Fel protest tegen herverdelingsplan minister Van Engelshoven
Rond de duizend wetenschappers en studenten protesteerden in Leiden tegen de plannen om geld over te hevelen naar bèta en techniek ten koste van andere wetenschapsgebieden. Luttele meters verderop sprak OCW-minister Van Engelshoven in de Pieterskerk tijdens de opening van het academisch jaar.
Op een afgeladen Gerecht lieten wetenschappers, medewerkers en studenten uit heel Nederland hun stem horen tijdens de alternatieve opening van het academisch jaar – omgedoopt tot ‘De Ware Opening’. De Leidse hoogleraar Koreastudies Remco Breuker trapte af als ceremoniemeester. ‘De huidige crisis in het wetenschappelijk onderwijs en onderzoek lijkt slechts om geld te gaan maar dat is een symptoom,’ zei hij. ‘De maatschappij lijkt niet meer goed te weten wat we met wetenschap moeten als het niet in een duizelingwekkend vangnet van beurzen, subsidies, lumpsumbetalingen en rendementen wordt platgeslagen.’
Stammenstrijd
Breuker pleitte voor meer samenwerking en solidariteit: ‘Dat betekent ook het níet opsouperen van staatssubsidies door de ene stam wetenschappers ten koste van een andere stam.’ Hij waarschuwde voor de gevolgen. ‘Een samenleving zonder een breed scala aan vrije wetenschapsbeoefening is geen vrije samenleving,’ zei hij. ‘De geschiedenis bewijst dat wel.’
Olie op het vuur
De bijeenkomst, die gesteund werd door het Leidse College van Bestuur, was een initiatief van de protestgroep WOinActie. De groep ageert al langer tegen de condities in het hoger onderwijs, zoals de hoge werkdruk, de baanonzekerheid en de ongelijke verdeling van het geld. Olie op het vuur zijn de plannen van de Commissie Van Rijn om geld over te hevelen van alfa, gamma en medische wetenschappen naar bèta en techniek. Dit heeft grote gevolgen voor brede universiteiten zoals de Universiteit Leiden.
Kloof wetenschapsbeleid OCW
Ook de andere sprekers hekelden de plannen en de huidige omstandigheden in het hoger onderwijs en onderzoek. Birgit Meyer (Religiewetenschappen, Universiteit Utrecht) signaleerde een grote kloof tussen het wetenschapsbeleid van OCW en de wetenschap die wenselijk is voor de maatschappij. ‘Bezuinigen op alfa en gamma tonen een gebrek aan visie op wat de samenleving nodig heeft in een tijdperk van mondialisering, vluchtelingenstromen en klimaatverandering.’ Haar woorden kregen, net als bij de andere sprekers, luid bijval van de demonstranten.
Tegen elkaar uitgespeeld
Wiskundige Arne Smeets (Radboud Universiteit) is een van de initiatiefnemers van de petitie 'Bèta’s tegen Van Rijn’. Hij wees op de groeiende verwevenheid tussen wetenschapsgebieden en benadrukte dat bèta's, alfa's, gamma's, medici en technici elkaar juist nodig hebben. ‘Maar nu worden we op cynische wijze tegen elkaar uitgespeeld.’ Ook studenten lieten zich duidelijk horen op de protestbijeenkomst. Alex Tess Rutten, voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond (LSVB) zei: ‘Solidariteit tussen studenten en wetenschappers is de basis voor een sterke beweging. We pikken het niet meer!’ WOinActie beraadt zich nu samen met de FNV, LSVB en wetenschapsvakbond VAWO op verdere protestacties in dit nieuwe collegejaar.
Knutselcontracten
Filosoof Carlo Iernas was een van demonstranten. ‘De afgelopen drie jaar had ik in totaal twaalf contracten bij verschillende universiteiten, waaronder in Leiden. Nu heb ik drie tijdelijke contracten. Het zijn allemaal kleine aanstellingen, soms maar voor één vak in één semester: knutselcontracten. Geld voor een vast contract of grotere aanstelling is er niet. Als de bezuinigingsplannen echt doorgaan, is dat voor mij persoonlijk een ramp. Veel bèta-en techniekwetenschappers zeggen dat ze juist andere disciplines nodig hebben. Filosofen zijn bijvoorbeeld van belang om de ethische kant van techniek te onderzoeken.’
Fotografie: Sean van der Steen
Tekst: Linda van Putten
Mail de redactie
-
Alex Tess Rutten, voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond (LSVB) -
De Leidse archeoloog Gerrit Dusseldorp is ook van de partij.