Civiel recht
Hans Nieuwenhuis
Hans Nieuwenhuis (1944-2015) heeft een grote en voortdurende invloed op het juridisch onderwijs, de rechtswetenschap en de rechtspraktijk.
Na zijn studie rechtsgeleerdheid in Leiden (1966-1971) werd Nieuwenhuis in Leiden wetenschappelijk medewerker (1971-1977). In 1979 promoveerde hij cum laude bij Auke Bloembergen op het proefschrift Drie beginselen van contractenrecht. Nieuwenhuis was op dat moment lector burgerlijk recht in Tilburg, waar hij na zijn promotie voor het eerst benoemd werd tot hoogleraar burgerlijk recht. Niet veel later volgde de benoeming tot hoogleraar burgerlijk recht in Leiden. Na een periode als decaan van de rechtenfaculteit werd Hans Nieuwenhuis in 1992 beëdigd als raadsheer in de Hoge Raad der Nederlanden. Na enige jaren in de Hoge Raad besloot hij zijn hart te volgen, dat in de wetenschap lag. Hij verliet de Hoge Raad in 1996 en werd opnieuw benoemd tot hoogleraar, ditmaal in Groningen. Vervolgens keerde hij terug naar Leiden, waar hij van 2001 tot aan zijn emeritaat in 2009 onderwijs gaf en onderzoek deed. Ook daarna bleef hij schrijven en onderwijzen, tot kort voor zijn overlijden in juni 2015.
Nieuwenhuis' werk
Als het predicaat uniek ergens past is dat bij het werk van Hans Nieuwenhuis. Het is breed. Er is vrijwel geen belangrijk leerstuk van burgerlijk recht waarover hij niet heeft geschreven. Zijn werk heeft bovendien een volstrekt eigen aard. Het kenmerkt zich door krachtige zinnen en een hoog associatief gehalte. Klassieke problemen van burgerlijk recht of van rechtsvinding door de rechter stelt Hans steeds vanuit een onverwachte invalshoek en aan de hand van aansprekende, eenvoudige voorbeelden in een nieuw licht. Steeds doorspekt met humor, licht ironische en provocerende observaties. Geschreven om het recht te onderwijzen, te doorgronden, geïnspireerd te raken en te genieten. Bedacht voor verschillend publiek: een helder handboek over de kern van het vermogensrecht (Hoofdstukken vermogensrecht) en een serie die niet meer is weg te denken uit de rechtspraktijk (Tekst & Commentaar), maar ook beschouwingen over de grote thema’s van het burgerlijk recht, over recht en literatuur en over rechtsvinding.
Voor een poging het oeuvre te duiden leze men Ars Aequi 2015, p. 835-840: Hoe begrip van burgerlijk recht mogelijk is. Over het werk van Hans Nieuwenhuis
Boeken en tijdschriftartikelen
Hoogtepunten uit Nieuwenhuis’ werk zijn – bijvoorbeeld – ‘Heuristiek en legitimatie van het rechterlijk oordeel’ (1976), zijn proefschrift Drie beginselen van contractenrecht (1979), ‘De Constitutie van het burgerlijk recht’ (2000), ‘Tekst en tijd. Het belang van het voortschrijden van de tijd bij uitleg van juridische teksten’ (2007), Onrechtmatige daden: Délits, unerlaubte Handlungen, torts (2008), ‘Multicultureel recht: hoe is het mogelijk?’ (2008) en Hoe is begrip van burgerlijk recht mogelijk (2007) en ‘Paternalisme, fraternalisme, egoïsme: een kleine catechismus van het contractenrecht’ (2009).
Redactionelen
Hans Nieuwenhuis beheerste bovendien als geen ander de stijlfiguur van de redactionelen, in met name Themis en het NTBR. Hij nam daarin niet alleen actuele ontwikkelingen in de rechtspraak op de korrel, bijvoorbeeld in ‘Disproportionele aansprakelijkheid’ (2006), maar ook ontwikkelingen in de academie, bijvoorbeeld in ‘Berichten uit de dissertatiefabriek’ (2002) en in het publieke debat, bijvoorbeeld in ‘Waarom hebben Belgen ’s maandags pleisters op hun wangen’ (2008).
