Martine J. Jager is hoogleraar Oogheelkunde, specifiek op het terrein van het oogmelanoom. Zij is vice-voorzitter van de artsexamencommissie van het Leids Universitair Medisch Centrum. Daarnaast is zij gasthoogleraar aan de Peking University Health Science Center, China en Adjunct Scientist bij het Schepens Eye Research Institute, Harvard Medical School, Boston, VS. Zij is voorzitter van de International Society of Ocular Oncology, past-president van de Association for Research in Vision and Ophthalmology, lid van de Academia Ophthalmologica Internationalis en European Academy of Ophthalmology. Zij is lid van The Cancer Genome Atlas project voor oogmelanoom en van de American Joint Committee on Cancer.

Meer informatie over Martine Jager

Martine J. Jager is hoogleraar Oogheelkunde, specifiek op het terrein van het oogmelanoom. Zij is vice-voorzitter van de artsexamencommissie van het Leids Universitair Medisch Centrum. Daarnaast is zij gasthoogleraar aan de Peking University Health Science Center, China en Adjunct Scientist bij het Schepens Eye Research Institute, Harvard Medical School, Boston, VS. Zij is voorzitter van de International Society of Ocular Oncology, past-president van de Association for Research in Vision and Ophthalmology, lid van de Academia Ophthalmologica Internationalis en European Academy of Ophthalmology. Zij is lid van The Cancer Genome Atlas project voor oogmelanoom en van de American Joint Committee on Cancer.

Oogmelanoom

De focus van het onderzoek ligt op het oogmelanoom, de meest voorkomende intraoculaire tumor bij volwassenen. Dit onderzoek valt onder het oncologie speerpunt van het LUMC, een belangrijk onderdeel van de Nationale Wetenschapsagenda.

Terwijl het primaire oogmelanoom vaak goed behandeld kan worden, geldt dit niet voor de metastasen. Jager richt zich op de rol van het immuunsysteem, met het doel een immunologische behandeling van de metastasen te ontwikkelen. In tegenstelling tot huidmelanomen, is de aanwezigheid van een ontstekingsinfiltraat bij oogmelanomen een prognostisch slechte factor. Bij een ontsteking bevat de tumor veel T-cellen en macrofagen, die vaak vaatvormende stoffen afgeven. Dit bevordert de vorming van uitzaaiingen.

Recent onderzoek laat zien dat de aanwezigheid van ontstekingscellen gereguleerd wordt door chromosoomafwijkingen in de tumorcellen. De aanwezigheid van een extra kopie van chromosoom 8 gaat gepaard met meer instroom van macrofagen, terwijl verlies van chromosoom 3 (en verlies van expressie van het BAP1-gen) een instroom van T-cellen geeft. De huidige studies richten zich op de verandering van het infiltraat zodat de tumor wel kan worden aangevallen m.b.v. immunotherapie. Hiermee zouden wij uitzaaiingen van oogmelanoom toch kunnen behandelen.

Wetenschappelijke carrière

Martine J. Jager heeft haar opleiding Geneeskunde en haar promotieonderzoek verricht aan de Universiteit van Leiden. De titel van haar proefschrift (1986, promotor prof. dr. J.J. van Rood) luidt: 'Human Monocyte antigens: recognition of a polymorphic system'. Vervolgens specialiseerde Jager zich in de oogheelkunde aan de Universiteit van Amsterdam, en tijdens een fellowship in Cornea and Ocular Surface Diseases bij het Bascom Palmer Eye Institute in Miami (o.l.v. Prof. E. Alfonso). Zij werkte als research fellow in de oogimmunologie in Miami in het lab van dr. J.W. Streilein, waarna zij naar Leiden terugkwam met een beurs van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen. In Leiden zette zij bij de Afdeling Oogheelkunde een laboratorium op, speciaal voor de studie van de immunologie van oogtumoren en van hoornvliestransplantaties. In 2016 werd zij benoemd tot hoogleraar aan de Universiteit van Leiden. De titel van de oratie is 'Reis door de wereld van het oog'.

Prof. Jager werkt als oogarts aan het LUMC en is specialist op het gebied van aandoeningen van het oogoppervlak en de cornea. Het wetenschappelijk onderzoek van prof. Jager richt zich op de rol van het immuunsysteem bij de ontwikkeling van oogtumoren, de behandeling van metastasen, en op het gebied van hoornvliesziekten op de ontwikkeling van een kunsthoornvlies. Zij heeft meer dan 200 publicaties geschreven en meerdere boeken. Verder heeft zij 20 PhD-studenten begeleid bij hun promotie, en superviseert zij op het ogenblik nog 12 PhD-studenten. Zij helpt Leidse studenten om naar het buitenland te gaan, en buitenlandse studenten om een stage in Leiden te volgen. 
Jager is Associate Editor van Investigative Ophthalmology and Visual Science, lid van de editorial Board van Ophthalmology, Acta Ophthalmologica, The Indian Journal of Ophthalmology, Ocular Oncology and Pathology, The Asia-Pacific Journal of Ophthalmology, en de Chinese Journal of Experimental Ophthalmology.

Zij is lid van de Chapter Council van de Association for Research in Vision and Ophthalmology, president van ARVO-NED, lid van de American Academy of Ophthalmology Global Advisors Committee, en Convener van het vrije deel van het World Congress of Ophthalmology 2016 and 2018.

Onderzoek

Veel van het onderzoek in Leiden vindt plaats samen met dr. P.A. van der Velden, dr. A.G. Jochemsen, prof. E. Snaar-Jagalska, en het oncologieteam van de afdeling Oogheelkunde (prof. dr. G.P.M. Luyten, dr. M. Marinkovic, dr. J. Bleeker) en de afdeling Oncologie (prof. dr. S. van der Burg, dr. E. Kapiteijn). 

De Horizon2020 grant CURE UM is gericht op de behandeling van uvea melanoom-metastasen; er wordt samengewerkt met Jagellonian University, Krakow, Polen, Het Curie Institute, Parijs, Univ van Liverpool en van Manchester, UK, Univ van Turijn, Italy, en het Champalimaud Center of the Unknown, Lissabon, Portugal.
Horizon2020 grant Arrest Blindness is gericht op het ontwikkelen van regeneratieve behandelingen van voor hoornvliesaandoeningen die blindheid veroorzaken. Er wordt samengewerkt met o.a. de universiteiten van Linköping, Köln, Aarhus, Miguel Hernandez de Elche, Antwerpen, het NIIOS te Rotterdam en Aeon Astron in Leiden. 

Het onderzoek van wordt ondersteund door Nederlandse filantropische organisaties, zoals het KWF, ANNVB, Stichting Blindenhulp, Rotterdamse Stichting voor Blindenbelangen, Stichting Blinden Penning, LSBS, Wealtheon en de Bontius Stichting.

Prijzen en eervolle benoemingen

Jager is erelid van de Hungarian Society of Ophthalmology en de Polish Society of Ophthalmology, visiting professor bij Harvard Medical School (2016), en Jagiellonian University, Krakow, Poland (2017). In Leiden is zij Congres Ambassadeur. In 1995 won zij de Marie Parijs Prijs van de Universiteit van Leiden. Van de Association for Research in Vision and Ophthalmology ontving zij de Distinguished Service Award, de ARVO Gold fellow Award en de ARVO Joanne G. Angle Special Achievement Award. In 2018 is zij Guest of Honour bij het Champalimaud Center of the Unknown in Lissabon.

Activiteiten