Andrea Evers in Museum De Lakenhal over intuïtie in kunst en wetenschap
Wat is intuïtie en hoe kijkt de wetenschap naar dit fenomeen? Kun je intuïtie tastbaar maken? Om die laatste vraag draait de tentoonstelling Imagine intuition in Museum De Lakenhal, de ideale plek voor Andrea Evers en haar visie op intuïtie in een Studium Generalelezing. Toef op de taart: met je eigen kunst én kennis zien, zoals in 'Guidance of the lights' van kunstenaar Lonneke Gordijn en wetenschapper Andrea Evers.
"De intuïtieve geest is een heilig geschenk en de rationele geest is een trouwe dienaar. We hebben een samenleving gecreëerd die de dienaar eert en het geschenk is vergeten.” – Albert Einstein
Met een quote van Einstein begon Andrea Evers haar lezing ‘Beyond Science and Art – de rol van #intuitie’ in Museum De Lakenhal. Hoe definiëren we intuïtie het beste? Werkt intuïtie ook wanneer je die bewust inzet, of alleen als het spontaan opkomt? Hebben dieren en kinderen ook intuïtie? En kunnen we intuïtie inzetten als bron voor maatschappelijke uitdagingen? Over die vragen ging de lezing van zondag 27 november. Terugkijken?
Volkskrant
Geïnspireerd door het project over intuïtie aan de Universiteit Leiden onder leiding van Andrea Evers, spreken journalisten van de Volkskrant met experts uit verschillende vakgebieden over intuïtie. Van medicus tot specialist in vormgeving en ontwerp, lees meer over de momenten in hun werk dat intuïtie uiterst belangrijk was en over de rol van intuïtie in hun beroep.
Conservator actuele kunst Nicole Roepers
‘Kunst kan dingen zichtbaar maken die wetenschap onzichtbaar laat’, vertelt Nicole Roepers, conservator actuele kunst van Museum De Lakenhal. In het kader van European City of Science Leiden 2022 stelde Roepers de tentoonstelling Imagine Intuition samen, waarbij ze zeven kunstenaars de opdracht gaf om nieuw werk te realiseren rondom het thema intuïtie. ‘Bezoekers staan oog in oog met machines met menselijke kenmerken, worden onderdeel van interactieve installaties, kunnen opgaan in andere werelden en rituelen en reflecteren op de relatie tussen lichaam en geest', vertelt Roepers in de Volkskrant Voor ‘Imagine Intuition’ hebben wetenschappers zich laten inspireren door kunstenaars en andersom (13 oktober).
Gezondheidspsycholoog Andrea Evers
Intuïtie is een onderwerp waar de wetenschap zich al langer over buigt. Maar hoe conceptualiseren onderzoekers intuïtie eigenlijk? En waarin onderscheidt intuïtie zich bijvoorbeeld van emotie en andere kennis? We weten dat psychologen en artsen naast expliciete, vakinhoudelijke kennis, soms ook bewust een beroep doen op hun intuïtie. Maar kan de intuïtie van een patiënt ook een belangrijke informatiebron zijn in de context van een behandeling? En zo ja, hoe kunnen zorgprofessionals deze kennis het beste benaderen en benutten? Lees het interview met Andrea Evers.
De wetenschap van het buikgevoel, of: hoe we meer op onze intuïtie kunnen varen (19 september).
Antropoloog en religiewetenschapper Birgit Meyer
‘Mensen proberen de complexe wereld die tegenover hen staat, maar waar ze ook deel van uitmaken, te bevatten. De wetenschap zet daarbij in op de rede, religie richt zich juist op het ervaren van iets dat de grenzen van de rede overstijgt: God, geesten, kortom het onzichtbare. Welke rol speelt intuïtie in de wetenschap en in religie? Lees de derde aflevering. Birgit Meyer: ‘Intuïtie is onze opening naar de wereld’ (30 augustus).
Muziekwetenschapper Henkjan Honing
Wat is de rol van intuïtie bij een muziekimprovisatie: speelt de jazzmusicus op zijn gevoel of op basis van kennis? In dit interview in de Volkskrant vertelt muziekwetenschapper Henkjan Honing over muziekcognitie en stelt zich de vraag: ‘Wat vinden onze hersenen van muziek?’
Muziek is niet alleen een compositie, de luisteraar doet zeker de helft van het werk’ (9 augustus).
Psycholoog Gerd Gigerenzer
Dat intuïtie bestaat, betwijfelt niemand. Maar het is weinig onderzocht en wordt lang niet altijd serieus genomen. Psycholoog Gerd Gigerenzer doet dat wel en hij concludeert: onder tijdsdruk zijn mensen met veel ervaring beter af met intuïtie dan met beredeneerd denken. Lees de eerste aflevering.
Gerd Gigerenzer over intuïtie: ‘Veel ceo’s nemen de helft van de grote beslissingen op gutfeeling’ (18 juli).
Intuïtie in kunst en wetenschap
Wilde je ook altijd al beter begrijpen hoe intuïtie werkt? De Universiteit Leiden en Museum de Lakenhal zijn een samenwerking gestart over de rol van intuïtie in kunst en wetenschap met tal van activiteiten.
Radio Weetlust
Andrea Evers samen met Nicole Roepers van de Lakenhal bij Radio Weetlust over intuitie.
Radio Weetlust (16 september)
11 - 13 oktober 2022: Lorentz Center@Snellius
Beyond science and art: The role of intuition
14 oktober 2022 t/m 15 januari 2023
Start van de tentoonstelling ‘Imagine Intuition’ in Museum De Lakenhal. Voor deze tentoonstelling ontwierp een zevental kunstenaars nieuwe (interactieve) installaties als actuele en persoonlijke verbeeldingen van het thema intuïtie. Lonneke Gordijn van Studio DRIFT werkte bij de ontwikkeling hiervan nauw samen met Andrea Evers. Overige kunstenaars: neurowetenschapper Suzanne Dikker en multimediakunstenaar Matthias Oostrik (DIKKER + OOSTRIK), Kevin Osepa, Bram Ellens, Janet Vollebregt en Jos Agasi.
November en december 2022
Lezingen Studium Generale van de Universiteit Leiden voor algemeen publiek in Museum De Lakenhal. De lezingen hebben betrekking op dezelfde tentoonstelling over intuïtie, met:
15 november: Neurowetenschapper Rebecca Schaefer
27 november: Gezondheidspsycholoog Andrea Evers
6 december: Filosoof Wouter Kalf
18 december: Choreograaf Suzan Tunca
Brave New World
Door toenemende technologische mogelijkheden en complexiteit van maatschappelijke problemen, bijvoorbeeld toenemende chronische ziekten in de zorg met complexe problematiek, worden samenlevingen geconfronteerd met steeds meer complexe sociale problemen, onbeheersbaarheid en onvoorspelbaarheid. Om deze uitdagingen aan te gaan, wordt in toenemende mate intuïtie erkend. Intuïtie is het vermogen om kennis te verwerven zonder een beroep te doen op bewuste redenering. Dat is echter nog onderbelicht in wetenschappelijk onderzoek. Andrea Evers ontrafelt intuitie aan de hand van positieve en negatieve verwachtingen op basis van haar onderzoek naar placebo-effecten bij het jaarlijkse Symposium voor Kunst en Wetenschap. Bekijk de impressie van Brave New World 2022.
Impression Brave New World 2022 (12/13 september)