Bibliografie
BoekenJ.H. Nieuwenhuis, ‘Drie beginselen van contractenrecht’ Deventer: Kluwer 1979 (Proefschrift).
Een overeenkomst sluiten is een rechtshandeling die mogelijk wordt gemaakt door rechtsregels, deze rechtsregels zijn op hun beurt weer afhankelijk van rechtsbeginselen. De verbindende kracht van de overeenkomst vloeit niet voort uit één rechtsbeginsel, maar uit drie; het autonomie-beginsel, het vertrouwensbeginsel en het causa-beginsel.
J.H. Nieuwenhuis, ‘Confrontatie & compromis: recht, retoriek en burgerlijke moraal’, Deventer: Kluwer 1997, 2de Druk
In dit boek wordt aangetoond dat de strategische inzichten van de antieke retoriek (Aristoteles, Cicero) ook thans een onmisbare rol vervullen, niet alleen in alledaagse rechtsgeschillen over eigendom en overeenkomst, maar ook daar, waar het recht wordt geconfronteerd met nieuwe en ongekende eisen, zoals aanspraken van toekomstige generaties op een duurzame ontwikkeling van het milieu.
J.H. Nieuwenhuis, ‘Orestes in Veghel: Recht, literatuur, civilisatie’ , Amsterdam: Uitgeverij Balans 2004.
De verhalen van Orestes, Antigone, Kaïn en Abel en Job, de Divina Commedia van Dante, de Perzische brieven van Montesquieu, de romanfiguren van Bordewijk en Elsschot weerklinken in onze moderne rechtsstaat. De hedendaagse oplossing van vragen over normen en waarden bij conflicten zijn onontkoombaar verbonden met wat deze literatuur ons te bieden heeft.
J.H. Nieuwenhuis, ‘Waartoe is het recht op aarde?’ Den Haag: Boom Juridische Uitgevers 2006.
De broze betrekkingen tussen recht, rechtvaardigheid, welzijn en menselijke waardigheid vormen het onderwerp van de in dit boek verzamelde opstellen. Is het recht een hinkelspel rond de boom der kennis van goed en kwaad? Of is het een dans rond het gouden kalf van welzijn en geluk?
J.H. Nieuwenhuis, ‘Onrechtmatige daden: Délits, Unerlaubte Handlungen, Torts’ Deventer: Kluwer 2008, 2de druk.
Dit boek plaatst het Nederlands aansprakelijkheidsrecht in Europees perspectief. Het vizier wordt gericht op de vier hoekstenen van het buitencontractuele aansprakelijkheidsrecht. Wat zijn in constructief opzicht de overeenkomsten en verschillen tussen onrechtmatige daden, délits, unerlaubte Handlungen en torts?
J.H. Nieuwenhuis, ‘Brief aan een jonge academisch gevormde vrouw: Een en ander over recht, geleerdheid en het verlangen naar de verloren tijd’ Zutphen: Uitgeverij Paris 2009.
Recht, geleerdheid en het verlangen naar de verloren tijd vormen de rode draad die de in dit boek verzamelde beschouwingen samenbindt. Recht. Waarom is proportionele aansprakelijkheid vaak disproportioneel? Geleerdheid. Zelf doctor worden?Wat komt daarbij kijken? Het verlangen naar de verloren tijd.
J.H. Nieuwenhuis, ‘Kant & Co: Literatuur als spiegel van het recht’ Amsterdam: Uitgeverij Balans 2011.
De Griekse tragedie, de Bijbel, filosofen, schrijvers en dichters, ze vragen allen: wie en wat is de mens? In de literatuur van alle eeuwen wordt op dit mensbeeld gespeculeerd – voorstellingen die op hun beurt een rol zijn gaan spelen in het wetboek en de rechtszaal. Het recht weerspiegelt dan ook vaak wat al eerder vorm kreeg in de literatuur.
J.H. Nieuwenhuis, ‘Het Vierspan: Eigendom, Contract, Persoon, Staat. De paardenkracht van het recht’ Zutphen: Uitgeverij Paris 2013.
