Jelle van Buuren op NPO Radio 1 over Operatie Rubicon
Begin dit jaar onthulde de Nederlandse inlichtingendiensten samen met Amerikaanse, Duitse en Zwitserse collega’s, dat jarenlang vertrouwelijke communicatie is afgeluisterd van meer dan 100 landen. Dit project genaamd ‘Operatie Rubicon’ is een samenwerkingsverband tussen Duitsland en Amerika waar Nederland aan tafel mocht zitten. Maar, is Nederland zelf ook niet afgeluisterd tijdens deze operatie?
‘Het is interessant om te zien dat er veel wordt samengewerkt in dit hoogst geheime project tussen de Amerikanen en de Duitsers, maar er is ook voortdurend hommeles’, zegt Jelle van Buuren, Universitair Docent aan het Institute of Security and Global Affairs van de Universiteit Leiden. ‘Wat de Amerikanen betreft moet iedereen ter wereld afluisterbaar zijn. Of je nu een vriend bent of vijand, als Amerika toegang tot vertrouwelijke communicatie kan krijgen, dan moet dat kunnen, vinden de Amerikaanse inlichtingendiensten. De Duitsers staan er anders in. Zij vinden het lastiger om afgezwakte informatie te geven aan bijvoorbeeld Frankrijk en Nederland, die bondgenoten zijn. Duitsland, Frankrijk en Nederland zijn landen die normaal gesproken dicht bij elkaar staan en elkaar steunen, maar nu steunt Duitsland, in deze operatie, Frankrijk en Nederland opeens niet meer. Dat maakt het voor Duitsland ook politiek ingewikkeld’.
Impact
De informatie uit het geheime rapport over ‘Operatie Rubicon’ roept enkele vragen op. Is het erg dat Duitsland en Amerika communicatie van de Nederlandse politie kon afluisteren? Van Buuren vindt van wel. ‘Het zijn immers bondgenoten, al wordt het begrip bondgenoot buitengewoon rekkelijk opgevat. Elk land kan om verschillende redenen willen dat bepaalde informatie vertrouwelijk blijft, ook voor bondgenoten en daar moet je op kunnen vertrouwen. Nu het blijkt dat bondgenoten structureel, vertrouwelijke communicatie heeft afgeluisterd, dan vind ik dat zeker een probleem’.
Luister het volledige fragment op de website van NPO Radio 1
Jelle van Buuren is universitair docent aan de Universiteit Leiden - Institute of Security and Global Affairs. Zijn onderzoeksinteresses liggen onder andere in de Europese politiesamenwerking, samenwerking van inlichtingen en grensbeheer. In zijn huidige onderzoek gaat hij in op de vraag welke rol complotdenken speelt in processen van delegitimisering.