Chinese en Nederlandse leraren Engels staan verschillend tegenover Engelstalige culturen
Leraren Engels in China en Nederland hebben verschillende beelden en verwachtingen van zichzelf in relatie tot de Engelse en Amerikaanse cultuur. Dit blijkt uit het proefschrift van Dadi Chen. Promotie op 6 december 2017.
In zowel China als Nederland is Engels in het voortgezet onderwijs de belangrijkste vreemde taal. Leraren uit beide landen kunnen heel verschillend denken over onderwijs in taal en cultuur, en over hun eigen rol daarin. Uit dit onderzoek blijkt dat de zogenaamde ‘culturele identiteit’ van Chinese en Nederlandse leraren verschillend is. Interculturele identiteit is het totaal van beelden en verwachtingen dat iemand van zichzelf heeft in relatie tot de eigen en een andere cultuur.
Onpartijdigheid
Zowel de Chinese als de Nederlandse leraren rapporteerden een sterke gehechtheid aan hun eigen cultuur. De leraren gaven aan dat zij proberen onpartijdig te zijn bij het onderwijs in cultuur omdat zij het belangrijk vinden culturen als gelijkwaardig te zien en zo willen voorkomen dat zij leerlingen in dit opzicht eenzijdig beïnvloeden.
Vergeleken met Nederlandse leraren vinden de Chinese leraren onpartijdigheid ten aanzien van Engelstalige culturen wat minder belangrijk; Chinese leraren noemden overigens meer dan Nederlandse leraren de neiging om vooral de positieve aspecten van culturen te benadrukken in hun onderwijs. Bij deze punten blijkt de nationaliteit (Chinees versus Nederlands) tot meer verschillen tussen de leraren te leiden dan zaken als geslacht of het aantal jaren leservaring.
Hoe belangrijker leraren de gewoonten en ideeën in de eigen cultuur vinden en hoe meer belang ze hechten aan sociale status en macht, hoe minder vaak ze aangaven goed om te kunnen gaan met culturele verschillen en zich daarop aan te kunnen passen. En: hoe meer de leraren geneigd zijn anderen (zoals eigen leerlingen) te helpen, hoe vaker ze aangaven onpartijdig te willen zijn bij onderwijs in cultuur en culturen als gelijkwaardig wilden zien om zo te voorkomen dat zij leerlingen eenzijdig zouden beïnvloeden. Bij de groep Chinese leraren was dat verband overigens minder duidelijk dan bij de Nederlandse groep.
Tegenstellingen
In dit onderzoek gaat het specifiek om leraren in het schoolvak Engels die de Engelse taal niet als moedertaal hebben. Deze leraren, die wereldwijd de meerderheid van de leraren Engels vormen, verwerven hun kennis van de Engelse taal en de daaraan verwante culturen normaliter binnen hun eigen land. Zij kunnen tegenstellingen ervaren tussen de cultuur van hun eigen land en die van Engelstalige landen.
Verder is het mogelijk dat deze leraren - veelal onbewust - hun eigen stereotype beelden van Engelstalige culturen een rol laten spelen in hun onderwijs. Ook om deze reden is het van belang dat leraren zich bewust zijn van hun interculturele identiteit. De inzichten en instrumenten uit dit onderzoek kunnen daarom ook interessant zijn voor gebruik in lerarenopleidingen en nascholing.
Foto: China Photos / Getty Images News / Getty Images / Universal Images Group
Onderzoeksmethode
Op basis van een literatuurstudie en verkennende interviews stelde Chen een vragenlijst op die is ingevuld door 114 Chinese en 154 Nederlandse leraren Engels. Bij het onderzoek naar het verband tussen de culturele waarden die leraren belangrijk vinden en de culturele identiteit is ook gebruik gemaakt van de Engelstalige versie van Portrait Values Questionnaire van de psycholoog Shalom Schwartz, over basiswaarden die mensen in verschillende culturen over de hele wereld herkennen.