Horen met een bril: toekomstmuziek voor doven en slechthorenden
De eerste testresultaten zijn positief en proefpersonen zijn enthousiast over SpraakZien, de bril die gesproken woord als ondertiteling op het glas projecteert. Een uitkomst voor doven en slechthorenden. ‘Ik wou dat de bril al te koop was.’
‘Het opent de wereld’
De eerste tests naar de bruikbaarheid van de bril leverden veelbelovende resultaten op. ‘Het opent de wereld’, aldus een van de proefpersonen. Op de vraag of gebruik ervan niet belastend is en juist meer inspanning vergt, reageerde een van de proefpersonen met de woorden: ‘Ik wou dat de bril al te koop was. Niet kunnen horen is veel vermoeiender.’
Onderzoek gepresenteerd
Tijdens een symposium op 25 maart presenteerden bachelorstudenten Taalwetenschap Marianna Pàlos en Maartje Lindhout de uitkomsten van de tests die zij samen met studentasisten van het Leiden University Centre for Linguistics (LUCL) Judith Varkevisser en Myrthe Wildeboer hebben uitgevoerd. Voor het testpanel hadden zich personen aangemeld in de leeftijd van 23 tot 70 jaar. Sommigen van hen zijn plotseling doof geworden, anderen hebben de functiebeperking al hun hele leven. In één deel van het onderzoek testten de deelnemers de bril in combinatie met andere hulpmiddelen, in een ander deel gebruikten ze uitsluitend de bril.
Nog op te lossen problemen
Het aantal woorden dat de gebruiker verstaat verbetert dankzij de bril significant. Een ander sterk punt is dat je de tekst kunt lezen en de spreker tegelijkertijd kunt aankijken. Een van de nog op te lossen problemen is dat spreken sneller gaat dan lezen. Het huidige systeem kan de tekst niet comprimeren. Een ander euvel is communicatie met meerdere personen tegelijk. In verband daarmee is koppeling van gezichts- en spraakherkenning in onderzoek.
Breed inzetbaar
In de toekomst zou SpraakZien niet alleen kunnen dienen om één-op-één-communicatie met en tussen doven en slechthorenden te verbeteren. In samenwerking met de TU Delft kijkt het projectteam ook naar mogelijkheden in bredere zin. Wim Poelman (TU Delft) onderzoekt welke mogelijkheden SpraakZien doven en slechthorenden biedt om deel te nemen aan het arbeidsproces. De bril zou bijvoorbeeld werkinstructies kunnen projecteren. Het is een van de mogelijkheden, maar ook voor personen zonder gehoorproblemen liggen er toepassingen in het verschiet: de augmented reality-bril, die de drager informatie toont over personen, plekken of gebouwen die hij of zij ziet.
Linguïstisch onderzoek
Neurolinguïst Niels Schiller en foneticus Vincent van Heuven van het Leiden University Centre for Linguistics (LUCL) zijn betrokken bij het onderzoek. Het project SpraakZien staat onder leiding van Schiller.
(28 maart 2013 / MD)