Prestigieuze Edinburgh Medal voor 'Astronomy for Development'
De Edinburgh Medal 2016 is uitgereikt aan zowel Kevin Govender van de Office of Astronomy for Development (OAD) als de International Astronomical Union (IAU). De prijs is een erkenning voor het wereldwijd bevorderen van onderwijs en technologie door middel van sterrenkunde. Het programma is het geesteskind van professor George Miley, die bij de uitreiking aanwezig was.
De medaille eert de creatie en vestiging van de IAU Office of Astronomy for Development, gevestigd in het Zuid-Afrikaanse Sterrenkundig Observatorium, geleid door Kevin Govender en de IAU.
Miley: ‘De uitreiking van de Edinburgh Medal erkent de unieke bijdrage die een door nieuwsgierigheid gedreven en inspirerende wetenschap als sterrenkunde kan maken in het vorderen van educatie en opbouw van technologische mogelijkheden wereldwijd. Zuid-Afrika is hiervoor een rolmodel, en onder leiding van Kevin Govender heeft de OAD de weg vrij gemaakt.’
De OAD heeft inmiddels negen plaatselijke OAD’s opgezet in Afrika, Azië en Zuid-Amerika, en drie speciale eenheden gericht op universiteiten, scholen, en het algemene publiek.
Astronomy for Development
Als vice-president van de IAU van 2016 tot 2012, startte, schreef en propageerde Miley het strategische plan ‘Astronomy for Development 2010-2020’. Het plan hanteert de unieke wetenschappelijke, technologische, culturele en inspirerende aspecten van sterrenkunde voor capaciteitsopbouw van mens en technologie. In navolging van de goedkeuring van het plan door de IAU, werd de OAD in 2011 gevestigd als een samenwerking tussen de IAU en de Zuid-Afrikaanse National Research Foundation, waarna het de uitvoer van het plan zou coördineren. Miley was de eerste voorzitter van de stuurgroep en Kevin Govender werd aangesteld als OAD directeur.
Andere stafleden betrokken bij de OAD zijn Pedro Russo, huidig voorzitter van de Task Force on Astronomy for Children and Schools en Tibisay Sankatsing Nava, coordinator van het Universe Awareness programma en voormalig Visiting Fellow bij de OAD.
Edinburgh Medal
De Edinburgh Medal is een prestigieuze prijs die jaarlijks wordt uitgereikt aan mannen en vrouwen in de wetenschap en technologie, wiens prestaties in hun vakgebied worden erkend als een significante bijdrage aan kennis en welzijn van de mensheid. De 2016 medaille zal vandaag om 19:00 uur gepresenteerd worden door de burgemeester van Edinburg aan Kevin Govender en de IAU in de Chambers of the City of Edinburgh Council. De huidige President van de IAU, professor Silvia Torres Peimbert, zal de medaille in ontvangst nemen namens de IAU.
Tot eerdere winnaars van de medaille behoren vier Nobelprijswinnaars. Dit is slechts de tweede keer dat de Edinburgh Medall is uitgereikt aan zowel een individu als een organisatie; professor Peter Higgs en CERN ontvingen de medaille in 2013.
De IAU
De International Astrononmical union (IAU), opgericht in 1919, is de internationale organisatie van professionele sterrenkundigen, met meer dan 12000 leden in 73 landen. Haar missie is het uitdragen en veiligstellen van de wetenschap van sterrenkunde in al zijn vormen middels internationale samenwerking. In 2018 zal professor Ewine van Dishoeck uit Leiden het Presidentschap van de IAU overnemen van Silvia Torres Peimbert, voor een driejarige termijn.
OAD
De IAU richtte in 2011 de Office of Astronomy for Development (OAD) op, in samenwerking met de South African National Research Foundation (NRF), met steun van de South African Department of Science and Technology. Het is gevestigd in de South African Astronomical Observatory (SAAO) in Kaapstad, met als taak het implementeren van het IAU strategische plan.
Afbeelding: De Reizende Telescoop is een project dat wetenschap promoot aan Keniaanse scholen en kennis deelt over het heelal door hemellichamen te observeren met de nieuwste telescopen. Deze activiteit werd gesponsord door IAU OAD. Credits: S. Oduori/IAU