Aniek Smit wint Cordaid-Multatuli Onderzoeksprijs 2010
"Mijn vader had een Afro". Het kleedgedrag van Marokkaanse migranten in Nederland en het verband met hun integratie, 1965-2010.
‘Ik heb wel eens oude foto’s van mijn ouders gezien. Mijn moeder droeg toen rokjes! En mijn vader had een Afro! Ik zei tegen hem, hoe durfde je? Maar dat was toen echt mode.’ Marokkaanse jongeren verbazen zich over het vrije kleedgedrag van hun ouders in de jaren zestig en zeventig. Zelf houden zij zich zeer bewust met hun kleding bezig en hechten daarbij aan de voorschriften die hun godsdienst stelt. Verschillen hun kledingkeuzes daarmee wezenlijk van die van hun ouders?
Aan de hand van foto’s, en interviews met leden van de verschillende generaties, schetst deze studie een beeld van de ontwikkeling van het kleedgedrag van Marokkaanse migranten in Nederland in de periode 1965-2010. Daarbij wordt een verband gelegd met studies over de integratie van deze groep, de manier waarop zij zich identificeren en hun maatschappelijke positie.
In tegenstelling tot eerdere studies wordt duidelijk dat er niet perse sprake is van een traditionalisering of Islamisering van het kleedgedrag van Marokkanen in Nederland. Door de aandacht te vestigen op de context waarin men bepaalde kleding draagt, wordt duidelijk dat er sterke variaties bestaan in het kleedgedrag. Aspecten als gender, leeftijd, herkomstgebied en het modeaanbod spelen daarbij een bepalende rol.
Doordat deze studie het veelbesproken kleedgedrag van moslimmigranten in Nederland in een historisch kader plaatst, worden ook de overeenkomsten met andere migrantengroepen in het verleden zichtbaar. Ook Joodse migranten in negentiende-eeuws Amerika worstelden met de kledingvoorschriften uit hun geloof, en ook Pakistani in Groot-Brittannië zetten volop etnische kledingzaken op om aan de vraag naar traditionele kleding te voldoen.
Het kleedgedrag van Marokkanen lijkt daarmee geenszins problematisch te noemen. Afhankelijk van de context van tijd en plaats kunnen de overwegingen sterk verschillen, en gaat het zelfs bij de keuze voor een hoofddoek lang niet altijd om een religieus statement. Zoals een Marokkaanse man uit de eerste generatie, gevraagd naar zijn wilde look in de jaren zestig, stelde: ‘Als je jong bent, denk je niet verder.’
De Cordaid-Multatuli Onderzoeksprijs wordt toegekend aan masterthesis die een duidelijke bijdrage levert aan de vermeerdering van de kennis over Nederland als multiculturele samenleving. De beschreven onderzoeksresultaten dienen relevant te zijn voor het beleid van Nederlandse overheden, bedrijven of instellingen terzake.
De prijs bestaat uit een geldbedrag t.b.v. vervolgonderzoek van de laureaat en publicatie van de thesis.