Het recht is voortdurend op weg naar een onbereikbaar reisdoel: de volmaakte samenleving, een aards paradijs van welzijn, rechtvaardigheid en menselijke waardigheid. Vier paarden trekken de kar: eigendom, het recht om anderen uit te sluiten; contract, het middel om zich met anderen te verbinden; persoon, pion en speler in het schaakspel van het menselijk bestaan; staat, de samenleving als rechtspersoon, als eerste persoon meervoud, l’état c’est nous.
J.H. Nieuwenhuis 'Hoofdstukken Vermogensrecht’ Deventer: Kluwer 2013, 10de druk.
Al 40 jaar wordt binnen het onderwijs de kern van het vermogensrecht met dit boek uiteengezet. Overeenkomst, onrechtmatige daad, eigendomsoverdracht, pand, hypotheek en nog vele andere figuren krijgen, ruim geïllustreerd, tekst en uitleg.
J.H. Nieuwenhuis, ‘Een steeds hechter verbond. Europa op weg naar Europa’ , Amsterdam: Uitgeverij Balans 2015.
Geen van de volkeren van Europa heeft zijn identiteit verkregen zonder gewapende strijd. Oorlog heeft aan de wieg gestaan van elke natie, en de sporen daarvan zijn nog altijd terug te vinden in kunst en literatuur. Toch werd de vijand in de loop van de eeuwen door uitwisseling van waarden en ideeën ook vaak een bondgenoot. Dit boek beschrijft de oorsprong en geschiedenis van het geheimzinnige Europa, en houdt ons een spiegel voor met de gevaren van het verdwijnen van onze verbondenheid.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Uit de ban van hier en nu', uitgesproken aan de Universiteit Tilburg op 18 december 1980, Deventer: Kluwer 1980.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Anders en Eender: Beschouwingen over samenloop van wanprestatie en onrechtmatige daad', uitgesproken aan de Universiteit Leiden op 3 december 1982, Deventer: Kluwer 1982.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Personen en hun rechten', uitgesproken aan de Rijksuniversiteit te Gent op 28 februari 1992., Brussel: Story-Scientia; Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink 1992.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De Ramp op het Pikmeer: Bezwaren tegen de geest van het postmoderne aansprakelijkheidsrecht', uitgesproken aan de Universiteit Groningen op 5 november 1996, Deventer: Kluwer 1997.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Paternalisme, Fraternalisme, Egoisme: Een kleine catechismus van het contractenrecht', uitgesproken aan de Universiteit Leiden op 9 oktober 2009, Leiden : Universiteit Leiden 2009.
- J.H. Nieuwenhuis, 'The universities here are much fallen', in: Hondius E.H. en Schendel W.A.M. van (eds.), Hora Est; opstellen voor a.r. bloembergen ter gelegenheid van zijn afscheid van de Leidse Universiteit aangeboden door zijn promovendi en promoti, Leiden: Juridisch Studiecentrum “Gravensteen” 1979, pp. 75-76.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Recht en Belang', in: Philipse H., Soeterman A., Flores debitorum: Opstellen over ethiek en recht, Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink 1984, pp. 65-74.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De taal van het contract', in: Bekkers W.M.J. (Red), Meesterlijke taal, Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink 1988, pp. 47-59.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Blinddoek en balans in het milieurecht. Drie manieren om belangen af te wegen', in: Hol A.M., Loth M.A. (eds), Dilemma's van aansprakelijkheid, Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink 1991, pp. 37-51.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Recht op tegenspraak. De gouden toekomst van de antieke retoriek', in: Nieskens-Isphording B.W.M., Raaijmakers M.J.G.C., Spier J., Vranken J.B.M. (eds), In het nu, wat zal het worden. Opstellen aangeboden aan prof. mr. H.C.F. Schoordijk ter gelegenheid van zijn afscheid als hoogleraar van de Katholieke Universiteit Brabant, Deventer: Kluwer 1991, pp. 185-194.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Drie typen van aansprakelijkheid', in: J.H. Nieuwenhuis (Red.), (Nieuw)BW en Personenschade: Inleidingen gehouden op het symposium van de Vereniging van Letselschade Advocaten 1992, Lelystad: Koninklijke Vermande BV 1992, pp. 1-3.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Hoi Topoi', in: Hondius E.H., Huijgen, W.G., Hijma Jac. Mellema-Kranenburg T.J., Nieuwenhuis J.H., Quod licet, Kleijn-bundel, Deventer: Kluwer 1992, pp. 283-292.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De rol van het recht bij een duurzame ontwikkeling', in: Drupsteen Th. G., Nieuwenhuis J.H., Hancher L, Kramer L., Berg M.A.M.C. van den, Wijmen P.W.C van, Jongh P.E. de, De rol van het recht bij een duurzame ontwikkeling: Jubileumbundel ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van de Vereniging voor Milieurecht, Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink 1993, pp. 4-8.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De constructie van overheidsaansprakelijkheid', in: Cleiren C.P.M., Foqué R.M.G.E., Gribnau J.L.M., Male van R.M., Mevis P.A.M. (eds.), Voor risico van de overheid?, Gouda: Quint 1996, pp. 11-16.
