Universiteit Leiden

nl en

Lerarenopleidingen

Educatieve module

Als je al een bachelor in een schoolvak hebt afgerond (en eventueel ook een master), kun je een beperkte tweedegraads onderwijsbevoegdheid halen door de Educatieve module te volgen.

Dit is een traject van 30 EC, een half jaar studie in voltijd (start tweemaal per jaar) of een jaar studie in deeltijd (start alleen in augustus/september; tijdsinvestering deeltijdvariant: 2-3 dagen per week). 

Na afronding van de Educatieve module kom je in aanmerking voor een verkort traject van 30 EC van de eerstegraads lerarenopleiding, mits je aan de toelatingseisen voldoet.

Over de opleiding

Het programma van de Educatieve module is inhoudelijk afgeleid van de bekwaamheidseisen voor een beperkte tweedegraads onderwijsbevoegdheid.

De Educatieve module bestaat voor de helft uit onderwijspraktijk en voor de helft uit een theoretisch deel bij het ICLON. Beide delen hangen nauw met elkaar samen en lopen parallel. Op maandag neem je deel aan onderwijsactiviteiten op de universiteit. Denk hierbij aan een college Vakdidactiek over het ontwerpen, uitvoeren en evalueren van lessen; een werkcollege Pedagogisch-didactisch handelen waarin ervaringen uitgewisseld en verbonden worden met theorieën en modellen; of bijvoorbeeld gespreksvaardigheidstrainingen binnen het vak Pedagogiek. De andere dagen kun je besteden aan het praktijkdeel van de opleiding: een stage op een school voor voortgezet onderwijs. Daarnaast werk je aan opdrachten voor de Educatieve module, bestudeer je theorie, bereid je je lessen voor, kijk je werk van leerlingen na, et cetera. Je krijgt veel individuele begeleiding, vanuit het ICLON en op je stageschool.

Het ICLON biedt de Educatieve module aan voor de onderstaande schoolvakken:

  • Biologie
  • Chinese Taal en Cultuur
  • Duits
  • Engels
  • Filosofie
  • Frans
  • Geschiedenis en Staatsinrichting
  • Godsdienst en Levensbeschouwing
  • Grieks en Latijnse Taal en Cultuur
  • Informatica
  • Maatschappijleer
  • Natuurkunde
  • Nederlands
  • Scheikunde
  • Spaans
  • Wiskunde

Een beschrijving van de studieonderdelen is te vinden in de Studiegids Educatieve module.

Heb je interesse in internationaal georiënteerd onderwijs met aandacht voor de rol van talen, culturen en diversiteit? Spreek je Engels op minimaal C1-niveau en wil je graag lesgeven in het Engels? Dan is het World Teachers Programme (WTP) wellicht iets voor jou!

Binnen het WTP-profiel leer je lesgeven op internationale en/of tweetalige scholen voor voortgezet onderwijs. Je verzorgt je lessen geheel of gedeeltelijk in het Engels. Voor het WTP is het ook van belang dat je de Nederlandse taal goed beheerst. 

NB De Educatieve minor en module in combinatie met het WTP-profiel worden alleen in de voltijdvariant aangeboden. Dit opleidingstraject start uitsluitend midden augustus.

Lees de uitgebreide informatie over het WTP

Het praktijkdeel vindt in een continumodel plaats, dat wil zeggen dat je na de startdagen direct met het praktijkdeel begint. Dit vindt plaats op een reguliere school voor voortgezet onderwijs. Voor het leren in de praktijk werkt het ICLON nauw samen met een groot aantal opleidingsscholen in Zuid-Holland.

Invulling door middel van een stage
De stageplaatsen worden door het ICLON geregeld. Wil je zelf een stageplaats regelen en voordragen? Lees dan hier de voorwaarden.

Invulling door middel van een baan
Een aanstelling op een school voor voortgezet onderwijs kan als praktijkdeel (mee)tellen als de baan aan een aantal voorwaarden voldoet; lees hier de voorwaarden.

