Leidse wetenschappers trainen Egyptisch museumpersoneel
Egyptische musea en kloosters herbergen een rijk cultureel erfgoed. Het tekort aan goed geschoolde conservatoren is echter nijpend. Samen met de Londense Levantine Foundation gaan Leidse wetenschappers Egyptisch museumpersoneel en kloosterlingen trainen in bestudering, behoud en restauratie van de collecties.
Egyptisch christelijk en islamitisch erfgoed
Het Leids Instituut voor Godsdienstwetenschappen en het Leidse Paul van Moorsel Centrum voor Christelijke Kunst en Cultuur in het Midden-Oosten organiseren samen met de Londense Levantine Foundation een cursus in Cairo op het gebied van bestudering, behoud en restauratie van het Egyptische christelijke en islamitische culturele erfgoed. De nadruk ligt op manuscripten.
Tekort aan bekwame conservatoren
Het project is opgezet met het oog op een tekort aan bekwame conservatoren in Egypte, waardoor er niet voldoende zorg gegeven kan worden aan het enorme erfgoed van het land. Leids hoogleraar Bas ter Haar Romeny, hoogleraar Oude Testament in de oosters-christelijke tradities, en dr. Mat Immerzeel, onderzoeker van de christelijke cultuur en kunst van het Midden-Oosten, maken deel uit van de adviescommissie van het project. Dit is een groep wetenschappers die adviseert over de inhoudelijke kanten van de training.
Uitwisseling tussen veel culturen
‘De cursus is veelomvattend’, vertelt Ter Haar Romeny. ’Allereerst krijgen de cursisten een inleiding op het gebied van de eigenschappen van manuscripten in Egyptische collecties, waaronder het gebruik van verschillende talen, vormen van illustraties, aantekeningen en bindwijzen. Gedurende een groot deel van de middeleeuwen vond in Egypte een uitwisseling tussen verschillende culturen plaats. Egyptenaren schreven in het Koptisch en het Arabisch, maar er was ook een klooster met Syrische monniken en er waren contacten met Ethiopiërs, Nubiërs, Armeniërs en mensen uit het Middellandse-Zeegebied en West-Europa.’
Collection management
Nadat de cursisten vervolgens inzicht hebben gekregen in het proces waarin manuscripten tot stand kwamen, krijgen ze de fijne kneepjes van het beschrijven en catalogiseren van manuscripten bijgebracht. Tot slot komen diverse aspecten van collection management aan de orde. Hoe zorg je voor verantwoorde opslag van de eeuwenoude manuscripten, zodat ze ook voor volgende generaties behouden blijven, terwijl je tegelijkertijd zorgt dat ze beschikbaar zijn voor onderzoekers en in musea tentoongesteld worden voor belangstellenden? Excursies naar collecties maken het geheel compleet.
Ook kloosterlingen
De doelgroep bestaat niet alleen uit Egyptische conservatoren, curatoren, bibliothecarissen en museologen, maar ook uit kloosterlingen die monastieke collecties beheren. De eerste trainingsperiode loopt van 18 april tot 6 mei, de tweede zal zijn in oktober van dit jaar.
Leidse wetenschappers
De Leidse wetenschappers die aan het project deelnemen zijn, behalve Bas ter Haar Romeny en Mat Immerzeel, prof.dr. Jan Just Witkam, hoogleraar Handschriftenkunde van de Islamitische wereld, en dr. Luit Mols, specialist op het gebied van islamitische kunst. Samen met deskundigen uit de Verenigde Staten, Europa en Egypte verzorgen zij het programma.
Andere landen Midden-Oosten
Het is de bedoeling regelmatig terug te keren naar Egypte om de kennis op peil te houden en aan te vullen. Zo staat er voor de nabije toekomst ook een workshop over restauratie van oude handschriften op het programma. Er blijkt bovendien belangstelling te zijn voor de cursus in andere landen van het Midden-Oosten.
Global interaction of people, culture and power is een van de onderzoeksprofileringsgebieden van de Universiteit Leiden.
(13 april 2010/HP)