Zoekt soort wel soort?
Jongeren kiezen vrienden met een vergelijkbare achtergrond, zoals in etniciteit of gedrag. Dit concludeert pedagoog Janna Fortuin. Promotie op 21 april.
Fortuin onderzocht op basis van welke kenmerken of activiteiten leerlingen vrienden met elkaar worden. Beïnvloeden ze elkaar wat betreft die kenmerken of activiteiten? Of zijn die kenmerken of activiteiten juist bepalend voor de keuze van vrienden? Hiervoor heeft zij ruim achthonderd leerlingen uit groep 8 en de eerste twee klassen van de middelbare school ondervraagd.
"Etnische achtergrond is een voorbeeld van zo’n kenmerk. Kinderen met een andere etnische achtergrond zijn minder vaak vrienden met elkaar en gaan dus ook minder vaak met elkaar om", aldus Fortuin.
Foute vrienden
"Ook bevestigt mijn onderzoek dat de zorg bij sommige ouders voor foute vrienden wel enige grond heeft. Leerlingen met vergelijkbaar probleemgedrag - zoals liegen, ruzie maken met een leraar en pesten - zoeken elkaar juist op en beïnvloeden elkaar hiermee. Terwijl kinderen die veel piekeren of verlegen zijn, niet per se vaker met elkaar omgaan. Vergelijkbare leerprestaties leiden bovendien niet tot selectie als vriend."
Genuanceerder beeld
Fortuin: "De wetenschap ging er tot op heden van uit dat jongeren enorm beïnvloed worden door leeftijdsgenoten. Het is alleen de vraag of dit altijd terecht is. De tools die we tegenwoordig tot onze beschikking hebben, geven namelijk een veel genuanceerder beeld van de ingewikkelde dynamiek tussen selectie en socialisatie bij adolescenten. Het is tijd ons hierop te gaan focussen."
Janna Fortuin promoveert donderdag 21 april 2016 aan het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Leiden. Momenteel werkt zij aan de lerarenopleiding van de Universiteit van Amsterdam. Ze geeft les aan aankomende eerstegraads leraren. Hiernaast begeleidt ze onderzoek van docenten in nascholingstrajecten