Op ontdekkingstocht met microben
Verschillende wetenschappers van de Universiteit Leiden onthulden een stukje van de wereld van microben tijdens de Ontdekweek van JES-Rijnland. Leerlingen van 9 tot 11 jaar kropen in de huid van een wetenschapper en doorliepen alle stappen van onderzoek doen.
Over goede en slechte bacteriën
PhD-student Jo-Anne Verschoor vertelde: ‘Wist je dat we wel 1,5 kilo bacteriën met ons meedragen als volwassenen?! En dat er goede en slechte bacteriën bestaan? Onze eerste microben komen ons lichaam binnen via onze moeder, daarna via je omgeving en je eten.’ En zo ging het nog wel even door, afgewisseld met leuke plaatjes en duidelijke metaforen.
Hierop kwamen veel vragen van de leerlingen zoals: ‘Wat is jouw favoriete bacterie? Waarom is jouw werk belangrijk? Wat is het leukste aan jouw werk?’ Jo-Anne antwoordde dat zij het laboratoriumwerk het leukste vindt wat er is en ze wist dat de leerlingen dit deze week ook nog veel gingen doen.
Ze wilde dat zij vroeger ook zo’n week had gehad, en ze is blij dat zij de leerlingen nu kan inspireren vanuit haar passie. Daarnaast helpt het om als onderzoeker in een heel korte tijd, simpel en kernachtig kennis over te dragen. Een belangrijke skill, vindt zij. Zo kan je anderen beter uitleggen wat je doet, dat verbindt, en kinderen zijn de toekomst. Het is superleuk om op die manier interesse te kweken voor dit vakgebied en het beroep van onderzoeker.
Luchtstofzuiger
Ook professor Hermelijn Smits nam de leerlingen tijdens een gastcollege op de universiteit mee in de wondere wereld van wetenschap. Zij vroeg de leerlingen: ‘Wat zorgt ervoor dat je je beter voelt als je ziek bent?’ Waarop veel leerlingen antwoordden dat je medicijnen nodig hebt om je beter maken. Maar de oplossing lag veel dichterbij dan ze dachten. Je eigen lichaam, of nog specifieker je immuunsysteem of nog een stukje verder ingezoomd: de microben zorgen ervoor dat je weer gezond wordt of juist gezond blijft.
Om die interessante binnenwereld zichtbaar te maken en haar onderzoek te demonstreren, pakte Hermelijn haar luchtstofzuiger erbij. Zo werden de microben die in de lucht zweven in beeld gebracht. ‘Sommige van deze microben kunnen je dus ziek maken. Hier doe ik onderzoek naar. Maar gelukkig heeft iedereen een immuunsysteem met goede microben die zorgen dat je niet altijd ook daadwerkelijk ziek wordt.’
Vragen stellen vanaf het katheder
Daarna was het de beurt aan de leerlingen om vragen te stellen. Dit werd een extra bijzondere ervaring want ze mochten deze vraag stellen vanaf het katheder. Er volgden vragen zoals ‘Wilde u vroeger ook al professor worden?’ Smits wilde eerst bij de politie, maar ze is nu heel blij dat ze biologie is gaan studeren. Want onderzoek doen vindt ze het leukste wat er is. Ze wil graag weten wie later biologie wil gaan doen. Hierop gingen vele handen de lucht in.
Onderzoek is overal
Naast de inspiratie van onderzoekers mochten de leerlingen gelukkig ook zelf veel experimenteren en ervaren. Aan het einde van de week presenteerden ze hun bevindingen voor familie, vrienden en genodigden op een echte wetenschapsbeurs in het Kinderrechtenhuis. Daar werd zichtbaar dat de kinderen niet alleen kennis en onderzoeksvaardigheden hadden opgedaan. Ze leerden veel nieuwe woorden, oefenden hun sociale vaardigheden, werkten aan hun persoonlijke ontwikkeling en kweekten interesse voor verschillende beroepen. En ze ontdekten: onderzoek is overal!
JES Rijnland
Stichting Jeugd en Samenleving Rijnland (JES) werkt vanuit de overtuiging dat kinderen en jongeren gelijke rechten hebben op kansen, in het onderwijs en in de samenleving. JES streeft ernaar deze kansen te vergroten door ondersteunende, aanvullende en verrijkende programma’s voor kinderen en jongeren van 0 tot 18 jaar en hun ouders aan te bieden.