Prijsuitreiking Taalkundeolympiade: tellen met je elleboog
Vwo-scholieren Frank de Bruin, Roman Shabanov, Martin Lelarge en Walt Kraeger hebben de Taalkundeolympiade 2020 als beste gemaakt. Tijdens de prijsuitreiking werden zij in het zonnetje gezet en kregen alle aanwezigen tekst en uitleg bij de taalproblemen waar de deelnemers hun brein op moesten breken.
De feestelijke prijsuitreiking vond plaats aan het einde van de universitaire Open Dag op 22 februari. In het Lipsius werd bekend gemaakt welke vier personen mogen deelnemen aan de Interationale Taalkundeolympiade in Letland, maar ook wat de oplossing is van de complexe taalkundige opgaven.
Hypotheses testen
Een bijzondere opgave dit jaar gaat over het telsysteem van het Kombai, een bedreigde taal uit Indonesië. ‘Net als wij tellen de Kombai op hun vingers, maar zij gaan door bij de rest van hun lichaam,’ aldus opgavemaker Melle Groen tijdens de prijsuitreiking. Elk lichaamsdeel stond voor een getal, waarmee de deelnemers sommen moesten oplossen in de vreemde taal.
‘De sleutel bij dit soort opgaves is het opstellen van een tabel, waarmee je overzichtelijk het nummer bij het juiste lichaamsdeel kunt plaatsen,’ aldus Groen. ‘Zo staat je onderarm voor zeven en je elleboog betekent acht.’ Bij deze opgave kunnen deelnemers het beste gewoon veel proberen. ‘Maak hypotheses en test of ze juist zijn.’
Saami en Nederlands
Een opgave die door veel deelnemers als interessant werd ervaren, is de opgave over het Saami. Het Saami bestaat uit een groep talen die oorspronkelijk in Lapland gesproken werd. De deelnemers kregen negen woorden in negen Saami-talen, om vervolgens aan te wijzen welke taal in welke regio gesproken werd. Belangrijk was hier dat er in aanliggende gebieden waarschijnlijk een vergelijkbare taal gesproken wordt.
Traditioneel zit er ook een opgave over het Nederlands in de Taalkundeolympiade. Dit jaar was het de bedoeling om samengestelde Nederlandse woorden in categorieën in te delen. Er is echter geen enkele deelnemer geweest die deze opgave foutloos wist af te ronden. Opvallend dat de deelnemers in Kombai of Saami eenvoudiger vinden dan hun eigen moedertaal.
Zelf grammatica maken
De opgave over het Schots-Gaelic is een typische taalkundige opgave, aldus taalkundige Dr. Tijmen Pronk. De deelnemers krijgen een handvol uitspraken in deze taal, en moeten aan de hand van deze uitspraken zelf nieuwe patronen in grammatica en woorden ontwaren. ‘Je stapt in de schoenen van een taalkundige die een nooit eerder bestudeerde taal onderzoekt. Je moet zelf de grammatica van een taal beschrijven, aan de hand van een handvol zinnen.’
Winnaar Walt Kraeger heeft meer liefst 53,4 van de 60 punten behaald bij deze lastige opgaven. Hij mag samen met de taalkundigen in spe uit de top vier de Nederlandse eer gaan verdedigen bij de Internationale Taalkundeolympiade in Ventspils, Letland.
Tekst: Thijs Endendijk
Fotografie: Buro JP
Mail de redactie