Citizenship, Migration & Global Transformations: een interdisciplinair onderzoeksprogramma
Een onderzoeksgroep van vijftien mensen uit diverse vakgebieden zoals politieke economie, internationale betrekkingen, rechtsgeleerdheid, geschiedenis en bestuurskunde, werkt samen binnen het interdisciplinaire onderzoeksprogramma 'Citizenship, Migration and Global Transformations'. Voor dit onderzoeksproject heeft de Universiteit Leiden een subsidie van 3,5 miljoen euro toegekend. Verwacht wordt dat dit onderzoek een groot effect zal hebben.
Door de subsidie heeft Andrew Shield, een expert op het gebied van Migration History, een vaste aanstelling gekregen bij het Instituut voor Geschiedenis. We vroegen hem naar zijn eigen onderzoek, zijn rol binnen het onderzoeksteam en zijn plannen voor de toekomst.
Wat houdt je vaste aanstelling precies in, en waarover gaat je onderzoek?
'Ik ben universitair docent migratiegeschiedenis. De reputatie van Leiden als kenniscentrum voor migratiegeschiedenis heeft me hiernaartoe gebracht. Ik ben gespecialiseerd in seksualiteit en migratie. Mensen denken vaak dat seksualiteit een privéaangelegenheid is, maar het tegendeel is waar. Politici, wetgevers en journalisten praten heel openlijk over hun opvattingen over seksualiteit, of ze het nu doorhebben of niet. Daarmee geven ze vorm aan de seksuele normen en cultuur van hun samenleving. Binnen het onderzoeksgebied van migratie zie je dat ideeën over seksualiteit het beleidsdebat over gezinshereniging of over de rechtmatige gronden voor asiel beïnvloeden.'
Kun je nog wat meer vertellen over Citizenship, Migration and Global Transformations en de interdisciplinaire aanpak?
'Migratie is een prangende kwestie in Nederland, de EU en de rest van de wereld en hangt samen met diverse andere onderwerpen. Daarom ga ik samenwerken met een groep van vijftien mensen uit verschillende disciplines. Onderzoek naar migratie vereist een interdisciplinaire aanpak, waarbij onderzoekers gebruikmaken van inzichten en onderzoeksmethoden uit de sociologie, antropologie, politicologie, economie, geschiedenis, noem maar op. Door Leidse wetenschappers die zich bezighouden met burgerschap en migratie in dit onderzoeksprogramma bijeen te brengen, worden we allemaal gestimuleerd om deze interdisciplinaire benadering te omarmen. We kunnen feedback geven en aanbevelingen doen vanuit een enorme verscheidenheid aan methoden en theorieën. Dit versterkt ons onderzoek en onze impact.'
Wat is je rol binnen het onderzoeksproject?
‘Mijn “pijler” is sociaal burgerschap en migratie. Burgerschap is nauw verbonden met migratiestudies, vandaar de naam van de pijler. Sociaal burgerschap verwijst naar wat mensen moeten doen om “erbij te horen” in de staat, afgezien van hun wettig staatsburgerschap. Seksuele geaardheid en genderidentiteit spelen vaak een rol bij de beslissing om van het ene naar het andere land te migreren. Het kunnen push- en pullfactoren zijn. Dit hebben we de afgelopen twintig jaar gezien met de toename van het aantal mensen dat asiel aanvraagt op grond van vervolging omdat ze LHBTQ of interseksueel zijn (vooral in West-Europa en Noord-Amerika). Mijn onderzoek gaat wat verder terug (1945-2000) en mijn onderzoeksvragen zijn: Hoe hebben opvattingen van de staat over (de juiste) seksualiteit of genderidentiteit wetten op het gebied van migratie en burgerschap vormgegeven? Hoe verhield de seksualiteit of transgenderidentiteit van individuen zich tot hun migratieproces?'
Wat hoop je te bereiken door deel te nemen aan dit project?
'Ik ga nieuw onderzoek publiceren met de steun van mijn teamgenoten. Naast het publiceren van artikelen, boeken en het geven van presentaties op conferenties, werk ik ook samen met IHLIA LGBT Heritage (gevestigd in de Openbare Bibliotheek Amsterdam, met archieven bij het IISG) aan hun serie Roze levensverhalen. In samenwerking met IHLIA wil ik zorgen dat er meer oral history wordt vastgelegd van Nederlandse LHBTQ's met een migratie-achtergrond. Ik hoop een deel van mijn eigen onderzoek te kunnen presenteren in openbare instellingen, zoals bij IHLIA, de Universiteitsbibliotheek in Leiden en andere openbare gelegenheden in Nederland. Ik hoop ook te gaan samenwerken met partners op het gebied van immigratie in Denemarken, zoals het Immigratiemuseum in Farum bij Kopenhagen.'
Waar kijk je vooral naar uit?
‘Het is geweldig om door mijn teamgenoten uitgedaagd te worden om mijn benadering van migratiestudies in een nieuw licht te zien. Dat hoop ik ook voor hen te doen. Als historicus heb ik veel gehad aan de sociale wetenschappen; ik kan op mijn beurt laten zien wat de geschiedenis kan betekenen voor de sociale wetenschappen. Ik ben heel dankbaar dat ik me bij dit nieuwe interdisciplinaire migratieonderzoeksteam kan aansluiten, omdat ons project laat zien hoe historische en sociaalwetenschappelijke studies elkaar wederzijds kunnen versterken.’
Citizenship, Migration and Global Transformations is een van de acht interdisciplinaire programma's die in 2020 aan de Universiteit Leiden van start zijn gegaan. Met deze programma's wordt de interdisciplinaire samenwerking binnen de gehele universiteit geïntensiveerd, en wordt ingespeeld op actuele wereldproblemen en agenda's zoals de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de VN.