Eigendom van effecten in de EU: nationale rechtsstelsels, transnationale investeringen?
Hoogleraar Financieel Recht Matthias Haentjens ontvangt van de Europese Centrale Bank (ECB) een beurs voor onderzoek binnen het ECB Legal Research Programme 2017.
Het onderzoek “Securities ownership rules in the EU: national regimes, transnational investments?”, betreft het gebrek aan uniforme regelgeving in de EU ten aanzien van zowel de verwijzingsregels als het materiële recht waar het gaat om de goederenrechtelijke aspecten van girale effecten.
Reeds in 2001 suggereerden de onderzoeksresultaten van de Commissie Giovannini dat de afwikkeling van grensoverschrijdende effectentransacties elf keer duurder is dan afwikkeling van zuiver nationale effectentransacties. Dit wordt onder andere veroorzaakt door de verschillende juridische regimes in de verschillende lidstaten met betrekking tot dit soort transacties. Bovendien bestaat er vaak onzekerheid omtrent de vraag welk recht in een specifiek geval van toepassing is. Volgens Professor Haentjens betreft dit een hoogst onwenselijke situatie dat een groot potentieel risico in zich draagt. Als niet op korte termijn met zekerheid kan worden vastgesteld, kort gezegd, “wat aan wie toebehoort”, kan dat leiden tot ernstige financiële schade. Hetgeen duidelijk is geworden na het faillissement in 2011 van Lehman Brothers. Inmiddels is ook de Europese Commissie zich terdege bewust van dit probleem, getuige een wetgevingsvoorstel dat in de maak is. Tot op heden is er echter nog geen voorstel van de Commissie verschenen.
Het voorgenomen onderzoek zal het bovenstaande probleem op een concrete en praktische manier benaderen. Centraal staan de volgende twee vragen: “Wat zijn de mogelijkheden ten aanzien van toekomstige harmoniseringsinitiatieven op dit gebied; en wat dient als prioriteit te gelden voor de EU en andere landen?” Voor verschillende nationale rechtsstelsels zal worden onderzocht of er zodanige coherentie bestaat tussen de regels in een lidstaat die het (girale) effectenrecht enerzijds, en het algemene goederenrecht anderzijds betreffen, dat dit nieuwe geharmoniseerde, Europese regels in de weg zou staan. Het onderzoek zal worden voorbereid in nauwe samenwerking met medewerkers van het Hazelhoff Centre for Financial Law en diverse onderzoekers van buitenlandse universiteiten.
Professor Haentjens zal op 30 mei tijdens twee seminars in Frankfurt zijn onderzoek presenteren. De uiteindelijke deadline is 30 november 2017, waarna een paper zal worden gepubliceerd in een internationaal wetenschappelijk tijdschrift.