‘Een opgeblazen heelal’, publiekslezing 4 april 2014
Binnen een fractie van de eerste seconde na de oerknal groeide het heelal van de grootte van een atoom tot de afmeting van het zonnestelsel. Tot voor kort was dit slechts theorie maar nieuw onderzoek suggereert dat dit idee echt klopt. In deze lezing leggen Leidse sterrenkundigen uit wat de recente waarnemingen ons vertellen over het allereerste begin van het heelal.
‘Echo van de oerknal'
Op de Zuidpool staat de telescoop BICEP2, die straling uit het heelal opvangt met een golflengte van twee millimeter. Deze telescoop heeft de afgelopen jaren de achtergrondstraling in kaart gebracht die is overgebleven na de oerknal. Daarin hebben Amerikaanse sterrenkundigen sporen getraceerd van zogenoemde zwaartekrachtsgolven. Die golven zouden het gevolg zijn van de krachtige inflatie vlak na de oerknal. De ontdekking leidt vrijwel zeker tot een nominatie voor de Nobelprijs.
Bijzondere ontdekking
Onderzoekers zijn enthousiast over de resultaten omdat ze een oplossing vormen voor drie fundamentele vraagstukken:
- Wat is de oorsprong van de structuur in het heelal?
- Zijn kwantumveldentheorie en de algemene relativiteitstheorie te verenigen op de allerkleinste schaal?
- Is het mogelijk dat er meer dan één heelal bestaat?
De vondst moet nog wel worden getoetst aan resultaten van andere telescopen, maar inmiddels zijn er al tal van artikelen verschenen die de metingen proberen te duiden.
Publiekslezing in Leiden
Op vrijdag 4 april 2014 organiseerde de Leidse Sterrewacht van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden een publiekslezing over deze ontdekking. De lezing werd gegeven door dr. Henk Hoekstra met prof.dr. Vincent Icke.
Over dr. Henk Hoekstra
Henk Hoekstra is kosmoloog en doet onderzoek naar de fundamentele eigenschappen van het Heelal en donkere materie en donkere energie in het bijzonder. Hij is lid van het Cosmology & Gravity programma van het Canadian Institute for Advanced Research, waarvan ook Andrei Linde, een van de grondleggers van de inflatie theorie, en twee wetenschappers van het BICEP2 experiment deel uitmaken.
Over prof.dr. Vincent Icke
Vincent Icke is hoogleraar theoretische sterrenkunde en treedt regelmatig op als gast in televisieprogramma’s zoals De Wereld Draait Door, RVU’s God bestaat niet en VARA’s Nieuwslicht. Verder schrijft hij voor New Scientist NL, het Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde, en Zenit. Hij is tevens beeldend kunstenaar.
Programma
19:45 | Inloop zaal, Rapenburg 73, Leiden |
20:00-20:45 | Lezing door dr. Henk Hoekstra met prof.dr. Vincent Icke, Leidse Sterrewacht |
20:45-21:00 | Vragen en antwoorden |
20:15-20:30 | Gelegenheid voor interviews door de pers |
Aansluitend | Borrel |
Video van de lezing
Meer informatie
Uitleg over de ontdekking door Vincent Icke