Dagelijks leven

Het dagelijks leven van mensen, van voeding tot hoeveelheid lichaamsbeweging, laat blijvende sporen achter op het skelet. Archeologen onderzoeken deze sporen om het leven in het verleden te reconstrueren, zowel van één persoon, als van een hele populatie. De vondst van meerdere skeletten geeft de mogelijkheid een groep te onderzoeken. Zijn er bepaalde sporen op de botten die elk persoon heeft, dan kan dat een teken zijn van een gezamenlijk aspect, zoals een ziekte die iedereen binnen de gemeenschap had of bepaalde handelingen die iedereen uitvoerde.

Ook het dieet kan sporen achterlaten op het skelet. De laatste jaren is onderzoek naar stabiele isotopen in tandplak cruciaal geweest in het herleiden van voedsel dat mensen in het verleden genuttigd hebben. Ook laat het voedingspatronen sporen achter in de chemische samenstelling van onze tanden en botten. Op basis hiervan kunnen archeologen het dieet reconstrueren.

Ziekte en gezondheid

Het skelet is als een beschreven blad. Breuken, al dan niet genezen, ernstige verwondingen en sommige ziekten laten sporen achter op onze botten. Door analyse van deze sporen kan de gezondheid van een individu achterhaald worden. Aan wat voor ziekte leed de persoon voordat deze stierf? Had de persoon in de loop van het leven te maken met ernstige verwondingen? Kan er achterhaald worden wat de oorzaak was van deze verwondingen? De antwoorden op deze vragen dragen bij aan het reconstrueren van het verleden.

Herkomst en migratie

Skeletmateriaal kan archeologen ook helpen bij het reconstrueren van migratie. In de jaren dat een mens opgroeit neemt het skelet een specifieke verhouding van isotopen tot zich, een verhouding die herleidbaar is tot een bepaald gebied. Dit betekent dat isotooponderzoek meer inzicht kan bieden in migraties in het verleden, zowel voor individuen als voor groepen. Het vertelt ons wie er wanneer waarvandaan migreerde en met wat voor regelmaat. Met de kennis opgedaan uit botonderzoek kunnen onderzoekers migratiepatronen over langere perioden in kaart brengen.

Onderzoeksmethoden

Medische onderzoeksmethoden worden toegepast op skeletmateriaal om meer informatie naar boven te halen. Zo worden botten onderzocht met CT scans en DEXA scans om de structuur en dichtheid ervan te achterhalen, iets dat weer gekoppeld kan worden aan dieet, activiteit en genetische factoren. Daarnaast wordt er doormiddel van massa spectrometrie botweefsel op moleculair niveau onderzocht. Hiermee kunnen sporen van ziekten worden achterhaald en het geslacht worden vastgesteld.

Belang voor de samenleving

Osteoarcheologisch onderzoek  is ook nu relevant. Het geeft ons inzicht in het ontstaan en de verspreiding van ziektes, in relatie tot sociale en omgevingsfactoren, en het draagt bij aan de verbetering van hedendaagse forensische onderzoeksmethoden.  Het grote aantal opgegraven skeletten maakt het mogelijk om nieuwe technieken te testen. Deze methoden kunnen vervolgens gebruikt worden door forensisch antropologen bij hun onderzoek en het kan helpen het slachtoffer te identificeren.

Naast de praktische toepassingen is botonderzoek cruciaal voor een beter begrip van de samenkomst van levenswijze, stress, dieet, gezondheid en migratie in het verleden. Kennis over deze complexe processen helpt ons vergelijkbare processen in de wereld van nu én de toekomst beter te begrijpen.