Bouw camera voor Europese reuzentelescoop gaat van start
Leidse wetenschappers gaan een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van een camera voor de in aanbouw zijnde European Extremely Large Telescope. Op 28 september tekende de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie een samenwerkingsovereenkomst met de European Southern Observatory.
Reuzentelescoop
Met de camera en spectrometer METIS kunnen astronomen de vroegste stadia van het ontstaan van planetenstelsels onderzoeken, water en organische moleculen vinden in de schijven rond jonge sterren en de eigenschappen van exoplaneten tot in detail bestuderen. METIS wordt een van de eerste instrumenten op de nieuwe reuzentelescoop, de European Extremely Large Telescope (E-ELT), die momenteel in aanbouw is op Cerro Armazones in de Noord-Chileense Atacama-woestijn. Met zijn hoofdspiegel van 39 meter wordt deze de grootste telescoop voor optisch-infrarood licht ooit.
Contract ondertekend
Voor het ontwerp en de bouw van METIS heeft de European Southern Observatory (ESO) een overeenkomst ondertekend met een Europees consortium onder leiding van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA). Het contract is 28 september in Leiden getekend door de directeur-generaal van ESO, Tim de Zeeuw, tevens hoogleraar in Leiden, en – namens NOVA – Willem te Beest, vicevoorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit Leiden. Tevens waren aanwezig de Leidse astronoom prof.dr. Bernhard Brandl, Project Investigator (PI) van METIS, en alle co-PI's en projectmanagers van de consortiumpartners.
Haarscherpe beelden
De E-ELT, die in Noord-Chili wordt gebouwd door de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO), zal over tien jaar haarscherpe beelden (ruim tien keer zo scherp als die van de Hubble Ruimtetelescoop) opleveren van het heelal. METIS gaat waarnemen op de langere infraroodgolflengten en completeert daarmee de twee andere eerste fase-instrumenten HARMONI en MICADO. NOVA is ook partner in het consortium dat de MICADO-camera bouwt. Het METIS-projectkantoor wordt gevestigd bij de Leidse Sterrewacht.
Superzware zwarte gaten
METIS bouwt verder op de expertise die al is opgedaan met eerdere ESO-instrumenten en kan worden gezien als de opvolger van de midinfraroodinstrumenten MATISSE, VISIR en CRIRES op ESO’s Very Large Telescope. Op het verlanglijstje van METIS staan ook de geschiedenis van ons eigen zonnestelsel en onderzoek aan de groei van superzware zwarte gaten. In de Griekse mythologie is Metis de eerste vrouw van Zeus en de moeder van Athena, de godin van de wijsheid.
(28 september 2015, NOVA)