- J.H. Nieuwenhuis, 'A Declaration of interdependence', in: Loof J.P., Cliteur P.B. (eds), Mensenrechten, dierenrechten, ecosysteemrechten, Leiden: Stichting NJCM-Boekerij nr. 32 1997, pp. 93-97.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Münchhausen - of - Het probleem van de toereikende grond bij het vinden van het recht', in: Feteris E.T., Kloosterhuis H., Pontier J., Plug J. (eds) , Op goede gronden. Bijdragen aan het tweede symposium juridische argumentatie, Rotterdam 14 juni 1996, Nijmegen: Ars Aequi 1997, pp. 3-8.
- J.H. Nieuwenhuis, 'The tortfeasor takes his victim as he finds him', in: baron van Wassenaer van Catwijck A.J.O. et al., Eigen schuld bij onrechtmatige daad; de verdeelsleutel zoals neergelegd in art. 6:101 BW: Inleidingen gehouden op het symposium van de Vereniging van Letselschade Advocaten 1997, Lelystad: Koninklijke Vermande BV 1997, pp. 57-60.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De actio Pauliana begrepen als vordering uit onrechtmatige daad', in: Hees, A. van, Timmerman, L. (eds.), Vragen rond de faillissementspauliana, Deventer: Kluwer 1998, pp. 51-64.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Aansprakelijkheid in Drievoud', in: Nieuwenhuis J.H. et al., Recht en verandering, Den Haag: Boom Juridische uitgevers 1999, pp. 49-58.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Contractvrijheid, een weerbarstig beginsel', in: Hartlief & Stolker (eds.), Contractvrijheid, Deventer: Kluwer 1999, pp. 23 e.v..
- J.H. Nieuwenhuis, 'Twee typen van billijkheid en drie bronnen van gevaar', in: Manen N.F. van, Stutterheim R.H. (eds), Honderd jaar billijkheid: Schadevergoeding bij rechtmatige daad, Nijmegen: Ars Aequi Libri 1999, pp. 101-107.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Wie bepaalt wat recht is in Nederland?', in: Schenk, S. van der (Red.), Menage a trois, de rol van de rechterlijke macht binnen de trias: Bundel verschenen ter gelegenheid van het Raio congres 1999, Nijmegen: Wolf Legal Publishers 1999, pp. 118-129.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Aan de rand van de kater. Multiculturele rechtsvinding in het burgerlijk recht: realiteit en perspectieven', in: Cliteur, P.B., Van Den Eeckhout, V. (eds.), Multiculturalisme, cultuurrelativisme en sociale cohesie, Den Haag: Boom Juridische uitgevers 2001, pp. 333-346.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Ambiteus aansprakelijkheidsrecht', in: Kortmann, S.C.J.J. (Red.), Aansprakelijkheid: Gronden en grenzen, Deventer: Kluwer 2001, pp. 41-52.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Caveat emptor in digital times', in: Snijders, H., Weatherill, S. (eds.), E-commerce Law, National and Transnational Topics and Perpectives, Den Haag/London/New York: Kluwer Law International. 2003, pp. 89-92.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De ideale jurist: Pontius Pilates', in: Brouwer J.G. (Red.), Wat maakt een goed jurist?, Den Haag: Boom Juridische Uitgevers 2005, pp. 125-129.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Drions rode draad', in: Bloembergen A.R. (Red.), Van, over en met Huib Drion, Den Haag: Boom Juridische Uitgevers 2005, pp. 221-229.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Eenheid der wet', in: Hoogervorst E.M., Houben I.S.J., Memelink P., Nieuwenhuis J.H., Reurich L., Verburg G.J.M. (eds.) , Rechtseenheid en vermogensrecht. In: Meijers-reeks, nr. 102, Deventer: Kluwer 2005, pp. 25-47.
