Henk van Steenbergen is universitair hoofddocent bij de sectie Cognitieve Psychologie van het Instituut Psychologie. Hij leidt het Affect, Motivation & Action (AMA) Lab, waar hij met collega's de wisselwerking tussen emotie, motivatie, stress en cognitieve controle onderzoekt.

Meer informatie over Henk van Steenbergen

Henk van Steenbergen is universitair hoofddocent bij de sectie Cognitieve Psychologie van het Instituut Psychologie. Hij leidt het Affect, Motivation & Action (AMA) Lab, waar hij met collega's de wisselwerking tussen emotie, motivatie, stress en cognitieve controle onderzoekt.

Onderzoek naar motivatie en stress

Hoe blijven we op sombere dagen gemotiveerd om onze taken af te ronden? En waarom ervaren we de wereld als een veiligere plek als we gelukkig zijn? In het AMA Lab proberen Van Steenbergen en zijn collega’s dit soort vragen te beantwoorden.

Daarbij combineren ze gedragsmetingen met verschillende onderzoeksmethoden, waaronder neuroimaging (EEG, functionele en structurele MRI), fysiologie (pupilverwijding en cardiovasculaire metingen) en gezichts-EMG. Ook onderzoeken ze hoe neurotransmitters en hormonen gevoelens, stress en cognitieve controle beïnvloeden.

Lopende onderzoeksthema’s zijn:

Affectieve stressbuffering

Als onderdeel van het interdisciplinaire programma Social Resilience and Security onderzoekt het AMA-lab hoe positieve gevoelens kunnen helpen om met stress om te gaan. Om te meten hoe het lichaam en de hersenen reageren op stress, en welke rol positieve gevoelens hierin zouden kunnen spelen, worden fysiologische, neuroimaging en farmacologische methoden gebruikt.  Ook kijken ze hoe neurotransmitters, zoals endorfine, mensen kunnen helpen positiever te denken en zich beter te voelen.

Emotie en cognitieve controle 

Deze onderzoekslijn bouwt voort op Van Steenbergens promotieonderzoek, en richt zich op het effect van gevoelens op concentratie en aandacht. Met behulp van psychofysiologische en neuroimaging-technieken wordt onderzocht hoe mensen reageren op cognitieve uitdagingen, zoals het maken van een fout bij een veeleisende taak, en hoe positieve gevoelens hierbij kunnen helpen. Ze onderzoeken ook hoe neurotransmitters aandacht en psychiatrische stoornissen, zoals depressie, kunnen beïnvloeden.

Methodologische innovatie

Van Steenbergen en zijn collega's onderzoeken niet alleen psychologische verschijnselen, maar zetten zich ook in voor de ontwikkeling van de van de psychologische wetenschap door nieuwe hulpmiddelen te ontwikkelen.

Zo is Van Steenbergen een van de hoofdauteurs van The E-Primer, het eerste inleidende boek over E-Prime. Hij en zijn collega's bouwden ook de QRTEngine, die het mogelijk maakte om online reactietijdexperimenten uit te voeren met Qualtrics. Momenteel ontwikkelen ze een open cursus over het programmeren van psychologische experimenten met behulp van OpenSesame en Python.

Kort CV

Henk van Steenbergen is sinds 2022 universitair hoofddocent bij de sectie Cognitieve Psychologie. Hij behaalde zijn bachelor in de Filosofie van de Psychologie aan de Universiteit Leiden en in 2007 een BSc en MPhil in Cognitieve Neurowetenschappen (cum laude/met honours).

In 2012 promoveerde hij (cum laude / met honours) met het proefschrift The drive to control: How affect and motivation regulate cognitive control. Daarna startte hij als universitair docent aan de Universiteit Leiden en richtte hij in 2012 het Affect, Motivation & Action Lab op.

Van Steenbergen werkte ook als gastonderzoeker bij de afdeling Psychiatry and Mental Health van de Universiteit van Kaapstad, Zuid-Afrika, en bij de afdeling Motivation Brain Behaviour lab, Brain & Spine Institute in Parijs, Frankrijk.

Promovendi

1. Mikael Kowal, MSc (2012-2016): The role of cannabis and related neurotransmitters in the regulation of cognitive control
2. Janna Marie Bas-Hoogendam, MSc (2013-2020): Profiling endophenotypes of Social Anxiety Disorder using structural and functional MRI
3. Selin Topel: Resilience to Stress and Uncertainty
4. Jin Yan: Affective buffering of stress responses at multiple timescales and underlying neurophysiological mechanisms.

Relevante links

LinkedIn 
Google Scholar 

Publicaties