijdens je studie achter dat er nog veel meer beroepsmogelijkheden zijn dan die je van tevoren had bedacht. Maar ook weten over welke vaardigheden je beschikt, hoe je die tijdens je studie ontwikkelt en wat werkgevers belangrijk vinden helpt je verder.

Brede basisvaardigheden op het hbo en wo
Je ziet dat afgestudeerden ook vaak op andere plekken terecht komen dan je zou verwachten. Dit komt omdat (de meeste) opleidingen in het hoger onderwijs een goede basis bieden voor diverse functies. Praktische beroeps- en/of academische vaardigheden die je leert in en naast je studie kun je in veel functies goed gebruiken. Dit zijn de zogenaamde employability skills, vaardigheden zoals:

• Kritisch denken / probleemoplossend vermogen
• Communicatieve vaardigheden (schriftelijk/mondeling/presenteren)
• Samenwerken
• Sociale en interculturele vaardigheden
• Leiderschap
• Professionele houding / werkethiek
• Digitale vaardigheden

Maar ook:

• Empathisch vermogen
• Aanpassingsvermogen / veerkracht
• Cultureel bewustzijn

Werkgevers vinden deze vaardigheden minstens zo relevant als baan-specifieke of technische vaardigheden. Hoe meer je beschikt over deze vaardigheden, hoe breder inzetbaar en daarmee interessanter je bent voor de werkgever, etc.
Bij sollicitaties is inzicht in jezelf en je competenties nodig om jezelf goed te kunnen presenteren. Ook in je dagelijks leven maak je gebruik van deze vaardigheden. Reden te meer om ze goed te ontwikkelen.

• Wil je meer weten over de employability skills? Kijk op de LU Career Zone!

Als je een studie gekozen hebt en je straks eerstejaarsstudent bent, ben je wellicht nog niet meteen actief bezig met je loopbaan en je voorbereiding op de arbeidsmarkt. Dat hoeft ook niet perse. Het kan wel nuttig zijn om te beseffen dat in het doorlopen van je studie je onbewust of bewust je (studie)loopbaan aan het creëren bent. 

Als je je vanaf het eerste jaar van je bacheloropleiding bewust(er) bent van de keuzes die je maakt binnen en buiten je curriculum, dan geeft het je kansen om ervaringen op te doen met het ontwikkelen van (loopbaan)vaardigheden. Je kunt deze periode zien als een experimentele fase. Soms is gewoon iets uitproberen al heel waardevol om te ervaren waar je juist wel of niet enthousiast van wordt, of het bij je past of wat je ervan geleerd hebt. Dit wil niet zeggen dat je van tevoren altijd exact moet weten waarom je een bepaalde keuze maakt. Het kan tevens mogelijkheden bieden om eventueel plannen bij te stellen als dat nodig is. Hoe vaker je oefent met (onderdelen van) studieloopbaanplanning des te meer vertrouwen je ontwikkelt om weloverwogen beslissingen te nemen. Het kan oa. bijdragen aan het kiezen van een bepaalde bachelor stage, een vervolgopleiding en/of een loopbaan na de universiteit.

Weet dat het nooit te laat is om te beginnen met je studieloopbaanplanning. Tijdens je studie kan soms het gevoel ontstaan dat je te laat begonnen bent met na te denken over je studieloopbaan. Het instapmoment kan en mag voor iedere student anders zijn. Wanneer je ook begint met (studie)loopbaanplanning, het gaat je verder helpen in elke fase, tijdens en na je studie. 

Studieloopbaan opbouwen
Bij studieloopbaanplanning gaat het om keuzes die je maakt binnen je curriculum (keuzevakken/ minor, stage, studie in het buitenland, honours programma), maar zeker ook daarbuiten.

Door middel van extra-curriculaire activiteiten, zoals bestuurlijke activiteiten, (relevante) bijbanen en vrijwilligerswerk of een buitenlandverblijf, kun je eveneens vaardigheden en ervaringen opdoen waarmee je je verder ontwikkelt. Voor het vergroten van je baankansen is het zeker aan te raden om je niet alleen te richten op studeren, maar je ook breder te ontwikkelen. Voor jezelf, maar ook om je te onderscheiden van anderen bij het vinden van een baan later.