- J.H. Nieuwenhuis, 'From here to Tokyo', in: Remmelink, W.G.J. (Red.) , Journal of the Japan-Netherlands Institute, Tokyo: the Japan-Netherlands Institute 2005, pp. 11-16.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Het proces Sokrates', in: Jaspers F. (Red.), Historische Rechtszaken, Nijmegen: Ars Aequi 2005, pp. 9-17.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Wat is waarheid? Waarheidsvinding en privacy in het letselschaderecht', in: Peeperkorn, D.H.M. (Red.) , Waarheidsvinding en privacy, Den Haag: Sdu uitgevers 2005, pp. 83-95.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Eurocausality', in: Tiberg H. (Red.), Essays on tort, insurance, Law and Society in honour of Bill W. Dufwa, Volume II, Stockholm: Jure Förlag AB 2006, pp. 847-871.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Fundamental rights talk. An enrichment of Legal Discourse in Private Law?', in: Barkhuysen T., Lindenbergh S.D. (eds.), Constitutionalisation of Private Law, Leiden/Boston: Martinus Nijhoff publishers 2006, pp. 1-8.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Hinkelspel rond de boom der kennis van goed en kwaad', in: Nieuwenhuis J.H., Stolker C.J.J.M. (eds.), Vooruit met het recht, Den Haag: Boom Juridische Uitgevers 2006, pp. 1-18.
- J.H. Nieuwenhuis, 'The core business of privacy law: protecting autonomy', in: Ziegler K. (Red.) , Human rights and private law, Oxford: Hart Publishing 2007, pp. 15-20.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Three Pillars of Contract Law', in: Remmelink, W.G.J. (Red.) , Journal of the Japan-Netherlands Institute, Tokyo: the Japan-Netherlands Institute 2008, pp. 11-21.
- J.H. Nieuwenhuis, 'How to handle a living constitution?', in: Kwak A.J. (Red.), Holy Writ: Interpretation in Law and Religion, Surrey (GB) and Burlington (USA): Ashgate 2009, pp. 131-145.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Luistert het recht naar de stem van het geweten?', in: Ellian A., Slootweg T., Smith C. (eds.), Recht beslissing en geweten, Deventer: Kluwer 2010, pp. 131-146.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Een bloedbad op de Via Appia', in: Hol A.M., Nieuwenhuis J.H. (eds), Recht en Drama, Den Haag: Boom juridische uitgevers 2011, pp. 79-113.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Het proces Sokrates', in: Hol A.M., Nieuwenhuis J.H. (eds), Recht en Drama, Den Haag: Boom juridische uitgevers 2011, pp. 49-78.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Smartengeld, affectieschade, shockschade, erkenning en genoegdoening. Een kleine thematische woordenschat', in: Breedveld-De Voogd, C.G., et.al., Signora Senatrice: Over Recht, Onderwijs en Politiek, Den Haag: Boom Juridische Uitgevers 2011, pp. 59-67.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Jan Vranken: een egel maakt muziek', in: Dijk G. van , Gestel R. van , Giesen I., Hammerstein F. (eds.), Cirkels- Een terugblik op een vooruitziende blik, Deventer: Kluwer 2013, pp. 11-20.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De algemene verhalen van het burgerlijk recht', in: Groenhuijsen M., Hondius E., Soeteman A. (eds.), Recht in geding, Den Haag: Boom Juridische uitgevers 2014, pp. 177-188.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Alternatieve causaliteit en aansprakelijkheid naar marktaandeel', in: Produktenaansprakelijkheid; Preadviezen uitgebracht voor de Vereniging voor Burgerlijk Recht, Lelystad: Koninklijke Vermande BV 1987, pp. 7-17.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Eurocausaliteit, Agenda voor het Europese debat over toerekening van schade, preadvies voor de Vereniging voor de Vergelijkende Studie van het Recht van België en Nederland', in: TvPr, 39(4) 2002, pp. 1695-1736.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Multicultureel recht: hoe is het mogelijk?', in: Multiculturaliteit en Recht: Handelingen Nederlandse Juristen-Vereniging, 138e jaargang/2008-1, Deventer: Kluwer 2008, pp. 125-164.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Bezwarende titel, negatief belang en afwezigheid van bevoordeling als factoren die bij de geldigheid van rechtshandelingen een rol spelen', WPNR 1976, afl. 5341, pp. 169-174.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Bezwarende titel, negatief belang en afwezigheid van bevoordeling als factoren die bij de geldigheid van rechtshandelingen een rol spelen (slot)', WPNR 1976, afl. 5342, pp. 185-188.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Legitimatie en heuristiek van het rechterlijk oordeel', RM Themis 1976, afl. 6, pp. 494-515.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De civielrechtelijke aansprakelijkheid van keuringsinstituten', Bouwrecht 1979, afl. 8, pp. 620-622.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Burgerlijk recht: De totstandkoming van overeenkomsten', Ars Aequi Katern 1982, nummer 3, pp. 66-67.