Wat als we een andere impact op de Aarde konden hebben?
Vanaf 2 juli 2022 is een nieuwe tentoonstelling te zien in de Oude Sterrewacht: More-than-Planet. In deze tentoonstelling staat de volgende vraag centraal: hoe verbeelden we onze planeet?
We leven op een planeet waarop 75% van het landoppervlak zucht onder aantoonbare menselijke druk. De manier waarop mensen zich de aarde voorstellen heeft een grote impact op de omgeving en het milieu. Ons voorstellingsvermogen wordt gevoed door aannames, waardesystemen, visuele culturen en technologieën waarmee we over het milieu en de aarde nadenken. Deze aannames en technologieën zijn echter niet neutraal of maatschappelijk inclusief.
Om een alternatief te bieden toont de expositie More-than-Planet een vijftal transdisciplinaire werken. Zij openen het gesprek over de manier waarop technologie en door kunst gedreven innovatie de druk op onze leefomgeving kan verminderen. De tentoonstelling kijkt kritisch naar de rol van de mens en presenteert moderne problematiek in een nieuw perspectief. Na het zien van de tentoonstelling zal je misschien ook anders kijken naar je eigen leven.
Over de kunstwerken
Asunder Tega Brain, Bengt Sjölén, Julian Oliver
Asunder reageert op de groeiende interesse om Kunstmatige Intelligentie in te zetten bij de aanpak van milieuproblematiek. Asunder neemt deze handschoen op met een fictieve ‘milieu manager’ die voorstellen doet en simulaties maakt voor toekomstige aanpassingen die de planeet binnen zijn eigen grenzen moet zien te houden. Het resultaat leidt vaak tot compleet onacceptabele en absurde resultaten. Om dit werk te realiseren, gebruikte het team state-of-the-art klimaat- en milieu- simulatietechnologie, een 144 CPU supercomputer, Machine Learning en beeldbewerking-technieken.
A Space War Monument Dani Ploeger
Onze beeldvorming van de Golfoorlog (1990-91) wordt gedomineerd door beelden van geavanceerde militaire technologie, waarbij Global Positioning System (GPS) en lasertechnologie werd ingezet. De Golfoorlog wordt daarom ook wel ‘De Eerste Ruimte Oorlog’ genoemd. Tegelijkertijd had het grondoffensief in Operation Desert Storm in de woestijnen van Kuwait veel low-tech aspecten. Opmerkelijk waren de gepantserde bulldozers en mijnenvegers die door militairen van de Verenigde Staten werden ingezet om een onbekend aantal Irakese soldaten levend te begraven. Na de oorlog is de GPS software toegankelijk gemaakt voor burgers. Een van de eerste implementaties van deze technologie was voor bulldozers op bouwplaatsen. Zodoende kan de hedendaagse, GPS gestuurde bulldozer worden gezien als de civiele symbiose van twee prominente technologieën van de Golfoorlog.
Sensible Zone Territorial Agency
De aarde leeft. Al het leven is ‘verstandig’: het reguleert de aarde. Met Sensible Zone stelt Territorial Agency voor om onze aandacht te richten op klimaatchaos, door de interactie aan te gaan met het meest gevoelige gedeelte van de aarde: daar waar oceaan en land elkaar ontmoeten, en waar technologie haar steentje bijdraagt aan de complexe processen van planetaire regulatie.
Door de toenemende hoeveelheid broeikasgassen in de atmosfeer raakt de aarde uit balans. Meer dan 90% van de overtollige planetaire energie ligt opgeslagen in de oceaan. Zelfs als we de minimumdoelstellingen halen van het Klimaatakkoord van Parijs om de opwarming van de aarde binnen 2° Celsius te houden, dan zou er nog steeds een energie-overschot zijn, waardoor de zeespiegel met zes meter zou stijgen. Dit zou gevolgen hebben voor de 1,5 biljoen mensen die aan de kust leven.
Photons from Mars Minna Långström
Photons of Mars is een meditatieve installatie waarin op micro- en macroniveau onderlinge verbindingen worden onderzocht met beeldtechnologie. De installatie is een 17 minuten durende versie van Långströms documentaire The Other Side of Mars (2019). De focus ligt op de ruimtelijke representatie van menselijke bewegingen, zonder dialoog of voice-over. Een model van de bestaande Mars- steen ‘Jake Matijevic’ is tentoongesteld tegenover de projectie. De installatie nodigt uit om simpelweg aanwezig te zijn in de ruimte, zonder dat de aandacht wordt gestuurd door een specifiek narratief.
If toxic air is a monument to slavery, how do we take it down? Forensic Architecture
Verspreid over de wereld worden monumenten van voormalige slavendrijvers uit het koloniale verleden neergehaald of bekritiseerd. De autoriteiten doen eindelijk tegemoetkomingen naar de oproep van activisten om deze monumenten weg te halen. Terwijl de monumenten langzaam uit de publieke ruimte verdwijnen, blijft het structurele nalatenschap van het koloniale slavernijverleden intact. In de staat Louisiana in de Verenigde Staten ligt langs de oever van de Mississippi, tussen Baton Rouge en New Orleans, een regio die ooit ‘Plantation Country’ genoemd werd.
Tegenwoordig heet deze regio ‘Petrochemical Corridor’. Meer dan 200 industriële complexen liggen op het braakliggende terrein van de plantages waarop tot slaaf gemaakte mensen aan het werk werden gesteld. Vandaag de dag worden de voormalige plantages bewoond door de nakomelingen van de tot slaaf gemaakte mensen, in gemeenschappen die historisch
‘freetowns’ worden genoemd. Ze ademen de giftigste lucht in van het land. Terwijl de industrie hun lucht vervuilt, verpulvert hij ook de stoffelijke overschotten van hun voorouders. Honderden begraafplaatsen vanmensen met een slavernijverleden worden ontheiligd door razende industriële ontwikkeling.
More-than-Planet is geproduceerd door de Waag Society en de Oude Sterrewacht. De More-than-Planet tentoonstelling is onderdeel van het Leiden 2022: European City of Science programma en van het European Open Science Forum.
De tentoonstelling is te zien van 2 juli t/m 23 december 2022. Klik hier voor bezoekersinformatie.