Niet voor op de plank: nieuwe toolbox Omgaan met diversiteit met werkvormen voor in de klas
‘Het zou mooi zijn als elke docent aandacht besteedt aan diversiteit in de maatschappij’, zeggen de auteurs van de toolbox Omgaan met diversiteit. Drie onderzoekers van het ICLON schreven het boekje om docenten in het voortgezet onderwijs handvatten aan te reiken om diversiteit in de klas te bespreken.
Eveline de Boer, Alma Kuijpers en Nadira Saab schreven het boekje naar aanleiding van vragen van scholen. In de Kenniswerkplaats Diversiteit werken zij samen met opleidingsscholen in Den Haag, zo ook bij de ontwikkeling van dit boekje. Het boekje is voor iedereen die geïnteresseerd is in onderwijs voor democratisch burgerschap en onderwijs aan cultuurdiverse klassen. De werkvormen kunnen gebruikt worden door docenten in het voortgezet onderwijs maar ook door opleiders bij docentprofessionalisering en het opleiden van studenten van de lerarenopleiding.
Eigen identiteit en de maatschappij
Het doel van de werkvormen in het boekje is om leerlingen aan het denken te zetten over hun eigen identiteit in relatie tot anderen en tot de maatschappij. Het boekje geeft handvatten aan docenten over hoe je kunt omgaan met diversiteit in de klas en in de samenleving. Er staan verschillende werkvormen in; sommige zijn gebaseerd op eerder beschreven werkvormen en aangepast voor de Nederlandse situatie. De auteurs ontwikkelden daarnaast zelf werkvormen gebaseerd op literatuur over diversiteit, zoals het speeddate-spel, waarbij mensen zich bewust worden van hun eigen percepties over diversiteit en kennis maken met die van anderen.
Diversiteit is waardevol
Diversiteit kan heel waardevol zijn: kennismaken met en kennis verkrijgen over diverse culturen met bijbehorende waarden en normen is zeer leerzaam. Daarnaast is het van belang dat leerlingen democratische waarden en houdingen ontwikkelen, zoals de eigen mening kunnen onderbouwen en luisteren naar de mening van anderen, om effectief te kunnen deelnemen aan de democratische cultuur in onze samenleving. In cultureel diverse samenlevingen is de interculturele dialoog een belangrijk middel om te communiceren, ook met mensen die een andere culturele identiteit hebben. Deze interculturele dialoog is belangrijk voor het versterken van de sociale cohesie binnen de maatschappij en van een democratische cultuur.
Niet op de plank
De toolbox is gemaakt om in ieder geval gebruikt te worden in het opleidingsprogramma van NOD Haaglanden (onder andere de Haagse Module Diversiteit). Het is geen boekje om een keer te lezen en dan op de plank te laten staan. Het zou mooi zijn als alle docenten, zowel startende als ervaren, minstens één keer per schooljaar een werkvorm uit het boekje zouden gebruiken in de les, vinden de auteurs. Niet alleen om in diverse klassen bewustzijn te ontwikkelen: ook in meer homogeen samengestelde scholen of klassen is het belangrijk om leerlingen bewust te maken van diversiteit in de maatschappij. Het is waardevol om te leren je te verplaatsen in mensen waarvan je vindt dat zij anders zijn dan jij, met andere denkbeelden of gewoonten.
Kenniswerkplaats Diversiteit
Het doel van de Kenniswerkplaats Diversiteit is om in samenwerking met alle betrokkenen een bijdrage te leveren aan het creëren van kennis over omgaan met diversiteit en inclusiviteit, waardoor alle kinderen dezelfde kansen krijgen om zich via het onderwijs te ontplooien.