Vragen in musea als trigger om te leren
Het soort vraag dat musea stellen over voorwerpen in hun collectie heeft invloed op de gesprekken tussen ouders en kinderen. Onderzoekers van de Universiteit Leiden en Naturalis Biodiversity Center bestudeerden hoe vragen gesprekken beïnvloeden. Publicatie in Visitor Studies op 2 juli.
Een familie bezoekt museum Naturalis en komt bij een fossiel dino-ei. ‘Waar lijkt dit op?’, ‘Hoe groot denk je dat de moeder van dit ei was?’, ‘Hoe zou de nestplaats van een dino eruit gezien hebben?’ Drie mogelijkheden voor een vraag op het begeleidende bordje, maar welke zet het beste aan tot een gesprek tussen ouders en kinderen? Anne Land, onderzoeker bij Science Communication & Society van het Instituut Biologie Leiden, deed hier onderzoek naar. En dat is belangrijk: ‘Een deel van leren is dat je praat over de dingen die je tegenkomt. Als je samen met anderen over wetenschap praat, onthoud je er meer van.’
Een beetje redeneren
Bij het fossiele dino-ei in Naturalis zagen bezoekers steeds slechts één vraag op het tekstbordje staan, zonder andere informatie die zou kunnen afleiden. Ook stond er geen antwoord bij. De onderzoekers bestudeerden de lengte en inhoud van de gesprekken die plaatsvonden door audio-opnames van de gesprekken te analyseren. Bezoekers hadden daar vooraf toestemming voor gegeven, maar wisten niet bij welk object hun gesprek zou worden opgenomen.
De vraag over wat voor soort object het was, bleek te simpel. Volgens de onderzoekers beantwoorden de kinderen de vraag als een raadspelletje, zonder dat er een uitvoerig gesprek volgde. De vraag over de grootte van de moeder leverde de langste discussies op. Volgens Land is deze open vraag geschikt om gesprekken uit te lokken, omdat het antwoord wel enig redeneren vereist, maar niet te ver verwijderd is van de kennis van de bezoekers.
Net buiten je comfortzone
Dat zou ook verklaren waarom mensen minder lang praatten over de grootte van het nest. Land: ‘We zagen dat de vraag over de grootte van het nest iets te ingewikkeld was. De bezoekers hadden geen goed referentiekader om de vraag te beantwoorden en daardoor waren ze minder geneigd om de vraag met het kind te bespreken. Bij de vraag over de grootte van de dino-moeder kunnen ze makkelijker een vergelijking maken met iets uit het dagelijks leven, zoals een kippenei. Ook hoorden we dat bezoekers aanknopingspunten zochten in de tentoonstelling om hen heen. Een goede vraagt trekt je net buiten je comfortzone, maar niet te ver.’
Perfecte trigger
Het gepubliceerde onderzoek maakt deel uit van een duurzame samenwerking tussen onderzoekers van Science Communication & Society en de afdeling Educatie van Naturalis. Welmoet Damsma, vanuit Naturalis betrokken bij het onderzoek, vertelt: ‘We willen mensen aan het denken zetten en met elkaar in gesprek laten gaan. Een bordje of label bij een voorwerp met een goede vraag is daar de perfecte trigger voor. Met een dergelijk onderzoek komen we weer net wat dichter bij het antwoord op de vraag: Wat is een goede vraag?’ Land denkt dat de resultaten ook te vertalen zijn naar andere musea: ‘Zo’n bordje met een vraag kan bij een fossiel staan, maar ik kan me voorstellen dat het ook bij iets heel anders past, zoals een schilderij of standbeeld.’
Headerafbeelding: T. rex Trix in Naturalis (Mike Bink Fotografie)