Vice-rector Buitendijk: 'MOOCs zijn geen hype’
Vice-rector Simone Buitendijk gelooft geen ogenblik dat Massive Open Online Courses (MOOCs) een hype zijn. Dat zei ze op 13 maart op het InspirationLab 'Open Education' van de Campus Den Haag. Buitendijk wil dat de Leidse universiteit in de voorhoede meedraait. ‘MOOCs en online onderwijsvernieuwing ondersteunen onze strategie.’
Zeventig toehoorders
Bijna zeventig mensen, van buiten maar vooral binnen de Universiteit Leiden, waren afgekomen op het InspirationLab. Meer specifiek was het onderwerp: MOOCs/SPOCs. Deze laatste zijn de gesloten variant van de MOOCs voor een beperkt aantal deelnemers.
De Universiteit Leiden biedt op het moment een SPOC aan, en acht MOOCs waarvoor iedereen waar ook ter wereld zich kan inschrijven. Dat leidt tot tienduizenden inschrijvingen per MOOC. Vanwege het wereldwijde karakter gaan MOOCs altijd over onderwerpen met een wereldwijd karakter, zoals Terrorisme en Contraterrorisme, The Changing Global Order en - de nieuwste - Miracles of Human Language: An Introduction to Linguistics.
Studenten moeten wereldburgers worden
‘MOOCs en SPOCs zijn geen hype, anders zouden we er niet aan meedoen’, benadrukte Buitendijk. Ze zei dat de Universiteit Leiden de studenten tot ‘wereldburgers’ wil maken. Studenten kunnen naar het buitenland voor studie of stage (‘Al zijn dat er nog te weinig’) maar een SPOC volgen als onderdeel van het reguliere onderwijs is een andere manier om met het buitenland in aanraking te komen. Bij deze onderwijsvorm hoort immers per definitie intensief inhoudelijk contact tussen de cursisten onderling, een virtual international classroom dus. ‘En MOOCs en SPOCs als innovatietool zijn ook goed voor verbetering van de didactiek in de collegezaal en in de werkgroep’, zei ze.
InspirationLab
InspirationLab is een maandelijkse lunchbijeenkomst van en op de Campus Den Haag van precies één uur rond wisselende thema’s. Start: 12.00 u. Het is een initiatief van het Centre for Innovation van de Haagse Campus. Telkens houden een wetenschapper/theoreticus en iemand uit de praktijk een korte inleiding op het thema, vervolgens kan het publiek meediscussiëren. Ook mensen van buiten de universiteit zijn welkom, zodat een gevarieerde mix van toehoorders ontstaat.
Confrontatie met ‘bias’
Edwin Bakker, hoogleraar Terrorisme en Contraterrorisme, beaamde dat volmondig. Hij ontwikkelde een MOOC op zijn vakgebied, waarvoor zich 25.000 belangstellenden meldden. Hij zei er als docent veel aan te hebben voor zijn reguliere onderwijs: ‘Een MOOC ontwikkelen dwingt je om heel precies te zijn omdat je in een video in korte tijd tot de kern van de stof moet komen. En deze vorm van onderwijs confronteert je heel sterk met je bias; ondanks mijn internationale oriëntatie ben ik in Nederland gevormd, heb ik toch een Nederlands gezichtspunt. De reacties van studenten laten je dat zien. Erg leerzaam.’
MOOC integreren in regulier onderwijs
Bakker is nu bezig de MOOC in het reguliere onderwijs in te bouwen. Sommige colleges vervangt hij door stukken uit de MOOC, die de studenten thuis bekijken. De colleges zijn dan meer gericht op het al discussiërend verwerken van de stof. Bakker is een ware pleitbezorger van de MOOC. Zo'n cursus is erg geschikt voor het genuanceerd behandelen van onderwerpen die internationaal gevoelig liggen, zoals terrorisme, meent hij. 'Juist doordat zoveel meningen en benaderingen in de classroom langskomen.'
‘MOOCs zijn emancipatoir’
En Bakker juicht ook het emancipatoire karakter van de MOOC toe: mensen die om wat voor reden dan ook geen toegang hebben tot academisch onderwijs, kunnen dat nu toch volgen. Hij vindt het ook een verrijking dat bijscholende academici en professionals zonder academische opleiding elkaar in een MOOC-classroom tegenkomen. ‘Zo’n cursus helpt het gat dichten tussen de academie en de praktijk.’
MOOC nog in de kinderschoenen
De toehoorders hadden veel vragen voor de sprekers. Buitendijk onderstreepte dat de MOOC en de SPOC nog in de kinderschoenen staan en dat er nog veel moet gebeuren: deze vorm van cursorisch onderwijs bijvoorbeeld een plaats geven in het reguliere onderwijs, mét studiepunten, vergt aanpassing van de regels; hoe zit het met het copyright van gebruikt materiaal en wil je je eigen materiaal helemaal vrijgeven? ‘De MOOC en alles wat daar nog uit gaat volgen staat nog maar aan het begin. Maar verdwijnt niet meer.’