De weg vinden met serious games
Thuis op je eigen computerscherm een spelletje spelen, en zo oriëntatieproblemen weer een beetje de baas worden. Daarover vertelt neurowetenschapper Ineke van der Ham tijdens de Nacht van Kunst & Kennis op 17 september.
Waarover gaat u tijdens de Nacht van Kunst & Kennis vertellen?
Ineke van der Ham: ‘Wij helpen mensen die een beroerte hebben doorgemaakt de weg te vinden. Deze mensen hebben vaak te maken met oriëntatieproblemen: ze verdwalen bijvoorbeeld steeds. Met oefening kunnen ze daar verbetering in brengen.'
‘Dat oefenen doen we met serious games, of leerzame spellen. We hebben zes minigames bedacht en het is de bedoeling dat mensen die thuis op hun eigen computerscherm spelen. De games lijken een beetje op ouderwetse schietspelletjes, maar dan zonder het schieten. Er komt een doolhof in beeld waar mensen met specifieke instructies doorheen moeten lopen, met de toetsen op het toetsenbord. Wij kunnen precies bijhouden wat ze doen en later de resultaten meten.'
‘Tijdens de Nacht van Kunst & Kennis word ik hierover geïnterviewd. We gaan ook in op de Frankenstein-associatie die sommige mensen hebben bij dit soort innovaties: in hoeverre gaat de techniek de mens overnemen? Je ziet het nu met Pokémon Go: de echte en virtuele wereld lopen steeds meer door elkaar. Van TomTom-gebruikers is bekend dat het hersenvolume afneemt op de plekken die belangrijk zijn voor navigatie. Aan de andere kant gebruiken wij de techniek juist om de hersenen te trainen. Dat levert boeiende vragen op.’
Wat is nieuw of verrassend aan uw onderzoek?
‘Een op de drie mensen met hersenletsel rapporteert last te hebben van oriëntatieproblemen. Toch bestaat er geen enkel behandelingsprotocol voor die mensen. Wij zijn op dit moment de enigen die onderzoek doen naar hoe je deze problemen kunt behandelen.'
‘De neuropsychologie is een relatief jong terrein en de ontwikkelingen gaan razendsnel. Ik vind het zelf heel belangrijk om niet te blijven hangen in oude technieken, maar de huidige mogelijkheden te gebruiken om vooruitgang te boeken.’
Van welke collega-wetenschapper zou u de lezing/ presentatie graag bijwonen?
‘Ik ken Patrick Rensen privé goed: we zitten op dezelfde musicalvereniging. Een maand geleden stonden we nog als tegenspelers samen op het toneel. Hij is een heel enthousiaste vent én hij doet het goed als wetenschapper. Ik ben heel benieuwd wat hij tijdens de Nacht van Kunst & Kennis op het toneel gaat vertellen over zijn onderzoeksterrein: bruin vet.’