Kijk op de website van het onderwijsloket hoe je kunt zij-instromen als leraar in het voortgezet onderwijs.

• Wil je als zij-instromer aan de slag, maar heb je nog geen baan als docent in het voortgezet onderwijs? Het regionaal loket kan jou informeren over de mogelijkheden en vacatures bij jou in de regio. 
• Ben je benieuwd wat jou te wachten staat als zij-instromer? Bezoek de website Klaar voor de stap van het Onderwijsloket. Hier vertellen zij-instromers in video's en podcasts over hun eerste paar weken voor de klas.
• Kom je niet in aanmerking voor het Zij-instroomtraject? Heb je bijvoorbeeld geen baan als docent of wil de school je niet als zij-instromer aanstellen)? Kijk dan of je via een van onze andere opleidingstrajecten een onderwijsbevoegdheid kunt behalen.

Voor het Zij-instroomtraject gelden in principe dezelfde toelatingseisen als voor de master Leraar VHO. Bovendien heb je een baan in het voortgezet onderwijs van maximaal 0.6 fte in het schoolvak waarvoor je je hebt aangemeld. Het Zij-instroomtraject duurt anderhalf tot twee jaar.

Je doet de opleiding in deeltijd naast je betaalde baan in het voortgezet onderwijs. Om het traject succesvol af te ronden is het belangrijk dat je aanstelling voldoende ruimte laat om de opleiding te doen. Een aanstelling van maximaal 0,6 fte voldoet hieraan.

Bij een grotere aanstelling moet de taakbelasting zich, in overleg met de school, tot 0,6 fte beperken. Als je de opleiding in voltijd wilt doen, kan dit alleen bij een aanstelling/taakbelasting van maximaal 0,3 fte. Je bent dan in een jaar tijd klaar met het traject.

Belangrijk om te weten voor toelating:

• Na aanmelding bepaalt de toelatingscommissie van het ICLON, mede op basis van advies van de vakdidacticus, de toelaatbaarheid van de kandidaat. 
• Buitenlandse diploma’s worden bij aanmelding voor het Zij-instroomtraject gewaardeerd door het Admissions Office van de Universiteit Leiden.
• De relevante vooropleiding dient op Nederlands wo-niveau gewaardeerd te worden en een wo-master te omvatten.
• Als er vakinhoudelijke kennis mist die noodzakelijk is voor het onderwijzen van het schoolvak, dan kan dit in een aantal gevallen opgelost worden door het volgen van vakinhoudelijke vakken. Deze vakinhoudelijke vakken kun je tijdens het Zij-instroomtraject volgen. Op voorwaarde dat de omvang van de baan en de studielast van deze vakinhoudelijke vakken de kandidaat in staat stellen om het volledige Zij-instroomtraject binnen twee jaar af te ronden.
• Om te kunnen starten met het educatieve deel binnen het Zij-instroomtraject dienen voldoende vakinhoudelijke vakken behaald te zijn.
• Het educatieve deel start tweemaal per jaar, eind januari en eind augustus.

Assessment

Het Zij-instroomtraject begint met een intakegesprek en een assessment. Dit assessment, dat ook wel geschiktheidsonderzoek wordt genoemd, vindt plaats om de volgende drie vragen te beantwoorden:

• Kun je direct zelfstandig voor de klas staan?
• Kun je binnen twee jaar je bevoegdheid halen?
• Zo ja, welke scholing en begeleiding is daarbij nodig?

Het assessment bestaat uit een portfolio, lesbezoek en criteriumgericht interview.

Het portfolio stel je vooraf samen. Je neemt hierin informatie op ten aanzien van je competenties en motivatie om in het onderwijs te werken.

Het lesbezoek en criteriumgericht interview inclusief nagesprek met de assessoren vinden (in principe) plaats op je school. Dit duurt ongeveer een dagdeel.

Het assessment stelt vast of je geschikt bent voor het onderwijs en wat je sterke en zwakke kanten zijn op onderwijsgebied. Op basis van het scholingsadvies wordt een scholingsplan opgesteld.

Ben je benieuwd naar het verloop van dit assessment? Bezoek dan de website Klaar voor de stap van het Onderwijsloket. Hierin delen zij-instromers in video's en podcasts hun ervaringen met het assessment.

Opleidingstraject

Zodra is vastgesteld dat je geschikt bent, begin je op het eerstvolgende startmoment met de opleiding. Het traject dat je gaat volgen (vastgelegd in het scholingsplan) houdt zoveel mogelijk rekening met de eerder verworven competenties (EVC’s) die in het assessment zijn vastgesteld.