Omvang baan/stage bij voltijd- en deeltijdprogramma’s
De opleiding is in voltijd (0,5 jaar - 5 dagen per week) of in deeltijd (1 jaar - 2,5 dagen per week) te volgen. Om de opleiding succesvol te volbrengen, heb je voldoende ruimte naast je baan nodig.

  • Het voltijdprogramma is te combineren met een baan als docent in het voortgezet onderwijs van maximaal 0,5 fte. Heeft de baan een omvang van meer dan 0,5 fte, dan volg je het deeltijdprogramma. Ook als je vanwege andere verplichtingen minder dan 2,5 dag per week beschikbaar bent voor de opleiding (onderwijs/zelfstudie en praktijkdeel), volg je het deeltijdprogramma.
  • Het deeltijdprogramma is doorgaans te combineren met een baan als docent in het voortgezet onderwijs van maximaal 0,75 fte. Dit is afhankelijk van je persoonlijke situatie.

Bovenstaande beschrijving van de werktijdfactor (fte) geldt ook voor je stageplek.

>> Meer informatie over het praktijkdeel van de opleiding

De Educatieve module start twee keer per jaar: eind augustus (voltijd- en deeltijdvariant) en eind januari (alleen voltijdvariant). De Educatieve module begint met verplichte startdagen, zie onder.

Educatieve module in voltijd 
De Educatieve module is een traject van 30 EC, een half jaar studie (1 semester) in voltijd. Studenten die de Educatieve module in voltijd volgen, moeten de hele week beschikbaar zijn en in ieder geval maandag vrijhouden voor onderwijs op het instituut (ICLON).

Educatieve module in deeltijd (2 semesters)
De Educatieve module is een traject van 30 EC, een jaar studie (2 semesters) in deeltijd. Studenten die de Educatieve module in deeltijd volgen, moeten in ieder geval de maandag vrijhouden voor onderwijs op het instituut (ICLON) én een aantal dagdelen (minimaal twee) in de week beschikbaar zijn voor het praktijkdeel op een school voor voortgezet onderwijs. 

Omvang baan/stage bij voltijd- en deeltijdprogramma’s
De opleiding is in voltijd (1 jaar - 5 dagen per week) of in deeltijd (2 jaar - 2,5 dagen per week) te volgen. Om de opleiding succesvol te volbrengen, heb je voldoende ruimte naast je baan nodig.

  • Het voltijdprogramma is te combineren met een baan als docent in het voortgezet onderwijs van maximaal 0,5 fte. Heeft de baan een omvang van meer dan 0,5 fte, dan volg je het deeltijdprogramma. Ook als je vanwege andere verplichtingen minder dan 2,5 dag per week beschikbaar bent voor de opleiding (onderwijs/zelfstudie en praktijkdeel), volg je het deeltijdprogramma.
  • Het deeltijdprogramma is doorgaans te combineren met een baan als docent in het voortgezet onderwijs van maximaal 0,75 fte. Dit is afhankelijk van je persoonlijke situatie.

Bovenstaande beschrijving van de werktijdfactor (fte) geldt ook voor je stageplek.

Maandag is de opleidingsdag voor alle studenten van het ICLON. Houd er rekening mee dat je de hele maandag van 9.00 tot 17.00 uur beschikbaar bent voor onderwijsactiviteiten op het instituut. 

Het onderwijs voor alle vakken vindt plaats in Leiden. Het ICLON volgt het rooster van middelbare scholen in de regio Midden.

De opleiding start met activiteiten die je voorbereiden op de opleiding en de stage/baan op school. Dit intensieve inhoudelijke startprogramma is verplicht en volg je op een van de twee onderstaande momenten:

Startdagen voor de start eind januari/begin februari 2025:

  • maandag 3 t/m woensdag 5 februari 2025

Startdagen voor de start midden augustus 2025:

  • De data van beide opties worden later bekend gemaakt.

