Serge Rombouts: 'AI leert van hersenscans en zoekt mee naar diagnose'

De welbekende MRI-beelden met oplichtende actieve hersendelen, zijn het resultaat van berekeningen. Volgens Serge Rombouts is dat nog geen echte kunstmatige intelligéntie. 'Dat is het pas als de computer iets adviseert of beslist.’ Precies wat Rombouts wil bereiken. Hij werkt onder andere samen met het Erasmus MC, net als Leiden onderdeel van Medical Delta.

Serge Rombouts is fysicus en promoveerde op functionele MRI. Deze fMRI brengt activiteit van hersengebieden in beeld. Veel van Rombouts werk is gericht op het vroegtijdig signaleren van hersenaandoeningen, zoals dementie. 'We werken eraan computers te trainen om een ziekte te herkennen op basis van geavanceerde scans van hersennetwerken. Zo'n computer combineert alle scans van structuur, functie en activiteit van één patiënt en vergelijkt die met die van andere mensen. Op basis van een beslismodel dat hij zelf maakt door te leren van al die data, kan zo'n computer in de toekomst mogelijk bijdragen aan de diagnose.'

Alles draait om samenwerking

Samenwerking tussen heel diverse wetenschappers is een belangrijke sleutel tot succes, illustreert Rombouts. 'Toen ik in Leiden begon, sprak ik hoogleraar Joop van Gerven van het Centre for Human Drug Research. Hij wilde de effecten van geneesmiddelen op de hersenen zien via functionele MRI, maar het was te complex en te beperkend dat mensen in de scanner testjes moeten doen. Ik zag dat probleem ook, en werkte al jaren aan fMRI-scans van hersen netwerken in rust, dus zonder testjes. Een fantastisch moment, voor ons allebei. Daarna startten we samen een volledig nieuwe onderzoekslijn naar effecten van geneesmiddelen op de hersenen met fMRI.'

'Een fantastisch moment, voor ons allebei'

Ook met het Erasmus Medisch Centrum werkt Rombouts samen. 'Mensen uit families die erfelijk belast zijn met frontotemporale dementie worden daar onderzocht en krijgen in Leiden jaarlijks verschillende MRI-scans. Promovendus Rogier Feis toonde recent aan dat de ziekte in de hersenen voor een intelligent systeem zichtbaar is kort voordat de symptomen optreden.' Tot nu toe kan (f)MRI niet veel bijdragen aan de diagnose ver voordat de eerste symptomen zich openbaren. 'Naarmate de ziekte vordert, herkent de computer er steeds meer van op MRI-beelden.'

Tekst: Rianne Lindhout
Foto: Patricia Nauta