Veni-beurs voor Bart Schuurman: Wie worden er géén terroristen?
Bart Schuurman, universitair docent aan het Institute of Security and Global Affairs in Den Haag, mag de aankomende drie jaar verder onderzoek gaan doen naar de radicalisering van terroristen. Hij krijgt hiervoor de Veni-beurs. 'Om terroristen beter te begrijpen, ga ik de grote groep radicalen onderzoeken die níet die stap naar geweld maken,' legt Schuurman uit.
Wat ga je onderzoeken?
'Aan het einde van mijn proefschrift wist ik meer over de Hofstadgroep deelnemers. Maar wat me frustreerde was dat ik geen goed antwoord had op de vraag waarom uit een groep van ongeveer 40 geradicaliseerde mensen uiteindelijk ‘maar’ een handvol echt de stap naar geweld zetten. Wat weerhield de rest daarvan? Waarom voegden die geen daad bij woord? Zo is eigenlijk het balletje gaan rollen dat tot mijn Veni-aanvraag heeft geleid.'
'In 2017 heb ik een voorstel uitgewerkt over de vraag waarom de meeste mensen die radicaliseren juist niet bij terrorisme betrokken raken. Ik denk dat we niet alleen naar de risico-factoren moeten kijken, maar ook juist naar de beschermende factoren die de meerderheid van geradicaliseerde personen weerhoudt van keuze voor geweld.'
Voor wie is het onderzoek relevant?
'Mijn onderzoek draagt bij aan het academische onderzoek dat er al is en bouwt daar op voort. Want om echt voortgang te maken op dit gebied, om meer te begrijpen hoe deelname aan terrorisme werkt, moeten we niet alleen kijken naar de kleine groep die terrorist wordt. Ik hoop dat het kijken naar waarom iets niet gebeurd een verassend nieuwe informatie oplevert.'
'Bovendien geeft inzicht in beschermende factoren die mensen van terrorisme kunnen afhouden handvaten aan professionals die werken aan het voorkomen van radicalisering en terrorisme. Beter inzicht in welke personen juist wél eerder de stap naar geweld zetten is ook interessant voor politie- en inlichtingendiensten.'
Wat is je achtergrond?
'Ik heb aan de Universiteit Utrecht Internationale betrekkingen in historisch perspectief gestudeerd als Master. Daarbij ben ik geïnteresseerd geraakt in asymmetrische conflicten en terrorisme. Ik had het geluk bij mijn scriptiebegeleider aan de slag te kunnen als onderzoeksassistent, dat was op een project over de effectiviteit van contraterrorisme maatregelen. Via die eerste aanstelling kwam ik in contact met Edwin Bakker die op het punt stond hoogleraar te worden aan de Universiteit Leiden bij het nieuw opgerichte centrum voor terrorisme en contraterrorisme, nu ISGA. Daar ben in 2011 begonnen en nooit meer weggegaan.'
'In de eerste jaren werkte ik aan een project over hoe terroristen aanslagen voorbereiden. Daarna heb ik hetzelfde onderzocht maar dan voor eenlingen. Dat laatste was in het kader van een EU FP7 project waar wij aan deelnamen. In de tijd die overbleef naast beide projecten ben ik een PhD gestart over hoe en waarom mensen tot deelname aan terrorisme kunnen komen. Dat was specifiek gericht op de Nederlandse Hofstadgroep, verantwoordelijk voor de moord op Theo van Gogh in november 2004. In januari 2017 ben ik gepromoveerd.'
De Veni’s worden jaarlijks door NWO toegekend. Samen met de Vidi- en Vici-financieringen maken ze onderdeel uit van de Vernieuwingsimpuls. Veni’s zijn gericht op excellente onderzoekers die onlangs gepromoveerd zijn. NWO selecteert onderzoekers op basis van de kwaliteit van de onderzoeker, het innovatieve karakter van het onderzoek, de verwachte wetenschappelijke impact van het onderzoeksvoorstel en mogelijkheden voor kennisbenutting.