Kijk eens naar de verschillende mogelijkheden per studiejaar om je verder te ontplooien tijdens je studieloopbaan met behulp van de (Study) career route planner.

Studieloopbaan stress
Het wil overigens niet zeggen dat je ál deze activiteiten moet doen om een goed cv op te bouwen. Dat is waarschijnlijk niet haalbaar en kan onnodige stress opleveren. Verdeel de activiteiten over je studiejaren en kies die activiteiten uit die je leuk vindt om te doen en die een bijdrage leveren aan jouw (studie)loopbaan. Het kan gebeuren dat je wordt geïnspireerd door anderen in je omgeving om een bepaalde ervaring op te bouwen, wat soms echter ook gepaard kan gaan met bepaalde druk.  Samen activiteiten ondernemen is natuurlijk gezellig, maar vergeet niet om ook op jezelf te focussen, te kijken wat voor jou haalbaar is en trek je eigen plan!

Als je aan de Universiteit Leiden studeert word je op verschillende manieren voorbereid op de arbeidsmarkt. In de opleiding zelf wordt hier ruim aandacht aan besteed, maar daarnaast zijn er nog allerlei services en tools die je helpen om je wensen en de mogelijkheden helder te krijgen en te zorgen dat je de baan vindt die bij je past.

Career Services
De Career Services van de Universiteit Leiden adviseren studenten en recent afgestudeerden bij de overstap van studie naar eerste baan en bieden begeleiding bij studiekeuze- en loopbaanvragen in de bachelor en master. Elke faculteit heeft een eigen Career Service.
Je kunt hier terecht voor onder andere:

• studie(her)keuzeadvies
• loopbaanadvies
• stageadvies
• masterkeuze en loopbaanmogelijkheden
• loopbaantests
• informatie over loopbaanoriëntatie en solliciteren
• workshops
• cv en sollicitatiebrief check
• voorlichtingsbijeenkomsten

Leiden University Career Zone
De Leiden University Career Zone is dé website voor studenten en alumni van de Universiteit Leiden ter ondersteuning van de (studie)loopbaan. Je vindt er advies, informatie, (loopbaan)tests en tools op het gebied van (studie)loopbaanplanning, loopbaanmogelijkheden met je opleiding, arbeidsmarktoriëntatie, solliciteren, het alumni Mentornetwerk, job portal, workshops en events en Career services. Je vindt o.a.:

• Career Planning module
  Wil je al meer aan de slag met je loopbaanplanning, maak dan eens gebruik van de Career Planning module. In deze module doorloop je het volledige loopbaanoriëntatieproces a.h.v. een aantal stappen. Bij elke stap vind je uitleg, informatie en bijbehorende opdrachten.
• Sollicitatietips
  Informatie en tips over CV, LinkedIn profiel, sollicitatiebrief, sollicitatiegesprek, assessments, netwerken, pitchen, arbeidsvoorwaarden.
• Arbeidsmarkt en werkvelden
  Deze informatie kan ook handig zijn voor je oriëntatie. Je vindt hier o.a. informatie over arbeidsmarktontwikkelingen, diversiteit en arbeidsmarkt, stages, vrijwilligerswerk, werken in het buitenland, werken met een functiebeperking en zelfstandig ondernemen.
• Job portal en Eventsportal
  In de Job portal vind je vacatures voor bijbanen, vrijwilligerswerk, stages en startersbanen.
  In de Eventsportal vind je activiteiten die externe partijen/organisaties aanbieden aan studenten, zoals inhouse dagen, career events, masterclasses, meeloopdagen, challenges etc.
• Alumni mentornetwerk
  Via het mentornetwerk van de Universiteit Leiden kunnen studenten in contact komen met ervaren alumni en hen eenvoudig benaderen voor carrièreadvies.

Workshops en events
In de cursuskalender vind je een overzicht van loopbaan en sollicitatie workshops, georganiseerd door de Career services.

Studievereniging
Studieverenigingen zijn een goede manier om informatie in te winnen over de toekomstige arbeidsmarkt. De studieverenigingen van opleidingen organiseren namelijk regelmatig activiteiten over het werkveld van jouw studie. Bijvoorbeeld carrièredagen, borrels, lezingen en excursies naar bedrijven.