Koenders: Europese samenwerking cruciaal voor veiligheidsvraagstukken
Minister Koenders sprak op 17 november op de Haagse campus over wereldwijde ontwikkelingen op veiligheidsgebied. Hij noemde zorgwekkende trends, maar ook oplossingen, waaronder een Nederlandse veiligheidsraad en een Europese inlichtingendienst. Hij zette zijn visie uiteen voor studenten en journalisten van de landelijke pers.
Nieuwe omstandigheden
Volgens Minister Bert Koenders bevinden wij ons op een kantelmoment. Er zijn nationalistische bewegingen die zich richten tegen de kosmopolitische elite. Koenders: ‘De winst van nauwe internationale betrekkingen is onvoldoende tastbaar, zij staat haaks op de loyaliteit van onze burgers.’ Voorbeelden van deze trend zijn de verkiezing van Trump, Brexit en het ‘nee’ tegen het associatieverdrag met Oekraïne.
Gedeelde veiligheid
Koenders vindt dat landen meer in gezamenlijkheid aan veiligheidsvraagstukken moeten werken. Bijvoorbeeld op het gebied van terrorismebestrijding, asielbeleid en veiligheidsbeleid. Koenders: ‘Ik wil daarom dat we serieus nadenken over toegroeien naar en het opzetten van een “Europese FBI” en een “Europese CIA” – een inlichtingendienst. Zodat we sneller die puzzelstukken samen kunnen leggen en handelen op basis van die informatie – voordat het te laat is.’ Daarnaast zijn duidelijke afspraken over de opname van asielzoekers nodig en vraagt het om grotere investeringen in een (gedeelde) defensie.
Rechtsorde wankelt
Hoogleraar terrorisme en contraterrorisme Edwin Bakker leidde de bijeenkomst in. Hij vertelde hoe hij zich sinds de zomer van 2014 verbaasde over de stilte na grote gebeurtenissen die de internationale rechtsorde op zijn grondvesten deden schudden. Een voorbeeld is de bezetting van de Krim en het neerhalen van de MH17. Ook Brexit was een grote verassing. ‘Maar nu kan de academische wereld meehelpen met het bedenken van oplossingen en het creëren van draagvlak,’ aldus Bakker. ‘Studenten hebben de kans bij te dragen aan een stabielere wereld in onzekere tijden.’
Samenwerking
De lezing van Minister Koenders werd goed bezocht door studenten van de Universiteit Leiden. Zij kregen de kans vragen aan de minister te stellen. Deze vragen gingen over de Amerikaanse verkiezingen, de kracht van onze Europese coalities, de buitenlandpolitiek van Rusland en de Westerse bemoeienis in het Midden-Oosten. Hierop ging Koenders in door onder andere te benadrukken dat samenwerking voorop staat en dat hiervoor de vereiste investeringen nodig zijn, zowel politiek als in de begroting.
Politieke realiteit verandert
Masterstudent Aleksandar Maricic sloot de bijeenkomst af. Zijn bijdrage benadrukte het belang van de samenwerking tussen Europa en de Verenigde Staten omdat deze onontbeerlijk is voor de veiligheid van het Europese continent. De invloed van de EU neemt af, maar Nederland heeft grote invloed om conflicten in de wereld op te lossen.
Links
De woorden van Minister Koenders maakten grote indruk. Zijn speech is in zijn geheel terug te lezen. De landelijke pers schreef uitgebreid over zijn voorstellen. Een overzicht:
Nieuwsuur: ‘Koenders wil sterker Europa na verkiezing Trump’
De Volkskrant: ‘Koenders wil een Europese CIA’
Nu.nl: ‘Koenders pleit voor sterk Duitsland na Trump en Brexit’
De Gelderlander: ‘Minister Koenders pleit voor Europese CIA en FBI’
De Telegraaf: ‘Koenders pleit voor Europese CIA’
BNR: ‘Koenders pleit voor Europese CIA en FBI’
Elsevier: ‘Koenders: Europese FBI nodig in strijd tegen terrorisme’
Algemeen Dagblad: 'Minister Koenders pleit voor Europese CIA en FBI'