Nadat de Toelatingscommissie een besluit heeft genomen over je aanmelding, ontvang je meer informatie over de startdagen van de onderwijsadministratie.

Na afronding van de Educatieve module ontvang je je beperkte tweedegraads onderwijsbevoegdheid in de vorm van een certificaat.

Met een beperkte tweedegraads onderwijsbevoegdheid kun je jouw vak geven in het voorbereidend beroepsonderwijs/mavo en de onderbouw van het havo en vwo.

Beperkte tweedegraads onderwijsbevoegdheid: verruimd én met terugwerkende kracht

Als gevolg van een wetswijziging per 1 augustus 2023 is de beperkte tweedegraads onderwijsbevoegdheid verruimd. Vanaf die datum mogen docenten met een beperkte tweedegraads onderwijsbevoegdheid lesgeven aan het gehele vmbo en de onderbouw havo/vwo. Deze verruiming heeft terugwerkende kracht voor alle docenten met een beperkte tweedegraads onderwijsbevoegdheid.

Studenten die de Educatieve module succesvol hebben afgerond en aan de toelatingseisen van de lerarenopleiding voldoen, kunnen via een verkort traject van de lerarenopleiding een eerstegraads onderwijsbevoegdheid halen.

Aanmelding en toelating

Alle aanmeldingen voor de Educatieve module worden beoordeeld door de Toelatingscommissie van het ICLON. De Toelatingscommissie doet een uitspraak over je toelaatbaarheid.

Bij het bepalen van de toelaatbaarheid tot de Educatieve module wordt op grond van je vooropleiding bekeken of je de vereiste vakinhoud beheerst. Daarnaast is een goede beheersing van de Nederlandse taal vereist. Beide punten worden hieronder verder toegelicht.

De officiële toelatingsregeling van de Educatieve module is te vinden in de Onderwijs- en Examenregeling

Op basis van je vooropleiding wordt bekeken of je de vereiste academische vakinhoud beheerst. Uitgangspunt hierbij zijn de landelijk vastgestelde afspraken met betrekking tot toelating tot de Educatieve module; zie hiervoor de brochure Vakinhoudelijk niveau Educatieve minor en module op de website van de Universiteiten van Nederland.

Qua vooropleiding zijn er twee opties:

  1. Je bent in het bezit van een universitair bachelordiploma die voorkomt in de verwantschapstabel bij het schoolvak waarvoor je een onderwijsbevoegdheid wilt behalen.
  2. Je bent in het bezit van een universitair bachelordiploma - en eventueel ook master of doctoraal - en je vooropleiding bevat voldoende vakinhoud op wo-niveau in het schoolvak waarvoor je een onderwijsbevoegdheid wilt behalen conform de brochure Vakinhoudelijk niveau Educatieve minor en moduele.

Een verdere toelichting per optie is hieronder weergegeven.

Optie 1

Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, heeft een verwantschapstabel vastgesteld. In deze tabel staat een overzicht van universitaire bachelors die toelating bieden tot de Educatieve module voor een specifiek schoolvak. Ben je in het bezit van een bachelordiploma dat in de verwantschapstabel is opgenomen (let op: dit kan van een specifieke universiteit zijn; let ook op de CROHO-code; soms is een specifieke track van toepassing), dan ben je toelaatbaar tot de Educatieve module voor het betreffende schoolvak.

Onderstaande bacheloropleidingen van de Universiteit Leiden staan in de verwantschapstabel:

LUMC

  • Biomedische Wetenschappen

Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen

  • Biologie
  • Bio-Farmaceutische Wetenschappen
  • Life Science and Technology
  • Molecular Science and Technology
  • Natuurkunde
  • Scheikunde
  • Sterrenkunde
  • Wiskunde