Onderwijsmomenten

Houd er rekening mee dat je de hele maandag van 9.00 tot 17.00 uur beschikbaar bent voor onderwijsactiviteiten op het ICLON. Het onderwijs vindt plaats in Leiden en volgt het rooster van scholen voor voortgezet onderwijs in de regio Midden. 

Eventuele vakinhoudelijke vakken volg je niet bij het ICLON en kunnen op andere dagen ingeroosterd zijn.

Duur van de opleiding

Het zij-instroomtraject duurt anderhalf tot maximaal twee jaar. Je doet de opleiding in deeltijd naast je betaalde baan in het voortgezet onderwijs.

Als je de opleiding in voltijd wil doen, kan dit alleen bij een aanstelling/taakbelasting van maximaal 0,3 fte. Het zij-instroomtraject duurt dan 1 jaar.

De opleiding start met activiteiten die je voorbereiden op de opleiding en de stage/baan op school. Dit intensieve inhoudelijke startprogramma is verplicht op een van de twee onderstaande momenten:

Startdagen voor de start midden augustus 2025:

• Optie 1 - maandag 30 juni t/m woensdag 2 juli 2025 
• Optie 2 - maandag 25 t/m woensdag 27 augustus 2025 

Startdagen voor de start eind januari/begin februari 2026:

• maandag 2 t/m woensdag 4 februari 2026

Je ontvangt meer informatie over de startdagen, nadat de toelatingscommissie een besluit heeft genomen over je aanmelding.

Voor de opleiding is een praktijkplaats noodzakelijk. Als zij-instromer moet je een aanstelling hebben als docent in het voortgezet onderwijs in het schoolvak waarvoor je je hebt aangemeld. Je gebruikt deze ter invulling van de praktijkplaats.

• De baan dient het vereiste aantal uren zoals beschreven bij Omvang praktijk (Praktijk 1 en Praktijk 2) te omvatten, tenzij tijdens het assessment andere afspraken zijn gemaakt. Indien de baan niet aan deze voorwaarden voldoet, moet je via je werkgever een aanvullende stage regelen.
• Om het Zij-instroomtraject succesvol te volbrengen, is het belangrijk dat je aanstelling voldoende ruimte laat om de opleiding te doen. Een aanstelling van maximaal 0,6 fte voldoet hieraan.

• De uiterste aanmelddatum voor de start midden augustus 2025 is 1 mei 2025.
• De uiterste aanmelddatum voor de start eind januari 2026 is 1 november 2025.

Aanmeldprocedure

Je meldt je in overleg met de school aan met het aanmeldformulier. Houd hierbij rekening met de aanmelddeadlines.

Als zij-instromer ben je geen student van de universiteit en betaal je geen collegegeld. Je wordt als 'zij-instromer' ingeschreven bij het ICLON.

De school waar je werkt krijgt een factuur voor het assessment en de werkelijke kosten die voor het opleidingstraject gemaakt worden. De kosten voor het assessment bedragen €2.600. De kosten voor het opleidingstraject zijn afhankelijk van het programma dat je volgt en variëren van €5.000 tot €10.000.

De school kan voor het zij-instroomtraject een subsidie aanvragen bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). De subsidie zij-instroom bedraagt €25.000 per zij-instromer. Informatie over deze subsidie zoals de aanvraagtermijn, voorwaarden, het aanvraagformulier en de duur van de subsidieregeling is te vinden op de website van DUO.

Aan het zij-instroomtraject is geen masterdiploma verbonden. Het is een apart traject met een eigen getuigschrift, het Getuigschrift bekwaamheidsonderzoek. Op het getuigschrift staat vermeld welke onderdelen het bekwaamheidsonderzoek bevatte en dat de eerstegraadsonderwijsbevoegdheid hieraan verbonden is.

Na succesvolle afronding van het Zij-instroomtraject ontvang je een Getuigschrift bekwaamheidsonderzoek. Met deze eerstegraads onderwijsbevoegdheid kun je jouw vak geven in het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs.

Wij bieden ook andere opleidingstrajecten aan waarmee je een onderwijsbevoegdheid voor het voortgezet onderwijs kunt behalen. 

Of kijk op de webpagina Welk opleidingstraject kan ik volgen, als je twijfelt welk opleidingstraject bij je past.