Leidse astronomen geven op Scientias.nl tips voor duurzamere sterrenkunde

11 september 2020

De sterrenkunde moet klimaatvriendelijker. Althans, volgens een speciaal katern in Nature Astronomy. Scientias interviewde de Leidse astronomen Simon Portegies Zwart en Leo Burtscher, die beiden over duurzamere sterrenkunde publiceerden in de Nature-uitgave. ‘Programmeer niet in Python als je grote berekeningen wilt doen.’

Wees zuinig

Portegies Zwart, hoogleraar Numerieke sterdynamica, beschrijft in zijn paper hoe astronomen zuiniger om kunnen gaan met (super)computers. Een van de tips die hij geeft is dat onderzoekers niet zomaar de volledige capaciteit van een supercomputer moeten benutten. ‘Indien nodig moet je natuurlijk vooral de hele supercomputer gebruiken om sommetjes te maken,’ vertelt hij aan Scientias.nl. ‘Maar doe dat alleen als het echt nodig is.’

Met zijn volgende tip maakt Portegies Zwart zich waarschijnlijk niet populair, want hij adviseert om de veel gebruikte programmeertaal Python links te laten liggen: ‘Programmeer niet in Python als je grote berekeningen wilt doen,’ zo drukt hij zijn collega’s op het hart op de populair-wetenschappelijke site. ‘Zelf ben ik een groot fan van Python. Het is een geweldige taal; eenvoudig te leren, maar niet erg optimaal.’ 

Online versus fysiek

Leo Burtscher schreef een artikel over duurzamere conferenties. Hij vergeleek de koolstofvoetafdruk van de Europese sterrenkundeconferentie van 2019, die offline in Lyon werd gehouden, met die van de online conferentie van 2020 in Leiden. Wat bleek: het fysieke congres stootte drieduizend keer meer CO2 uit dan de online editie. ‘Dat het verschil zo groot was, vonden we dan toch opmerkelijk,’ vertelt Burtscher aan Scientias.nl. ‘Want er wordt altijd gezegd dat het internet een grote CO2-vervuiler is.’ 

Maar wat kunnen astronomen het beste doen? Burtscher en zijn medeauteurs opperen dat een combinatie van online lezingen met regionale fysieke ontmoetingen een goed alternatief kan zijn. ‘Die face-to-face-ontmoetingen zorgen voor de door astronomen gewenste interactie en zouden dan bijvoorbeeld tegelijkertijd op diverse locaties kunnen plaatsvinden in heel Europa.’

In de media

• Scientias.nl – Sterrenkundigen onthullen wat ze zelf moeten doen om te voorkomen dat onze planeet het onleefbare Venus achteraan gaat

Ook populair-wetenschappelijk tijdschrift Quest besteedde aandacht aan de publicatie, evenals de gerenommeerde Duitse krant Frankfurter Allgemeine.

• Quest – Wat is de CO2-uitstoot van een uurtje Zoomen?

• Frankfurter Allgemeine - Sauber auf Sternensuche