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Privaatrecht in de jaren zeventig: de jaren van het voorspel', NJB 1982, afl. 16, pp. 477-484.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De grenzen van de aansprakelijkheid voor gebrekkige zaken', WPNR 1983, afl. 5666, pp. 581-590.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De vrolijke wetenschap', RM Themis 1984, afl. 2, pp. 101-103.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Het Kreon-complex', RM Themis 1985, afl. 3, pp. 245-246.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De stelling van Protagoras', RM Themis 1986, afl. 3, pp. 205-207.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Nieuws over de aansprakelijkheid voor gebrekkige zaken en produkten', WPNR 1986, afl. 5771, pp. 97-100.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Assurance oblige', RM Themis 1987, afl. 5, pp. 209-211.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Welke belangen worden beschermd door art. 1401 BW?', WPNR 1987, afl. 5821, pp. 145-149.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De verwoestende kracht van de rechtswetenschap', Justitiele Verkenningen 1988, afl. 6, pp. 23-25.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Erger dan de kwaal', RM Themis 1988, afl. 7, pp. 305-306.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Ieder het zijne. Beschouwingen over het ongeschreven privaatrecht', RM Themis 1988, afl. 2, pp. 73-84.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Pleidooi voor een dogmatische rechtswetenschap', RM Themis 1988, afl. 1, pp. 1-2.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Toerekening van vertrouwen', WPNR 1988, afl. 5885, pp. 491-494.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Zij die geboren worden groeten U: Aansprakelijkheid jegens toekomstige generaties?', RM Themis 1988, afl. 8, pp. 359-367.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De kunst van het gelijke', RM Themis 1989, afl. 3, pp. 123-124.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De tuinman en de dood', RM Themis 1989, afl. 4, pp. 193-201.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Kunnen wij een vlieg kwaad doen', RM Themis 1989, afl. 9, pp. 422-427.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Point of no return', RM Themis 1989, afl. 10, pp. 467-468.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De nieuwe sluiers van Themis', RM Themis 1990, afl. 6, pp. 241-242.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Een bijzonder gevaar van ernstige aard', RM Themis 1991, afl. 6, pp. 265-266.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Juristenportret VI: H. Drion', RM Themis 1992, afl. 3, pp. 99-101.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Personen en hun rollen', RM Themis 1992, afl. 4, pp. 145-147.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Evenredigheid', RM Themis 1993, afl. 9, pp. 433-434.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Het wezen der dingen', RM Themis 1993, afl. 1, pp. 1-2.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Avonturen van de zee: Hoe is een transnationale uitleg van eenvormig privaatrecht mogelijk?', RM Themis 1994, afl. 5, pp. 203-213.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Waarom, daarom', RM Themis 1994, afl. 6, pp. 249-250.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Een discursieve grootheid: Discursieve beschouwingen over J.B.M Vranken, Algemeen Deel, Zwolle 1995', NJB 1995, afl. 38, pp. 1387-1391.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Het Vermoeden', RM Themis 1995, afl. 8, pp. 341-343.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Regel en uitzondering', RM Themis 1995, afl. 4, pp. 125-126.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Vernietigen, ontbinden of aanpassen (I): Wat is het lot van teleurstellende overeenkomsten?', WPNR 1995, afl. 6164, pp. 23-26.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Vernietigen, ontbinden of aanpassen (II, slot): Wat is het lot van teleurstellende overeenkomsten?', WPNR 1995, afl. 6165, pp. 37-41.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Anders dan Dreverhaven', RM Themis 1996, afl. 5, pp. 161-162.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Paulianeuze gedachten: over de plaats van het algemene en het bijzondere in het recht', RM Themis 1997, afl. 2, pp. 41-42.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Vechten met de beer? De strijd om het legaliteitsbeginsel', RM Themis 1997, afl. 9, pp. 351-352.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Wrongful birth: Zij die niet geboren hadden mogen worden, groeten u', NJB 1997, afl. 11, pp. 478-479.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Het slachtoffer', RM Themis 1998, afl. 6, pp. 161-162.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Op gespannen voet. Een evenwichtstheorie over de betrekkingen tussen het publieke en het burgerlijke recht', NJB 1998, afl. 1, pp. 9-17.