Faculteit Geesteswetenschappen

  • Chinastudies
  • Duitse taal en cultuur
  • Engelse taal en cultuur
  • Franse taal en cultuur
  • Geschiedenis
  • Griekse en Latijnse taal en cultuur
  • Latijns-Amerikastudies, track Spaans
  • Midden-Oostenstudies, track Arabisch (de Educatieve minor Arabisch wordt niet in Leiden maar in Amsterdam aangeboden)
  • Nederlandse taal en cultuur
  • Religiewetenschappen
  • Filosofie/Wijsbegeerte

Optie 2

Voor toelating tot de Educatieve module dien je in het bezit te zijn van een universitair bachelordiploma (of doctoraal) waarbij aantoonbaar is dat je vooropleiding tenminste 90 ECa aan vakinhoud op wo-niveau in het betreffende schoolvak bevat. Deze vakinhoud dient verdeeld te zijn over de kern- en subdomeinen conform de brochure Vakinhoudelijke niveau Educatieve minor en module. Als je (onderdelen van) een premaster of master met goed gevolg hebt afgerond en dit kunt aantonen, dan kunnen deze studieonderdelen ook meetellen bij de vereiste 90 EC a aan vakinhoud. 

Vakdeficiënties (bij optie 2)

Het kan het zijn dat je een vooropleiding hebt gevolgd die niet geheel aansluit bij bovenstaande vakinhoudelijke toelatingseisen. In dat geval worden vakdeficiënties vastgesteld. 

  • Als de vakdeficiënties niet meer dan 12 EC omvatten, kunnen deze parallel aan de Educatieve module worden weg gewerkt. Alle vakdeficiënties moet je hebben weggewerkt voordat je de Educatieve module kunt afronden.
  • Als de vakdeficiënties meer dan 12 EC omvatten, is sprake van een niet voldoende op het schoolvak gerichte vooropleiding en ben je om deze reden nog niet toelaatbaar. Je wordt geïnformeerd over het vakdeficiëntieprogramma en de wijze waarop je deze vakdeficiënties kunt wegwerken. Afhankelijk van de vakdeficiënties kunnen er kosten aan verbonden zijn.

Diploma’s in het buitenland behaald?

Bovenbeschreven toelatingseisen zijn van toepassing indien de diploma’s in Nederland zijn behaald. Als jij een buitenlandse vooropleiding hebt, is een diplomawaardering nodig om na te gaan of deze diploma’s gelijkwaardig zijn aan het Nederlandse wo-niveau. Waardering van de relevante diploma’s (door het Admission Office van de Universiteit Leiden) vindt automatisch plaats bij aanmelding voor de Educatieve module. Een diplomawaardering van Nuffic is niet afdoende.

a  Voor de Educatieve module Griekse en Latijnse taal en cultuur is dit tenminste 120 studiepunten (EC).

Naast beheersing van de vakinhoud is een goede schriftelijke en mondelinge beheersing van de Nederlandse taal vereist.

Een goede beheersing van de Nederlandse taal kan aangetoond worden middels het overleggen van een van de volgende documenten:

  • diploma voortgezet onderwijs behaald in Nederland;
  • diploma hoger onderwijs waarbij de voertaal Nederlands is;
  • certificaat Nederlands als Vreemde Taal, niveau Educatief Startbekwaam.

Een NT2-diploma is niet toereikend. 

Indien de student niet aan deze taaleis kan voldoen, dient het volgende examen behaald te worden: Toelatingsexamen Universiteit Leiden – gevorderd (TUL-gevorderd) van het Academisch Talencentrum van de Universiteit Leiden. Dit examen dient behaald te zijn voor de start van de opleiding. Meer informatie over dit examen, zoals een voorbeeldexamen en toetsmomenten, is te vinden op de website van het Talencentrum.

De Educatieve module in voltijd start tweemaal per jaar: eind januari en eind augustus. De Educatieve module in deeltijd start eenmaal per jaar: eind augustus.

Aanmelddeadlines

  • De uiterste aanmelddatum voor de start eind januari 2025 is 1 november 2024*.
  • De uiterste aanmelddatum voor de start midden augustus 2025 is 1 mei 2025.

*NB: eind januari gaat de Educatieve module alleen van start in voltijd.

