Promotie
Financial stress by design
- O. Simonse
- Datum
- woensdag 11 september 2024
- Tijd
- Locatie
-
Academiegebouw
Rapenburg 73
2311 GJ Leiden
Promotor(en)
- Prof.dr. W. W. van Dijk
- Prof.dr. E. van Dijk
- Prof.dr. L. F. van Dillen
Samenvatting
Financiële stress ontstaat door een gebrek aan geld en controle over de financiële situatie, wat leidt tot zorgen, verminderde cognitieve prestaties, en impulsief gedrag. Sociale voorzieningen kunnen financiële stress verminderen, maar veel mensen maken er geen gebruik van. Uit Simonses promotieonderzoek blijkt dat niet-gebruik verschillende oorzaken heeft. Strengere criteria en complexere procedures weerhouden veel mensen ervan om voorzieningen aan te vragen, en de digitalisering stelt steeds hogere eisen aan vaardigheden. Verder denken veel mensen ten onrechte dat ze geen recht hebben op toeslagen. Ook terugvorderingen veroorzaken niet-gebruik. Stigma en schaamte spelen vooral bij gemeentelijke regelingen een rol.
Beleidsmakers zouden prioriteit moeten geven aan het terugdringen van niet-gebruik, vooral onder financieel kwetsbare huishoudens. Onderdeel van de oplossing is het verminderen van complexiteit door informatiebrieven te vereenvoudigen, het aanvraagproces te stroomlijnen, het aantal benodigde bewijsstukken te verminderen en rapportagevereisten te verlagen. Maar een belangrijke uitdaging die moet worden aangepakt is dat kwetsbare huishoudens vaak te maken met veel verschillende regelingen, wat de complexiteit vergroot. Daarnaast is het voorkomen van terugvorderingen cruciaal. Dit kan door wijzigingen eenvoudiger of automatisch door te geven, of door toeslagen te baseren op het inkomen van het afgelopen jaar met een vangnet voor inkomensdalingen. Ten slotte is integrale ondersteuning belangrijk, waarbij mensen proactief gewezen worden op hun recht op voorzieningen en laagdrempelige hulp krijgen bij het aanvragen.
Als sociale voorzieningen huishoudens beter bereiken, krijgen zij meer controle over hun financiële situatie, wat hun mentale en fysieke gezondheid verbetert en bijdraagt aan een veerkrachtigere en inclusievere samenleving.
Proefschriften
Ongeveer een week na de promotie zijn proefschriften van Leidse promovendi digitaal beschikbaar via het Leids Repositorium. De proefschriften op deze site zijn vrij toegankelijk. Alleen in sommige gevallen rust er een tijdelijk embargo op een proefschrift en wordt het proefschrift pas later volledig beschikbaar gesteld.
Persvragen (alleen journalisten)
071 - 527 1521
nieuws@leidenuniv.nl
Algemene informatie
Bureau Pedel
pedel@bb.leidenuniv.nl
071 527 7211