Ontrafeling infectie brengt verbeterd kinkhoestvaccin dichterbij
Onderzoekers van de Universiteit Leiden, Leiden Academic Center for Drug Research (LACDR), het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en het Instituut voor Translationele Vaccinologie (Intravacc) in Bilthoven hebben de afweer tegen een infectie met de kinkhoestbacterie ontrafeld. Hiermee is een zeer compleet beeld van de beschermende immuniteit tijdens een kinkhoestinfectie beschikbaar gekomen. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in PLoS ONE.
Een kinkhoestinfectie wordt veroorzaakt door de bacterie Bordetella pertussis en vindt plaats in de bovenste luchtwegen. Met een nieuwe benadering konden onderzoekers het infectieproces in de luchtwegen volgen en werd duidelijk wat er tijdens een kinkhoestinfectie gebeurt.
René Raeven, onderzoeker bij het LACDR en het RIVM: ‘Tot nu toe wordt met verschillende testen de reactie op een infectie of vaccinatie bepaald, bijvoorbeeld door het meten van de hoeveelheid antistoffen in het bloed. Dankzij de nieuwe benadering zagen wij dat niet alleen antistoffen, maar ook lokale afweer - in de long - een rol spelen in de bestrijding van de infectie’.
Betere kinkhoestvaccins
De resultaten van het onderzoek bieden mogelijkheden voor de ontwikkeling van verbeterde kinkhoestvaccins. Bernard Metz, projectleider: ‘Momenteel zijn er twee typen vaccins: het cellulaire vaccin bevat alle componenten van de gedode bacterie, maar geeft relatief veel bijwerkingen; de acellulaire variant bevat enkele componenten van de bacterie en geeft minder bijwerkingen, maar beschermt minder lang.” Intravacc werkt aan een nieuw type kinkhoestvaccin op basis van deeltjes uit het omhulsel van de kinkhoestbacterie, zogenaamde buitenmembraan vesicles (OMVs). Het gebruik van OMVs moet leiden naar een vaccin met langdurige bescherming met acceptabele bijwerkingen.
Kinkhoest
Kinkhoest is een endemische infectieziekte die vooral baby’s treft en ernstige ziekte kan veroorzaken. Ondanks vaccinatie nemen de ziektegevallen door kinkhoest toe en staat de ziekte in de wereldwijde top 10 van te voorkómen infecties (bron: WHO). De laatste jaren komt kinkhoest ook in Nederland weer vaker voor. Vermoedelijk komt dit door verandering van de bacterie en verminderde afweer van de mens.
Over LACDR
Het LACDR is een van de acht instituut binnen de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden en biedt onderwijs en onderzoek op het gebied van de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen. Voor het ontwikkelen en testen van nieuwe geneesmiddelen werkt het LACDR nauw samen met onder andere het Leids Universitair Medisch Centrum en het Centre for Human Drug Research (CHDR).
Over Intravacc
Intravacc is onderdeel van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het vervult een translationele rol in het vertalen van wetenschappelijke ideeën naar waardevolle vaccins voor zowel de publieke als de private sector. Met specialistische kennis en een toegankelijke en complete infrastructuur voor translationeel vaccinonderzoek, -ontwikkeling en –productie, is Intravacc een aantrekkelijke partner in R&D projecten met derden. Intravacc werkt samen met farmaceutische- en biotechbedrijven, overheden, universiteiten andere publieke organisaties.