Je meldt je aan via dit formulier. De toelatingscommissie van het ICLON bepaalt of je toelaatbaar en plaatsbaar bent en de eventuele hieraan verbonden voorwaarden. Als dat het geval is, krijg je van het ICLON informatie over het verdere verloop van de aanmeldingsprocedure. De toelatingscommissie neemt aanmeldingen voor de start midden augustus in behandeling vanaf februari, aanmeldingen voor de start eind januari vanaf september.

De stageplaatsen worden door het ICLON geregeld. Wil je zelf een stageplaats regelen en voordragen? Lees dan hier de voorwaarden. Voor sommige schoolvakken geldt dat het aantal opleidingsplaatsen beperkt is, omdat er onvoldoende stageplaatsen voorhanden zijn. Plaatsing gebeurt op volgorde van aanmelding. Heb je al een baan als docent? Een aanstelling op een reguliere school voor voortgezet onderwijs kan als praktijkdeel (mee)tellen als de baan aan een aantal voorwaarden voldoet; lees hier de voorwaarden.

NB: 

  • Meld je op tijd aan: voor aanmeldingen die na de deadline bij ons binnen komen geldt dat plaatsing niet vanzelfsprekend is. 
  • Eind januari kan de Educatieve module alleen in voltijd gevolgd worden.

Voor de Educatieve module betaal je een vast tarief ter hoogte van de helft van het wettelijke collegegeld. Voor het collegejaar 2024-2025 bedraagt het tarief voor de Educatieve module €1.256.

Houd naast het collegegeld rekening met de volgende kosten:

  • Kosten van boeken en andere leermiddelen. 
  • Scholen kunnen een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) vragen. Deze kun je bij de gemeente waar je staat ingeschreven aanvragen. De kosten hiervoor verschillen per gemeente. 
  • Eventuele reiskosten naar een praktijkplaats zijn voor eigen rekening. 

​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​Vanuit het ICLON wordt geen stagevergoeding aangeboden. Veel scholen hebben wel een regeling om een stagevergoeding aan te bieden; neem voor informatie hierover contact op met je school.

Collegegeldkrediet en levenlanglerenkrediet voor Educatieve module

Volg je een educatieve module en wil je geld lenen voor de betaling van jouw collegegeld? Dan kun je collegegeldkrediet of levenlanglerenkrediet aanvragen. Het aanvragen gaat iets anders dan bij regulier onderwijs.

Collegegeldkrediet
Als je nog recht op studiefinanciering hebt, kun je collegegeldkrediet aanvragen om jouw collegegeld te betalen. Het collegegeldkrediet moet je na jouw opleiding altijd terugbetalen, met rente.

Levenlanglerenkrediet
Heb je geen recht meer op reguliere studiefinanciering? Als je jonger bent dan 56 jaar kun je misschien toch geld lenen. Bekijk de voorwaarden en de bedragen. Het levenlanglerenkrediet moet je na jouw opleiding altijd terugbetalen, met rente.

Aanvragen
Als je een Educatieve module volgt en via de reguliere manier een lening aanvraagt, krijg je niet het maximale bedrag. Wil je toch het maximale bedrag lenen? Dan moet je jouw aanvraag via een speciaal formulier indienen. Kijk op duo.nl voor meer informatie over het collegegeldkrediet en levenlanglerenkrediet voor de Educatieve module.

Als je je wilt herinschrijven, nadat je bijvoorbeeld tijdelijk gestopt was, vul dan het formulier studiehervatting in.

Houd rekening met de aanmelddeadlines:

  • 1 mei voor herstart in augustus/september;
  • 1 november voor herstart in januari/februari.

NB Voor sommige schoolvakken geldt dat het aantal opleidingsplaatsen beperkt is, omdat er onvoldoende geschikte stageplaatsen voorhanden zijn. Plaatsing van studenten, ook voor de herinschrijving, gebeurt op volgorde van binnenkomst.

Meer informatie

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.