Promovendus maakt volledig werkend 3D-model van de lever
De Leidse promovendus Sreenivasa Ramaiahgari ontwikkelde voor het eerst een 3D-model van de lever. Zijn model kan een hoop besparen: schade bij patiënten, dierenleed en veel geld. Promotie 4 juni.
In vitro model
Het was al langer mogelijk een model van de lever te maken opgebouwd uit levende celculturen. Zo’n in vitro model, hetgeen betekent dat het buiten het menselijk lichaam bestaat onder laboratoriumcondities, was echter altijd tweedimensionaal. Daardoor moesten onderzoekers er genoegen mee nemen dat de cellen van zo’n model de specifieke leverfuncties uiteindelijk niet konden behouden, waardoor er ook niet goed mee kon worden geëxperimenteerd.
In kleine schaaltjes en onder perfecte laboratoriumcondities worden de levercellen gekweekt.
1,8 miljard dollar
Zo’n goedwerkend model, een soort mini-lever, heeft de farmaceutische industrie nodig om medicijnen te kunnen testen. Het komt nu nog regelmatig voor dat een medicijn in een latere fase van het ontwikkelingsproces alsnog moet worden teruggetrokken, omdat het schade aan de lever blijkt aan te richten. Met voor één medicijn een gemiddelde ontwikkelingsperiode van 12 tot 16 jaar en een kostenplaatje van 1,8 miljard dollar, is het noodzakelijk zo vroeg mogelijk aan te tonen dat een medicijn veilig is voor menselijk gebruik.
Gel van eiwitten
Het moeilijkst was volgens Ramaiahgari om voor de cellen de beste groeiomstandigheden te vinden. ‘De lever in ons lichaam wordt omgeven door een soort gel van eiwitten. Wij gebruikten een soortgelijke gel om de cellen in te laten groeien, waardoor we geen twee- maar een driedimensionaal model konden maken. We wisten alleen nog niet precies wat daarvoor bijvoorbeeld de beste temperatuur of luchtdruk was. Dat zoekproces heeft zes maanden geduurd.’
Proefdieren
Een ander voordeel van het nieuwe 3D-model is dat het experimenten met dieren overbodig maakt. ‘Ondanks tegenstand van de Europese Unie was je voorheen genoodzaakt proefdieren te gebruiken, omdat er simpelweg geen betere methode was.’ Aldus Ramaiahgari. ‘Gelukkig is dat nu verleden tijd.’
Over Sreenivasa Ramaiahgari
Sreenivasa Ramaiahgari
Ramaiahgari komt oorspronkelijk uit India, studeerde in het Verenigd Koninkrijk en is momenteel werkzaam op het Leiden Academic Centre for Drug Research. Zijn promotors zijn Prof. dr. Bob van de Water en Dr. Leo Price. Na zijn promotie gaat Ramaiahgari verder als postdoc aan het Amerikaanse National Institute of Environmental Health Sciences (NIEHS). Daar zal hij blijven werken aan nieuwe geavanceerde in vitro modellen.
Promotie Sreenivasa Ramaiahgari, 4 juni: Advanced in vitro models for studying drug-induced toxicity