Generaal en voorvechter mensenrechten Roméo Dallaire wordt Cleveringahoogleraar
De Canadees Roméo Dallaire (1946) was VN-commandant in Rwanda ten tijde van de genocide daar, en werd vervolgens voorvechter van mensenrechten. Hij was ook als onderzoeker verbonden aan diverse universiteiten en negen jaar senator in Canada. Dallaire spreekt op 26 november de vijftigste Cleveringa-oratie uit.
De Cleveringa-oratie heeft dit jaar als thema de (mentale) gezondheid bij humanitaire interventies; Dallaire baseert zijn lezing op zijn eigen ervaringen in Rwanda. Hij doet dat in deze coronatijd via een livestream vanuit Canada.
Carrière
Roméo Antonius Dallaire gaf in 1993 en 1994 als commandant leiding aan de United Nations Assistance Mission for Rwanda (UNAMIR). Tijdens zijn verblijf brak in Rwanda de bloedige burgeroorlog uit waarin ongeveer 800.000 ’Tutsi’s en gematigde Hutu’s werden vermoord. Dallaire waarschuwde de VN voor het op handen zijnde bloedblad maar de organisatie greep niet in en besloot zelfs de troepen terug te trekken. Dallaire besloot daarop met een klein contingent te blijven.
Door de gruwelijkheden waarvan hij getuige was, liep Dallaire het posttraumatisch stresssyndroom (PTSS) op, waar hij last van zou blijven houden. Met zijn rang openlijk voor de stoornis uitkomen, haalde in Canada het stigma op PTTS grotendeels weg.
Dallaire verliet, na zo’n tien keer te zijn onderscheiden, het leger als generaal en is nu generaal buiten dienst. Hij ontpopte zich als voorvechter van de mensenrechten; met name het lot van kindsoldaten trekt hij zich aan. Zo richtte hij het Dallaire Institute for Children, Peace and Security op, dat wereldwijd een eind wil maken aan het fenomeen kindsoldaten. In 2006 getuigde Dallaire in het Rwandatribunaal in Tanzania. In 2005 werd hij lid van de Canadese senaat en zou dat negen jaar blijven. Voorts had hij in en buiten het leger diverse leidinggevende en adviserende functies.
Wetenschap
Dallaire was als onderzoeker verbonden aan mensenrechteninstituten van Harvard University in de VS en Concordia University in Canada, en is in beide landen gastdocent bij diverse andere universiteiten. Hij schreef met verschillende coauteurs drie boeken: een over de onmenselijkheid van de oorlog in Rwanda, een over kindsoldaten en een over zijn strijd tegen PTSS. Hij heeft ook onderzoek gedaan naar conflictoplossing en mensenrechten en publiceerde daarover.
Connectie met Nederland
Roméo Dallaire werd in 1946 geboren in Denekamp als zoon van de Canadese officier Roméo Louis Dallaire en de Nederlandse verpleegster Catharine Vermaessen. Het paar vertrok naar Canada toen hun zoontje een half jaar oud was.
De livestream voor het online bijwonen van de Cleveringa-oratie op 26 november komt online in het agendabericht. Aanmelden is niet nodig.