De onverwachte rol van IL-27 bij aderverkalking
Een van de leuke aspecten van onderzoek is dat er soms iets onverwachts opduikt in de periferie. Tijdens haar masterstage deed Ornélia Ramos onderzoek naar de rol van het eiwit IL-17 bij aderverkalking. IL-27 deed ze erbij. Maar juist dat eiwit leverde een verrassing op. Ramos heeft een Mozaïekbeurs gekregen voor promotieonderzoek naar IL-27.
Ontsteking
Aderverkalking ontstaat doordat vet zich ophoopt in een ader en daar vernauwing van het bloedvat veroorzaakt. “Als gevolg van de vetophoping gaat de vaatwand ontsteken en over dit ontstekingsproces is weinig bekend”, vertelt Ramos. Net als bij elke andere ontsteking spelen T-cellen een belangrijke rol. Dit zijn cellen van het immuunsysteem die een ontsteking kunnen stimuleren of blokkeren, afhankelijk van de signalen die ze van de omgeving krijgen. Ramos doet onderzoek naar het eiwit interleukine-27 (IL-27): “Dit eiwit wordt aangemaakt als de vaatwand ontstoken is en kan de werking van T-cellen beïnvloeden. Het is nog onduidelijk of IL-27 ervoor zorgt dat de T-cellen de ontsteking blokkeren of stimuleren, dat probeer ik uit te zoeken.” Ramos kijkt vervolgens naar het effect van IL-27 op aderverkalking: verergert of vermindert de aandoening? Dit is zeer relevant, omdat medicijnen die een effect hebben op IL-27 misschien gebruikt kunnen worden voor preventie en behandeling van aderverkalking.
Bijproject
Ramos is bij toeval in het onderzoek naar IL-27 gerold: “De eerste stage van mijn masteropleiding liep ik bij de vakgroep Biofarmacie, waar ik nu ook promoveer. Ik deed toen onderzoek naar een ander ontstekingseiwit; IL-17. IL-27 was een soort bijproject om ervoor te zorgen dat ik aan de gang kon blijven – je moet vaak wachten, bijvoorbeeld op de ontwikkeling van een kweek. En toen ontdekten we in muizen dat het blokkeren van IL-27 de mate van aderverkalking kan verdubbelen. Dat hadden we niet verwacht. Om het verder uit te zoeken heb ik op advies van de groepsleider Johan Kuiper een Mozaïekbeurs aangevraagd.”
Veel ideeën
Mozaïekbeurzen zijn NWO-beurzen bestemd voor promovendi uit minderheidsgroepen, aangezien zij bij de reguliere verdeling van subsidies op de een of andere manier onderbedeeld worden. Jaarlijks worden twintig beurzen beschikbaar gesteld. Zonder de beurs was Ramos waarschijnlijk niet gaan promoveren: “Ik overwoog om bij een bedrijf gaan werken. Toch ben ik blij dat ik ben gaan promoveren omdat ik na mijn stage nog veel ideeën had voor mijn onderzoek. Die kan ik nu uitwerken. Bovendien vind ik het erg leuk dat ik tijdens mijn promotie vaak naar beurzen en congressen kan en daar andere onderzoekers kan ontmoeten.”
(11 augustus 2009/Leonie Hussaarts)