Naar een audiovisueel proces-verbaal in strafzaken?
Hoogleraar Strafwetgeving Marc Kessler stelt voor een experiment te beginnen in het strafprocesrecht: het vervangen van delen van het proces-verbaal van een politieverhoor door een audiovisuele opname van dat verhoor. Oratie op 28 oktober 2016.
Modernisering Wetboek van Strafvordering
Momenteel wordt het Wetboek van Strafvordering gemoderniseerd. Kessler is nauw bij het moderniseringsproject betrokken: naast zijn hoogleraarschap werkt hij als raadadviseur bij de Directie Wetgeving en Juridische Zaken van het Ministerie van Veiligheid en Justitie.
Aansluiten bij ontwikkelingen informatie- en communicatietechnologie
‘Een deel van de modernisering bestaat erin te bekijken hoe het Wetboek van Strafvordering kan worden aangepast aan ontwikkelingen op het gebied van de informatie- en communicatietechnologie’, stelt Kessler. ‘Nu moet de politie bijvoorbeeld een volledig proces-verbaal schrijven van ieder verhoor. Maar verhoren worden steeds vaker óók audiovisueel opgenomen. Die opnamen zijn bedoeld om de schriftelijke weergave van het verhoor in het proces-verbaal te controleren. Je kunt je afvragen of die schriftelijke weergave niet gedeeltelijk door de opname zou kunnen worden vervangen.’
Werklast kan verminderen
Doel van het experiment is primair om de kwaliteit van de verslaglegging van verhoren te verbeteren. ‘En je kunt bekijken of de werklast erdoor kan verminderen’, vindt Kessler. ‘Dan moet je het wel zo inrichten dat ook de officier van justitie, de verdediging en de rechter de opname gemakkelijk kunnen bekijken.’
Experiment
Kessler: ‘Wat ik voorstel is een experiment waarin alleen een korte samenvatting wordt gegeven van het verhoor, en verder naar de relevante delen van de audiovisuele opname van het verhoor wordt verwezen.’ Om geen al te grote stappen te zetten geeft Kessler er de voorkeur aan om eerst te experimenteren en pas daarna – op basis van de resultaten van het experiment – te bekijken of een ‘audiovisueel proces-verbaal’ een plaats kan krijgen in het nieuwe Wetboek van Strafvordering .
- In zwaardere strafzaken worden standaard opnamen gemaakt van verhoren door de politie. Opnamen geven een completer beeld dan een schriftelijk proces-verbaal waarin het verhoor zakelijk (en veelal samengevat) wordt vastgelegd.
- Voorwaarde om in de samenvatting van het verhoor gemakkelijk naar de relevante fragmenten van de opnamen van het verhoor te kunnen verwijzen, is dan wel dat de opnamen van metadata worden voorzien en dat ze worden geïndexeerd. Dat is nodig om op de juiste plaats in het proces-verbaal te kunnen doorklikken naar het juiste fragment. Die fragmenten kunnen zo in de plaats komen van de schriftelijke weergave in het proces-verbaal van wat de verdachte of de getuige heeft gezegd. Dat kan op den duur veel werk schelen bij de verslaglegging van politieverhoren. Juist in een digitaal dossier kan dit prima worden geregeld.
Welke zaken?
Het experiment zou volgens Kessler niet alleen betrekking moeten hebben op strafzaken die buitengerechtelijk worden afgedaan (bijvoorbeeld met een strafbeschikking), maar ook op strafzaken die door de rechter worden berecht. Een opzet die zich tot buitengerechtelijke afdoening beperkt, is echter ook denkbaar.
- Tekst oratie Marc Kessler
- Oratie Marc Kessler op 28 oktober
- Marc Kessler benoemd tot hoogleraar Strafwetgeving (nieuwsartikel dd. 26 oktober 2015)
(CH)