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Wat is een onrechtmatige daad? Europese perspectieven', RM Themis 1998, afl. 8, pp. 242-248.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Wat mogen koper en verkoper van elkaar verwachten?', WPNR 1998, afl. 6304, pp. 155-156.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De wet van het uitgesloten midden: De terugkeer van het alles of niets beginsel in het komende verkeersaansprakelijkheidsrecht', RM Themis 1999, afl. 10, pp. 357-358.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De zeven zuilen van het ongeschreven recht', NJB 1999, afl. 45, pp. 2130-2135.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Kinderwens', RM Themis 1999, afl. 3, pp. 73-74.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Magisch realisme - Een bespreking van de drie preadviezen rond het thema "Geschreven privaatrecht of ongeschreven publiekrecht?"', Nederlands tijdschrift voor bestuursrecht 1999, afl. 4, pp. 77-80.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De Constitutie van het burgerlijk recht', RM Themis 2000, afl. 6, pp. 203-211.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De kunst van het zaklopen - Rechtsvorming door de cassatierechter', NJB 2000, afl. 13, pp. 687-689.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Het (zelf)beeld van de rechter - De rechter als psychotherapeut?', Trema 2000, afl. 10, pp. 459-460.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Masters of Marketing', RM Themis 2000, afl. 7, pp. 249-250.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Brief aan een jonge acadenisch gevormde vrouw', NJB 2001, afl. 7, pp. 301-302.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De dag verga, waarop ik geboren werd', RM Themis 2001, afl. 4, pp. 97-98.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Een geheid groeifonds', TvPr 2001, afl. 3, pp. 1225-1230.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Hinkend contractenrecht', NTBR 2001, afl. 7, pp. 333.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Nomos, logos, mythos: Recht, rede, raadsel', WPNR 2001, afl. 6428, pp. 2-5.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Principles of European Contract Law: Vooraankondigingen preadviezen voor de Vereniging voor Burgerlijk Recht', NTBR 2001, afl. 3, pp. 132-134.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Promises, Promises: Over contracten en andere afspraken', NJB 2001, afl. 37, pp. 1795-1799.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Berichten uit de dissertatiefabriek', NTBR 2002, afl. 8, pp. 355.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De neus van Cleopatra', RM Themis 2002, afl. 1, pp. 1-2.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De romantische rechtsschool van Maastricht', RM Themis 2003, afl. 2, pp. 61-63.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Hellend vlak. Kelly en de claimcultuur. Rede van de voorzitter van de Nederlandse Juristen-Vereniging', NJB 2003, afl. 27, pp. 1380-1382.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Hoelang duurt een proefschrift?', NTBR 2003, afl. 10, pp. 547.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Tragedie en recht: Twee manieren om wraak te temmen', Justitiele verkenningen 2003, afl. 5, pp. 9-18.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Weet het recht nog raad met de zonde?', TvPr 2003, afl. 1, pp. 53-75.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Schwere Wörter', RM Themis 2004, afl. 3, pp. 109-110.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Appels en Peren', NTBR 2005, afl. 10, pp. 481.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Een nieuw kinderspel: ranking', NTBR 2005, afl. 1, pp. 1.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Open normen in een open samenleving. In Nederland levende rechtsovertuigingen', Trema 2005, afl. special mei, pp. 262-265.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Waartoe is het recht op aarde?', RM Themis 2005, afl. 4, pp. 179-180.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Disproportionele aansprakelijkheid', RM Themis 2006, afl. 5, pp. 177-178.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De kracht van de verbeelding', TvPr 2007, jaargang 44, pp. 1539-1545.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Hoe is begrip van burgerlijk recht mogelijk? Drie vormen van voorstelling: ruimte, tijd, gewicht', RM Themis 2007, afl. 6, pp. 227-240.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Lost in translation: de teloorgang van de rechtsgeleerdheid als serieuze bezigheid', NJB 2007, af, pp. 2363-2366.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Tekst en Tijd: Het belang van het voortschrijden van de tijd bij uitleg van juridische teksten', WPNR 2007, afl. 6709, pp. 379-388.
