Dirk Bouwmeester en Corinne Hofman ontvangen NWO-Spinozapremie
In het bijzijn van koning Willem-Alexander reikte staatssecretaris Sander Dekker 9 september de Spinozapremie uit aan vier wetenschappers waaronder twee Leidse: natuurkundige Dirk Bouwmeester en archeologe Corinne Hofman. De vier laureaten ontvouwden in de Nieuwe Kerk in Den Haag hun plannen voor toekomstig onderzoek.
Hoogste wetenschappelijke onderscheiding
De NWO-Spinozapremie is de hoogste Nederlandse onderscheiding in de wetenschap en bedraagt 2,5 miljoen euro. De overige twee Spinozapremies gaan naar hoogleraar Milieubiotechnologie Mark van Loosdrecht (TU Delft) en hoogleraar Trekvogelecologie Theunis Piersma (Rijksuniversiteit Groningen).
Met nano-spiegel grenzen aftasten
Bouwmeester is naast zijn Leidse aanstelling tevens hoogleraar aan de University of California in Santa Barbara. In Leiden werkt hij met temperaturen vlak boven het absolute nulpunt, in Santa Barbara vindt de fabricage van nanostructuren plaats. Met experimenten onderzoekt hij of er werkelijk een grens is tussen de kwantummechanische en de ‘klassieke’ wereld. Een van die experimenten betreft de ontwikkeling van een nano-spiegeltje dat letterlijk in twee standen tegelijk moet kunnen staan.
Kwantumrevolutie
Daarnaast werkt Bouwmeester samen met het LUMC aan een nieuwe DNA-detectietechniek. De natuurkundige zal de Spinozapremie onder andere inzetten in de samenwerking met de groep die een therapie ontwikkelt voor Duchenne spierdystrofie, een erfelijke ziekte. Ook wil Bouwmeester met het geld van de Spinozapremie onderzoeken hoe kwantummechanica verbonden kan worden met de relativiteitstheorie. De ontwikkelingen in zijn vakgebied gaan nu razendsnel, meent hij. ‘Over duizend jaar zal men over onze periode zeggen: dat was midden in de kwantumrevolutie.’
Caribische geschiedenis herschrijven
Hofman onderzoekt de kolonisatie van het Caribisch gebied vanuit de beleving van de Caribisch-indiaanse bevolking. In haar toespraak wijst ze op het belang hiervan: ‘Kinderen op school leren vaak de geschiedenis van de voormalige kolonisator. Door het ontbreken van indiaanse geschreven bronnen en de gekleurdheid van de Europese berichtgeving is de impact van kolonisatieprocessen op de indiaanse eilandbewoners nauwelijks bekend.’ Hofman is een van de trekkers van het internationale project NEXUS 1492 dat met archeologisch onderzoek de Caribische geschiedenis wil herschrijven
Kwetsbaar bodemarchief
De archeologe wijst op de kwetsbaarheden van het Caribische ‘bodemarchief’: natuurgeweld zoals aardbevingen en verkeerd menselijk ingrijpen leiden tot vernietiging van het erfgoed. Daarom is adequaat erfgoedbeheer - in wetgeving, educatie en in samenwerking met de lokale bevolking - cruciaal. Ze wil de Spinozapremie inzetten om het Leids Caribische onderzoek te consolideren en de onderzoeksgegevens voor een groot publiek toegankelijk te maken. In het Caribisch gebied, maar ook in Nederland benadrukt Hofman. ‘Ook hier is nog te weinig aandacht voor de oorspronkelijke geschiedenis van het Caribische deel van het Koninkrijk.’
De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) kent de NWO-Spinozapremies jaarlijks toe aan in Nederland werkzame onderzoekers die naar internationale maatstaven tot de absolute top van hun vakgebied behoren, die jonge onderzoekers inspireren en waarvan het onderzoek impact heeft in de maatschappij. Een NWO-Spinozapremie is zowel een persoonlijk eerbetoon als een grote financiële impuls voor verder onderzoek.
Zie ook
- NWO-Spinozapremie
- Spinozawinnaar Bouwmeester: ‘Vliegtuigen aangedreven door kernfusie wordt wellicht mogelijk’
- VICI-subsidie voor Dirk Bouwmeester
- Spinozawinnaar Hofman: ‘Nu meer onderzoek mogelijk naar verborgen geschiedenis Indianen’
- Caribische geschiedenis herschrijven met lokale archeologen
- Nexus 1492