Werken en groeien in de wetenschap
'We moeten in samenwerking een plan opstellen om onze eigen mogelijkheden te produceren. Dit zal wetenschap, kleine bedrijven, banen en de maatschappij in Afrika en daarbuiten stimuleren.' Die woorden sprak Naledi Pandor bij de opening van het symposium Science Diplomacy and International Development, op 27 februari op Leiden University College The Hague.
De Zuid-Afrikaanse minister maakte juist op de dag van het symposium bekend dat ze van ministerie zal wisselen in haar thuisland: ze gaat van Wetenschap en technologie naar Hoger onderwijs. Pandor bezocht de Universiteit Leiden als Honorary Oort Visiting Professor of Astronomy for Development. Een dag eerder zette ze in het Academiegebouw in haar inaugurele rede uiteen hoe de sterrenkunde Afrika vooruit helpt. Ook het symposium begon de nieuw aangestelde hoogleraar met een krachtige openingstoespraak over de rol die zij voorziet voor Zuid-Afrika bij de ontwikkeling van wetenschap en samenleving op het Afrikaanse continent.
Wetenschap in plaats van ontwikkelingshulp
In plaats van op ontwikkelingshulp, moet de nadruk van partnerschappen van Zuid-Afrika met landen in Afrika en Europa liggen op duurzame ontwikkeling van wetenschap en onderzoekers, aldus Pandor. Grote projecten zoals de Square Kilometre Array (SKA) ondersteunen momenteel de ontwikkeling van science capital in Zuid-Afrika. Maar die ondersteuning gaat verder dan SKA: 'De ontwikkeling van open science in Afrika stelt meer wetenschappers in staat in Zuid-Afrika te werken en te groeien.'
Duurzaam wetenschap bedrijven
De sprekers op het symposium waren het eens dat internationale samenwerking van cruciaal belang is om de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van UNESCO te bereiken. Dit zijn niet alleen maatschappelijke uitdagingen, maar ook wetenschappelijke. Volgens Carole Jackson van instituut voor radio-astronomie ASTRON zijn de grenzen van electronic processing en het delen van informatie bijna bereikt. 'De radiotelescoopparken die we nu bouwen zullen dagelijks petabytes aan gegevens produceren. Alleen door gebruik te maken van gedistribueerde software voor informatieverwerking kunnen we de wetenschap voortzetten.'
Netwerken zijn nodig
Internationale samenwerking is dus nodig, maar science diplomacy heeft meer nodig dan wetenschap, aldus Vanessa McBride van Office of Astronomy for Development (OAD). 'Voor gerichte strategieën om duurzame ontwikkelingsdoelen te bereiken, zijn hele netwerken van mensen nodig om het overheidsbeleid te beïnvloeden,' aldus Sjoukje Heimovaara van adviesraad AWTI. Wim van den Doel (NWO) was het daarmee eens: 'Netwerken brengen mensen niet alleen samen, maar implementeren strategieën voor het opleiden van kinderen en kansarme gemeenschappen.'
foto's: Universiteit Leiden / Pim Rusch
Voltooiing EU Space Awareness
Het symposium markeerde ook de afsluiting van het EU Space Awareness-project. Dit educatieve programma informeert kinderen en jongvolwassenen over actueel onderzoek en vraagstukken uit de ruimtewetenschappen, en over de talloze carrièrekansen die de ruimte biedt. Onderwijzers kunnen via het project gebruikmaken van hoogwaardige gratis leermiddelen, geselecteerd volgens de vereisten van de curricula van de EU en Zuid-Afrika, die ze kunnen aanpassen aan verschillende disciplines en landen.
EU Space Awareness is een gezamenlijk project van de Universiteit Leiden, European Schoolnet, Haus der Astronomie, Ellinogermaniki Agogi, The Open University, ECSITE, Nuclio, IAU en Ciência Viva, ontwikkeld in samenwerking met ESA, GTTP, Scientix, Al Akhawayn University. Space Awareness werd op 28 februari 2015 opgericht door financiering uit het Horizon 2020-programma van de Europese Commissie onder subsidieovereenkomst nr. 638653.
Over het symposium
Het Science Diplomacy and International Development-symposium werd gezamenlijk georganiseerd door het Space Awareness-project van de Europese Commissie, de Sterrewacht Leiden, het Leiden African Studies Centre, de Faculteit Governance en Global Affairs van de Universiteit Leiden en de Campus van de Universiteit Leiden
Over Naledi Pandor
Als minister van Onderwijs van 2004 tot 2009 hervormde Naledi Pandor het Outcomes Based Education-systeem van Zuid-Afrika. Tijdens haar periode als minister van Wetenschap en technologie van 2009 tot 2012 was zij in Zuid-Afrika de drijvende kracht om de Square Kilometre Array (SKA) in de streek de Karoo te huisvesten. Pandor was van 2012 tot 2014 minister van Binnenlandse Zaken en sinds mei 2014 opnieuw minister van Wetenschap en technologie. Op 27 februari 2018 werd ze door president Cyril Ramaphosa benoemd tot minister van Hoger onderwijs.