- J.H. Nieuwenhuis, 'They still rule us from their graves', WPNR 2007, afl. 6693, pp. 1-6.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Zelf doctor worden', RM Themis 2007, afl. 5, pp. 177-178.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Waarom hebben Belgen 's maandags pleisters op hun wangen?', RM Themis 2008, afl. 5, pp. 189-190.
- J.H. Nieuwenhuis, 'De geboorte van het recht uit de geest van de tragedie', RM Themis 2009, afl. 6, pp. 233-235.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Voor een Fatwa hoeven we niet meer naar Teheran', Volkskrant 2009, 29 januari 2009, pp. 10.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Eenzame hoogte: het DES-arrest', Ars Aequi 2010, afl. juni, pp. 417-419.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Het dieptepunt: Plas/Valburg', Ars Aequi 2010, afl. april, pp. 288-290.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Repliek (op Wat is er mis met (gerechtvaardigd) totstandkomingsvertrouwen?)', Ars Aequi 2010, afl. oktober, pp. 740-741.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Bereidwillige schorsing van vooringenomenheid', RM Themis 2011, afl. 2, pp. 33-34.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Drie talen, vijf boeken: Op naar een gemeenschappelijk Europees referentiekader rechtsgeleerdheid', TvPr 2013, afl. 3, pp. 1483-1488.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Een steeds hechter verbond tussen de volkeren van Europa', Groninger Opmerkingen en Mededelingen 2013, XXX, pp. 29-75.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Thomas Mann: Buddenbrooks', Ars Aequi 2013, afl. juni, pp. 426-427.
- J.H. Nieuwenhuis, 'Een wil die zich door een verklaring heeft geopenbaard: De erfenis van Friedrich Carl von Savigny', Ars Aequi 2014, afl. juli-augustus, pp. 545-550.
- HR 24 februari 1984, 'Zeug geel-113', in: Ars Aequi, jaargang 33 nr. 9, 1984, pp. 479-483.
- HR 16 november 1984, 'Buena Vista', in: Ars Aequi, jaargang 34 nr. 4, 1985, pp. 214-219.
- HR 27 januari 1984, 'De verstekeling', in: Ars Aequi, jaargang 34 nr. 2, 1985, pp. 88-93.
- HR 8 februari 1985, 'Een neurotische behoefte aan schadevergoeding', in: Ars Aequi, jaargang 34 nr. 7/8, 1985, pp. 417-421.
- HR 4 april 1986, 'De Nieuwe Meer', in: Ars Aequi, jaargang 35 nr. 10, 1986, pp. 638- 641.
- HR 15 november 1985, 'Een gevaar op de weg', in: Ars Aequi, jaargang 35 nr. 4, 1986, pp. 315-321.
- HR 17 juni 1986, 'Kopie Deel Drie', in: Ars Aequi, jaargang 35 nr. 12, 1986, pp. 790-796.
- HR 12 september 1986, 'Je bekijkt het maar', in: Ars Aequi, jaargang 36 nr. 2, 1987, pp. 99-105.
- HR 8 juli 1987, 'Conversie', in: Ars Aequi, jaargang 37 nr. 3, 1988, pp. 177-181.
- HR 23 september 1988, 'Kalimijnen', in: NJ, 1989, pp. 743.